του Νίκου Γ. Σακελλαρόπουλου, από το "gr post"
Όσα είπε ο πληθωρικός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ξεσήκωσαν αχό και έγιναν πρώτο θέμα σε τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και πρωτοσέλιδα σε εφημερίδες. Μια προσεκτική, όμως, μελέτη της ιστορίας, αποδεικνύει ότι ο Πάγκαλος δεν είχε, εν πολλοίς, άδικο. Είναι βέβαιο, ότι η ελληνική ιστορία έχει γραφτεί στρεβλωμένα κι έτσι την έχουμε μάθει γενιές και γενιές Ελλήνων. Το πιο χαρακτηριστικό σημείο είναι, ότι έχουμε ηρωοποιήσει και τιμάμε πρόσωπα, τα οποία σαφώς και δεν άξιζαν τέτοια τιμή. Πρόσωπα που είχαν – αν μη τι άλλο- θολό ή σκοτεινό παρελθόν και ζωή που επ’ ουδενί μπορούν να χαρακτηριστούν ήρωες. Η δε πολιτική ζωή τους, ήταν πλήρης ιδιοτέλειας που …χαρακτηρίστηκε ηρωισμός! Ακόμη και θρύλοι – όπως του Κρυφού Σχολειού- από πουθενά δεν προκύπτει ότι ήταν έτσι όπως έμειναν και γράφτηκαν στην ιστορία.
Ο Γρηγόριος Δικαίος Φλέσσας (ήταν το κοσμικό του όνομα), είναι ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα. Γεννημένος στο χωριό Πολιανή της Αρκαδίας, τάχθηκε από πολύ μικρός στην καλογερική. Η ζωή του για μεγάλο διάστημα ήταν προσευχή και νηστεία.
Η συμπεριφορά του, ενοχλούσε πολλούς, αλλά εθεωρείτο ένας γραφικός ιερωμένος.
Μέρος δεύτερο: Ο εμφύλιος του 1824
Στη διάρκεια του αγώνα, έχασε δυο γιούς του, τον Ηλία και τον Ιωάννη.
Μια άλλη, όμως σκοτεινή του πλευρά, ήταν η διένεξή του με τον Καποδίστρια, ο οποίος όταν έγινε κυβερνήτης και θέλησε να περιορίσει τους προκρίτους της Πελοποννήσου, ένιωσε θιγμένος που έχανε δικαιώματα.
Το Πάσχα του 1830, ο αδελφός του Τζαννής, ξεσήκωσε τη Μάνη εναντίον του Καποδίστρια.
Μετά την αποτυχία του κινήματος, ο Πετρόμπεης επιχείρησε να διαφύγει στη Ζάκυνθο, αλλά συνελήφθη και φυλακίστηκε στο Ιτς Καλέ (Ακροναυπλία), για εννέα μήνες.
Λίγο μετά, μέλη της οικογένειας Μαυρομιχάλη, έστησαν ενέδρα στον Καποδίστρια και τον δολοφόνησαν.
Μέρος έβδομο: Ο Μύθος του κρυφού σχολειού!
Μέρος όγδοο: Mύθοι και ιδεολογήματα της Εκκλησίας
Λίγο πριν τα πενήντα του, το 1708, ο επιφανής Καστοριανός Γεώργιος Καστριώτης, τον πείθει να εγκαταλείψει την Βενετία και να πάει στην Καστοριά για να διδάξει στην Εκκλησιαστική του Σχολή (των Ιερών Γραμμάτων, όπως ονομάζονταν - υπήρξαν τέτοιες σχολές σε όλη την Ελλάδα κι ας λέει η Εκκλησία περί κρυφού σχολειού).
Μόλις είχε τυπωθεί στο γνωστό τότε εκδοτικό οίκο των Γλυκήδων από τα Γιάννενα το τρίτο του βιβλίο μετά την Πνευματική Επίσκεψιν: Βοσκός Λογικών προβάτων.
Το κρίσιμο ερώτημα που ανακύπτει είναι: Τι άραγε ώθησε τον Ανθρακίτη να έρθει στην τουρκοκρατούμενη τότε Καστοριά αφήνοντας μια ήρεμη και δημιουργική ζωή; Αναντίρρητα η απάντηση είναι διττή. Από τη μια οι ιδιαίτερες ικανότητες του Γεωργίου Καστριώτη (είχε χρηματίσει Μέγας Κομίσος στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες) και από την άλλη η ευαισθησία του Μεθόδιου Ανθρακίτη να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο χειμαζόμενο λαό της πατρίδας του.
Στα 1719, ο καλόγερος Ιερόθεος Ιβηρίτης, από το Άγιο Όρος, έχοντας παρακολουθήσει τις παραδόσεις των μαθημάτων του, διαφωνεί με τη διδασκαλία του και προβαίνει σε επίσημη καταγγελία του στο Πατριαρχείο.
Για να υποστηρίξει τις κατηγορίες του παρουσιάζει στη Σύνοδο τετράδια με σημειώσεις του Ανθρακίτη από μεταφράσεις κειμένων του Malebranche.
Στις 23 Αυγούστου του 1723 η Ιερά Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης, με Πατριάρχη τον Ιερεμία Γ΄, εκδίδει εναντίον του καταδικαστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται η διδασκαλία και διάδοση των ιδεών του και ο ίδιος καθαιρείται από κληρικός και…αφορίζεται! Απειλήθηκε, μάλιστα, με εξόντωση και αναγκάστηκε να δηλώσει ότι η διδασκαλία του ήταν…αιρετική, ενώ ενώπιον της Πατριαρχικής συνόδου…έριξε όλα του τα βιβλία στη φωτιά για να μην ατιμαστεί!
Να δούμε πως περιγράφει ο ίδιος την απολογία του:
«Γενομένης συνόδου παρεστάθηκα έμπροσθέν τους. Πόσοι ήσαν δεν δύναμαι να μετρήσω. Μου παρουσίασαν τα τετράδια διδασκαλίας μου με γνώμες από αρχαίους φιλοσόφους και την Γεωμετρίαν του Ευκλείδου. "Είναι δικά σου;"... "Δεν είναι δικές μου γνώμες, είναι γνώμες των φιλοσόφων." Τα κατεδίκασαν και τα έκαυσαν. Την άλλην Κυριακήν άναψαν φωτιά εις τρία μέρη της αυλής των Πατριαρχείων. Ολόγυρα, δια να ευχαριστηθούν το σωτήριον θέαμα, ευρίσκοντο κληρικοί και λαός άπειρος, γεμιτζήδες, παπουτσήδες, ραφτάδες. Συναθροίζουν Λογικές, Φυσικές, Ευκλείδην και έτερα Μαθηματικά και τα ρίπτουν στις πυρές. Οι φλόγες αντιφέγγισαν στα πρόσωπά τους, όχι όμως το φως μα τα σκοτάδια... Μου ζήτησαν να ομολογήσω, ότι παρεκινήθην από σατανικήν συνεργίαν, εθελοκακίαν και φρενοβλάβειαν και να τα αναθεματίσω ως δυσσεβή και γέμοντα πάσης βλασφημίας και ότι ουδέποτε πλέον θα διδάξω, ειδάλλως θα είμαι υπόδικος τω αιωνίω αναθέματι.
-30 Νοεμβρίου 1723- κρυμμένος σ΄«ανήλιον γούβαν»[12] στην Κωνσταντινούπολη»
Θεόφιλος Καΐρης
Μεγάλη προσωπικότητα του απελευθερωτικού αγώνα, γεννήθηκε στην Άνδρο το 1784 κι ήταν από εκείνους που ένιωσε στο κορμί και τη ψυχή του την μισαλλοδοξία και τον φανατισμό της επίσημης Εκκλησίας.
Εκεί δίδαξε Λογική, Εισαγωγή στη φιλοσοφία, Μεταφυσική, Αριθμητική, Γεωμετρία, Φυσική και Κοσμογραφία χρησιμοποιώντας δικές του μεταφράσεις έργων Δυτικοευρωπαίων φιλοσόφων, μαθηματικών και φυσικών.
Έξι χρόνια όμως αργότερα αναγκάστηκε να αποχωρήσει, καθώς ο μεσαιωνικός κλήρος θεωρούσε ότι όσα διδάσκει είναι…αντιχριστιανικά!
Το 1759, διορίστηκε δάσκαλος στην Πατριαρχική Ακαδημία της Κωνσταντινούπολης, όπου παρέμεινε για τρία χρόνια και έπειτα αποχώρησε λόγω προστριβών με τον πατριάρχη Σαμουήλ τον Α', ο οποίος τον θεώρησε άθεο και «απεστρέφετο τα παρ’ Ευγενίου παραδιδόμενα μαθήματα ως νεωτέρας φρενός αποκυήματα».
Ο Βούλγαρης έφυγε οριστικά από τον ελλαδικό χώρο το 1763 και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του τα πέρασε σε ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού όπου ασχολήθηκε με εκκλησιαστικά καθήκοντα και με την έκδοση έργων του. Αφού έζησε ένα διάστημα στη Χάλε και στην Λειψία, πήγε στην Μόσχα, όπου το 1775 χειροτονήθηκε ιερέας.
Τον επόμενο χρόνο έγινε αρχιεπίσκοπος Σλαβωνίου και Χερσώνος στην Ουκρανία, παραιτήθηκε όμως το 1787.
Την ίδια χρονιά έγινε μέλος της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας.
Το 1802 αποσύρθηκε στην Μονή του Αγίου Αλεξάνδρου του Νέφσκι όπου πέθανε το 1806.
Στα έργα του Βούλγαρη συνυπάρχουν η νεότερη φιλοσοφία και η πειραματική επιστήμη με την αφοσίωση του στην Ορθοδοξία.
Ο ίδιος είχε πει ότι παρέμενε ένας θεολογών φιλόσοφος.
Η Εκκλησία έλεγε ότι είναι …άθεος, με μοναδικό κριτήριο ότι η διδασκαλία των Μαθηματικών και της Φιλοσοφίας δεν συνάδουν με την Αγία Γραφή! Οι επιστήμες αυτές, ήταν για την Εκκλησία μας για τους…κουτόφραγκους και …άθεους και όχι για εμάς τους έξυπνους, τους πιστούς και ακραιφνείς ορθόδοξους…
Ιώσηπος Μοισιόδακας
Γεννήθηκε το 1730 στη Ρουμανία από πάμπτωχους γονείς και από τα παιδικά του χρόνια έδειξε μεγάλη έφεση στα γράμματα. Την εποχή εκείνη, ο τρόπος για ένα φτωχό παιδί να μάθει γράμματα ήταν να μπορέσει να μπει στο κατεστημένο σύστημα της Εκκλησίας και να γίνει κληρικός. Αυτή, άλλωστε, είναι και η αιτία που εκείνα τα χρόνια όσα παιδιά ήταν εγγράμματα ήταν ή γόνοι εμπόρων ή είχαν μπει στον κλήρο.
Για να σπουδάσει, λοιπόν, αναγκάστηκε να γίνει καλόγερος για να φτάσει στη Σμύρνη. Εκεί έμαθε κάποια κολυβογράμματα, τις τέσσερις πράξεις της αριθμητικής, την Παλαιά και Καινή Διαθήκη και φυσικά τους Πατέρες (χωρίς παιδιά) της Εκκλησίας. Είναι βέβαιο, ότι τον περίμενε μια σπουδαία εκκλησιαστική καριέρα, πλήρης προνομίων και ανέσεων!
Εκείνος, όμως, διψούσε για περισσότερη μάθηση. Παρακάλεσε τον διευθυντή της Σχολής του, τον Ιερόθεο Δενδρινό, που ήταν κι εκείνος κληρικός, να τον βοηθήσει να πάει για σπουδές στην Ιταλία.
Ο Δενδρινός, μόλις άκουσε το αίτημα του Μοισιόδακα, κόντεψε να πάθει συμφόρεση (όπως λέγανε τότε το εγκεφαλικό επεισόδιο) κι άρχισε να φωνάζει:
«Αθεΐζουσι όσοι σπουδάζουν εν Φραγκία και μετά την επιστροφήν αυτών συναθεΐζουσι και εταίρους».
Δηλαδή, είναι άθεοι όσοι σπουδάζουν στην Ευρώπη και το χειρότερο όταν επιστρέφουν κάνουν και άλλους άθεους!
Τελικά, ο νεαρός κληρικός, κατάφερε με δικά του έξοδα να φύγει για σπουδές στην Ιταλία, σπούδασε και έγινε κορυφαίος δάσκαλος του Γένους. Έκανε, όμως, το λάθος να επιστρέψει στην πατρίδα του με σκοπό να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του στα σκλαβωμένα Ελληνόπουλα. Θέλησε ο άμοιρος να διδάξει Μαθηματικά και Φυσική, τα κατά την Εκκλησία διαβολικά μαθήματα! Θέλησε να μεταφέρει στην Ελλάδα το κίνημα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού χρησιμοποιώντας την εξής φράση:
«Η φυσική θα καταπολεμήσει την απάτη και ο (δια)φωτισμός θα διαλύσει την αμάθεια, τις ερινύες των προκαταλήψεων που έχουν εκβαρβαρώσει το περίλαμπρον άλλοτε γένος των Ελλήνων».
Το 1765 διορίστηκε διευθυντής της σχολής του Ιασίου, όπου θέλησε να εφαρμόσει τους πρωτοποριακούς του τρόπους διδασκαλίας, αλλά ήρθε σε σύγκρουση με την Εκκλησία που τον εξανάγκασε να παραιτηθεί. Κι όχι μόνο αυτό. Αναγκάστηκε σε αυτοεξορία στη Βενετία και από εκεί στην Τεργέστη και στη Βιέννη, άρρωστος από φυματίωση και διωγμένος από τους πάντες.
Να τι έγραψε ό ίδιος:
«Κατήντησα αλήτης εν ταις αλλοδαπαίς, επιθυμών πολλάκις αυτήν την επιούσιαν τροφήν, γεγηρακώς παρά παρά καιρόν, υπό των κακουχιών, και το δεινότατον, τέλος ανδρί αισθητικώ, αντιπολέμων αεί την ατιμίαν. Ιδού το γέρας το οποίον απονέμει ως επί το πλείστον το γένος ημών τοις πεπαιδευμένοις».
Δηλαδή, σε απλά νεοελληνικά:
«Γύριζα σαν αλήτης στο εξωτερικό, στερούμενος του καθημερινού φαγητού, από τα βάσανα γερασμένος πριν την ώρα μου και το χειρότερο τέλος για έναν άνδρα με καθαρή συνείδηση, που πολεμούσε πάντοτε την ατιμία…
Τι τα ήθελες βρε Ιώσηπε τα Μαθηματικά, τη Φυσική, τον Διαφωτισμό; Με τέτοιο μυαλό που είχες, με τα κολυβογράμματα που σου μάθανε, θα γινόσουν Πατριάρχης και θα φιλούσαν οι …υπήκοοί σου τα χρυσά σου άμφια, ενώ σήμερα μπορεί να ήσουν και Άγιος…
Βενιαμίν ο Λέσβιος
Γεννήθηκε στο Πλωμάρι της Λέσβου από πάμπτωχους γονείς, τον Ιωάννη και Αμύρισσα Γεωργαντή το 1760. Για να μπορέσει να σπουδάσει έγινε ιερομόναχος και πήρε το όνομα του αδελφού της μητέρας του, ηγουμένου Βενιαμίν. Σε ηλικία 17 ετών χειροτονήθηκε μοναχός στο Άγιο Όρος και γίνεται νεωκόρος στο Μετόχι του Αγίου Νικολάου στις Κυδωνιές. Στο Άγιο Όρος παρακολουθεί μαθήματα στην ακμάζουσα τότε σχολή του προκρίτου Ιωάννη Οικονόμου για ένα περίπου χρόνο και έπειτα από προτροπή του τελευταίου αναχωρεί για σπουδές στην Πάτμο.
Θα παραμείνει στο νησί μέχρι και το 1786, ενώ τα επόμενα τρία χρόνια βρίσκεται στη Χίο όπου φοιτά στην τοπική σχολή. Εκεί για ένα διάστημα παρακολουθεί τις παραδόσεις του Αθανάσιου Πάριου, ενώ γνωρίζεται και με τον μετέπειτα δάσκαλο και ιεράρχη Δωρόθεο Πρώιο με τον οποίο πρόκειται να αναπτύξει στενές φιλικές σχέσεις.
Επιστρέφοντας στις Κυδωνιές φέρεται να διδάσκει στη σχολή του Οικονόμου, με τη μεσολάβηση του οποίου εξασφαλίζει την οικονομική υποστήριξη ευπόρων Κυδωνιατών για περαιτέρω σπουδές στο εξωτερικό.
Έτσι, γύρω στα 1790 και με την υπόδειξη του Πρώιου, πηγαίνει στο πανεπιστήμιο της Πίζας και εν συνεχεία στην Πολυτεχνική σχολή του Παρισιού, όπου μεταξύ άλλων για ένα διάστημα διδάσκεται και από τον Α.Lavoisier [Αργυροπούλου, 1983: 49].
Στη γαλλική πρωτεύουσα παράλληλα με τις σπουδές του των θετικών επιστημών και της φιλοσοφίας μελετά και έργα εκπροσώπων του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Κατά τη διάρκεια της εκεί πολύχρονης παραμονής του γνωρίζεται με τον Κοραή και εισέρχεται στον κύκλο των Ελλήνων λογίων της διασποράς, ενώ συχνά αρθρογραφεί στον Λόγιο Ερμή. Έχοντας ολοκληρώσει τον κύκλο των μαθημάτων του στο Παρίσι πηγαίνει για ένα περίπου χρόνο στην Αγγλία, όπου επισκέπτεται στο Γκρήνουιτς το τηλεσκόπιο του William Herschel (Βαλέτας, 1974 σελ.280).
Στα τέλη του 1799 απορρίπτει πρόταση των επιτρόπων της Χίου να διδάξει στην τοπική ακαδημία με σχολάρχη τον Α.Πάριο κι επιλέγει να εγκατασταθεί στις Κυδωνιές. Θα εργαστεί στην τοπική σχολή η οποία από το 1803 αναδιοργανώθηκε και μετονομάστηκε σε Ακαδημία. Εκεί παραδίδει μαθήματα φιλοσοφίας (ηθική και μεταφυσική) και φυσικομαθηματικών (άλγεβρα, γεωμετρία, φυσική, αστρονομία), ενώ συμπληρώνει τη διδασκαλία του με διεξαγωγή πειραμάτων. Μέρος των απαραίτητων πειραματικών διατάξεων και των σχετικών βοηθητικών εγχειριδίων προμηθεύεται από τον Κοραή στο Παρίσι. Η δράση του Λέσβιου συνετέλεσε στην εξάπλωση της φήμης της σχολής ως ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος προσελκύοντας πλήθος μαθητών από τα Βαλκάνια.
Το περιεχόμενο, όμως, της διδασκαλίας του και οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε προκάλεσαν αντιδράσεις, οδήγησαν σε επίσημη καταγγελία του στο Πατριαρχείο.
Κατηγορήθηκε, λοιπόν, ως άθεος που αμφισβητεί την κοσμολογία της Αγίας Γραφής καθώς υπερασπίζεται και διδάσκει την περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και την ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες!
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Εκκλησία στη δίκη που έγινε το 1803 έστειλε ως μάρτυρες δυο καλόγερους ιεροκήρυκες να αντικρούσουν …παλιατζίδικα όσα δίδασκε ο Βενιαμίν και όσα ήταν επιστημονικά εξακριβωμένα από το 1530 και τον αστρονόμο Κοπέρνικο, ότι δηλαδή η γη κινείται γύρω από τον ήλιο. Το επιχείρημα των καλόγερων της Εκκλησίας ήταν ότι κάτι τέτοιο…δεν αναφέρεται στην Αγία Γραφή, ούτε το λένε οι…Άγιοι Πατέρες τους.
Τελικά καταδικάστηκε από την Εκκλησία κι αποφασίστηκε η αναίρεση των θεωριών του και η απόλυσή του! Ωστόσο, με τη μεσολάβηση διακεκριμένων φίλων του –μεταξύ των οποίων ο μητροπολίτης Εφέσου Διονύσιος Καλιάρχης, ο φαναριώτης ηγεμόνας Αλέξανδρος Μουρούζης και ο αδελφός του τελευταίου Δημήτριος- η πατριαρχική απόφαση δεν εκτελέστηκε.
Το 1812 κλήθηκε να αναλάβει τη διεύθυνση της Πατριαρχικής Σχολής στην Κωνσταντινούπολη, πρόταση που τελικά αρνήθηκε αποφασίζοντας να μεταβεί στην πατρίδα του Λέσβο, για την ίδρυση σχολής.
Παρά τη στήριξη των κατοίκων του νησιού και αρκετών μαθητών του που έσπευσαν από τις Κυδωνιές, τα σχέδιά του δεν ευοδώθηκαν κι αποφάσισε να αναχωρήσει για την Κωνσταντινούπολη. Εκεί για να μπορέσει να επιβιώσει, παραδίδει μαθήματα κατ’ οίκον σε παιδιά εύπορων οικογενειών, μέχρι που τον προσκαλεί στην Μολδοβλαχία ο ηγεμόνας Ιωάννης Καρατζάς, με στόχο την αναδιοργάνωση της Ακαδημίας του Βουκουρεστίου. Εκεί, θα μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία και έκτοτε μέχρι τον θάνατό του, το 1824, η διδασκαλική του δράση θα συνδυάζεται με προσπάθειες απελευθερωτικού χαρακτήρα.
Μετά την έναρξη της επανάστασης μεταβαίνει στις Κυδωνιές με σκοπό να συγκεντρώσει πολεμοφόδια για τον αγώνα. Το καλοκαίρι του 1821 φεύγει για τα Ψαρά και εν συνεχεία περνά στην Ύδρα και τις Σπέτσες για να καταλήξει στην Πελοπόννησο. Η δράση του ανακόπτεται το Σεπτέμβριο του 1824, οπότε πεθαίνει στο Ναύπλιο έχοντας προσβληθεί από τύφο.
Αυτή είναι η ιστορία ενός επιφανούς Έλληνα λόγιου, ο οποίος δικαίως θεωρήθηκε ως ένας από τους κορυφαίους διδασκάλους του Γένους.
Δυστυχώς ΚΑΙ αυτός, κυνηγήθηκε από την Εκκλησία, διαπομπεύτηκε, δικάστηκε και κατέληξε πένης να κάνει μαθήματα κατ’ οίκον…
Μέρος δέκατο: Σκοτεινές ιστορίες…Αγίων!
Γεννάδιος – Κοσμάς ο Αιτωλός
Παρά ταύτα, πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε κάποιον δάσκαλο της εποχής του, όπως τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό και στη συνέχεια άνοιξε σχολή. Είχε ιδιαίτερο δεσμό με το Μητροπολίτη Εφέσου Μάρκο Ευγενικό, του οποίο έγινε πνευματικό τέκνο και τον διαδέχτηκε στον αγώνα που εκείνος είχε ξεκινήσει κατά της Ένωσης των Εκκλησιών, ως αρχηγός των ανθενωτικών.
Γρήγορα απέκτησε φήμη, και διορίστηκε από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο «Καθολικός Κριτής των Ρωμαίων» (δικαστικό αξίωμα) και «Καθολικός Σεκρετάριος του Βασιλέως».
Όταν το 1444 πέθανε ο Μάρκος ο Ευγενικός, ο Γεώργιος Σχολάριος τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά της Ένωσης, όπως του είχε υποσχεθεί.
Η νέα εκκλησιαστική τάξη πραγμάτων, άλλαξε εν μια νυκτί τα πάντα. Οι αξιωματούχοι και οι απλοί κληρικοί πέταξαν τον πάνινο σκούφο που φορούσαν μέχρι την Άλωση, και φόρεσαν χρυσοποίκιλτη μίτρα, ίδια με το βυζαντινό αυτοκρατορικό στέμμα.
Πέταξαν το τρίχινο μαύρο ράσο και φόρεσαν μεταξωτά άμφια κι έγιναν…αυτοκράτορες, άρχοντες, δεσπότες – φεουδάρχες, ονόμασαν το στασίδι που κάθονταν στην Εκκλησία «Θρόνο» και αντί το μοναδικό άλογο που είχαν μέχρι τότε, απέκτησαν ολόκληρους στάβλους. Κι όταν έβγαιναν στους δρόμους, η… μεγαλοπρέπειά τους επέβαλλε να προηγούνται τα εμβλήματα της εξουσίας τους, δηλαδή η αρχιερατική – βασιλική ράβδος, τα διακριτικά του τίτλου τους τα οποία αποκαλούσαν «διάσημα» και η συνοδεία των ραβδούχων και γενίτσαρων.
Φυσικά, ούτε λόγος για συνέχεια των προσπαθειών για Ένωση των Εκκλησιών, ούτε λόγος για Ελλάδα.
Εξ ου και λίγο αργότερα, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, έγραφε:
«Αδελφοί μου, έμαθα πως με την χάριν του Θεού δεν είσθε Έλληνες, δεν είσθε ασεβείς, αιρετικοί, άθεοι, αλλ’ είσθε ορθόδοξοι Χριστιανοί»…
Το σχολείο αντιμετωπιζόταν από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και όχι του έθνους, έννοια η οποία απουσιάζει παντελώς από τις διδαχές του. Για τον Κοσμά η εκπαίδευση είναι ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία και όχι στη μάθηση και στην πρόοδο του ανθρώπου, το άνοιγμα των πνευματικών του οριζόντων και την καλύτερη ζωή.
Ξαναλέμε, η όλη «επιχείρηση» της Εκκλησίας, δεν είχε πουθενά την Ελλάδα ως πρωτεύουσα, αλλά μόνο την ορθοδοξία. Κι όσοι ισχυρίζονται, ότι ο Κοσμάς ο Αιτωλός συνιστούσε την ελληνική γλώσσα, η απάντηση είναι ότι το έπραττε, επειδή αυτή ήταν η γλώσσα της…Εκκλησίας! Ιδού και κείμενό του:
«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας».
Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος
Η Εκκλησία τον έχει αγιοποιήσει (εορτάζεται στις 24 Ιουνίου), υπήρξε, όμως, ένας από τους πλέον ονομαστούς και μισαλλόδοξος εχθρός της προόδου, του διαφωτισμού και βαθύτατα μισέλληνας.
Γεννήθηκε το 1721 στο χωριό Κώστος της Πάρου (εξ ου και το Πάριος) και κατά κόσμον ονομαζόταν Αθανάσιος Τούλιος.
Το 1798, κυκλοφόρησε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων το βιβλίο του «Νέος Ραψάκης», ένα βιβλίο με περιεχόμενο άκρως ανθελληνικό. Ο…Άγιος αυτός, χαρακτηρίζει την πολιτική ελευθερία ως ανυπόστατη κατάσταση και τονίζει ότι κάθε εθνική εξέγερση κατά των Τούρκων ως ανταρσία (σ.σ.!!!) που αντίκειται στο χριστιανικό πνεύμα.
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου και…χρόνια πολλά σε όσους τον γιορτάζουν!
Σε άλλο βιβλίο του, στο «Ανεξίκακον Φάρμακον», κάνει νέα επίθεση εναντίον των Ελλήνων. Όπως αναφέρει ο Θεόδωρος Παναγόπουλος στις σελίδες 252-253 του βιβλίου του «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας», χαρακτηρίζει τους Έλληνες μανιακούς και παράφρονες, διότι «…των ασεβών τούτων (δηλαδή των Ελλήνων) δεν είναι απλώς μωρία, αλλά παραφροσύνη και μανία και φρενών έκστασις».
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου και ας του κάνουμε μια λιτανεία ακόμη…
Βαθύτατα θρησκόληπτος, αν και σπουδασμένος με εξαιρετικές σπουδές, έτρεφε μίσος εναντίον κάθε τι ελληνικού και κυρίως εναντίον της αρχαιοελληνικής παιδείας. Το ομολογεί κι ο ίδιος στο βιβλίο του «Αντιφώνησις», που κυκλοφόρησε το 1802 στην Τεργέστη.
«Είναι τω όντι ταλανισμού άξιον το γένος των Ελλήνων, όχι διατί του έλειψαν οι Δημόκριτοι και οι Πλάτωνες και οι Ζήνωνες και οι Ευκλείδαι και οι τοιούτοι άλλοι μετεωρολέσχαι, όχι λέγω δια τους λήρους και φληνάφους, αλλά διατί έλλειψαν, φευ, οι Βασίλειοι, οι Αθανάσιοι, οι Κύριλλοι, οι Αυγουστίνοι, οι Αμβρόσιοι, οι Σωφρόνιοι, οι Δαμασκηνοί, οι ουρανόφροντες άνδρες, οι των Αποστόλων ομότροποι, οι όντως κοσμοσωτήρες…».
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου, ας κάνουμε κι ένα άγαλμά του έξω από καμιά Εκκλησία…
Τι λέει ο άνθρωπος; Ότι είναι άξιοι …ταλανισμού, δηλαδή περιφρόνησης οι Έλληνες, όχι γιατί δεν υπάρχουν μεταξύ τους (σήμερα) Δημόκριτοι, Πλάτωνες, Ζήνωνες και Ευκλείδηδες που …μετεωρολεσχούν (δηλαδή φλυαρούν για τα ουράνια σώματα) κι άλλοι τέτοιοι …λήροι και φλήναφοι (δηλαδή ηλίθιοι και ανόητοι)…αλλά γιατί δεν έχουν, αλίμονο, άνδρες σαν τον Άγιο Βασίλειο, τον Άγιο Αθανάσιο, τον Κύριλλο, τον Αυγουστίνο, τον Αμβρόσιο κλπ.
Χαρακτηρίζει δηλαδή ο …Άγιος ηλίθιους, ανόητους και φλύαρους τους αρχαίους φιλοσόφους και επιστήμονες και πάνσοφους, ουρανόφρονες και κοσμοσωτήρες εκείνους από το καλογερόσογό του.
Η κόντρα του… Αγίου με τον Αδαμάντιο Κοραή!
Η εμμονές του στον εκκλησιαστικό σκοταδισμό, τον έκανε να γίνει …έξοχος εχθρός των διαφωτιστών για την επανάσταση. Εκδίδει ένα βιβλίο, το «Πατερική Διδασκαλία» (ήταν και …Πατέρας ο κυρ Θανάσης ο Πάριος…αλλά χωρίς παιδιά) και επιτίθεται εναντίον των διαφωτιστών που προωθούσαν την επανάσταση του 1821. Το βιβλίο αυτό, είναι βέβαιο ότι γράφηκε κατ’ εντολή των δουλόφρονων και βολεμένων Φαναριωτών, που φοβόντουσαν ότι αν ξεσηκωθεί το Γένος θα χάσουν προνόμια και την καλή τους ζωή, με τα οθωμανικά αξιώματα και πλούτη.
Τότε, τον περιέλαβε ο Αδαμάντιος Κοραής. Εκδίδει την περίφημη «Αδελφική Διδασκαλία» και πείθει τους σκλαβωμένους Έλληνες ότι οι ιδέες του μετέπειτα …Άγιου Αθανάσιου του Πάριου, δεν απηχούν το σύνολο του ελληνικού λαού.
Η κόντρα γίνεται ανελέητη. Όλοι οι σκοταδιστές πέφτουν πάνω στον διαφωτισμό. Πρωτεργάτης ο μετέπειτα…Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος. Ο ιστορικός Κ. Κούμας γράφει:
«Είχε κηρύξει πόλεμον αδιάλακτον κατά των εκ Ευρώπης ερχομένων μαθημάτων. Όστις επάτει την Εθρώπην, ήτο χωρίς άλλην εξέτασιν άθεος. Η μαθηματική κατ’ αυτόν ήτο πηγή αθεΐας,της οποίας πρώτον αποτέλεσμα ήτο η κατάλυσις της νηστείας»!
Τότε, λοιπόν, οι μεν διαφωτιστές και ο Κοραής απηχούν τις ευρωπαϊκές ιδέες οι οποίες απαιτούν ένα καθαρά εθνικό κράτος, με βάση την αρχαιοελληνική γεωγραφική σύσταση των ορίων, ενώ ο μετέπειτα …Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος είναι υπέρ ενός πολυεθνικού κράτους (όλοι μαζί κατακτητές και σκλαβωμένοι…). Πουθενά κουβέντα για Ελλάδα ο φιλότουρκος, μισέλληνας και εθελόδουλος μετέπειτα… Αγιος Αθανάσιος ο Πάριος!
Γρηγόριος Ε΄
Σε διάλεξή του στους φοιτητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, χαρακτήρισε, προ μηνών, τους επαναστάτες του 1821 «ένα μάτσο αδαείς χωρικούς…», ενώ τόνισε ότι «μετά από την απελευθέρωση ψήφιζαν οποιονδήποτε θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά τους (συγγενείς, γνωστούς, φίλους), λογική που διατηρείται μέχρι σήμερα».
Όσα είπε ο πληθωρικός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ξεσήκωσαν αχό και έγιναν πρώτο θέμα σε τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και πρωτοσέλιδα σε εφημερίδες. Μια προσεκτική, όμως, μελέτη της ιστορίας, αποδεικνύει ότι ο Πάγκαλος δεν είχε, εν πολλοίς, άδικο. Είναι βέβαιο, ότι η ελληνική ιστορία έχει γραφτεί στρεβλωμένα κι έτσι την έχουμε μάθει γενιές και γενιές Ελλήνων. Το πιο χαρακτηριστικό σημείο είναι, ότι έχουμε ηρωοποιήσει και τιμάμε πρόσωπα, τα οποία σαφώς και δεν άξιζαν τέτοια τιμή. Πρόσωπα που είχαν – αν μη τι άλλο- θολό ή σκοτεινό παρελθόν και ζωή που επ’ ουδενί μπορούν να χαρακτηριστούν ήρωες. Η δε πολιτική ζωή τους, ήταν πλήρης ιδιοτέλειας που …χαρακτηρίστηκε ηρωισμός! Ακόμη και θρύλοι – όπως του Κρυφού Σχολειού- από πουθενά δεν προκύπτει ότι ήταν έτσι όπως έμειναν και γράφτηκαν στην ιστορία.Θα επιχειρήσουμε μια όσο το δυνατόν πιο εμπεριστατωμένη καταγραφή κάποιων από εκείνους που η ιστορία μας καταγράφει ως ήρωες. Δεν έχουμε πρόθεση να απομυθοποιήσουμε κανέναν, παρά μόνο να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η ιστορία που μας διδάσκουν έχει πάμπολλες στρεβλώσεις και αναλήθειες.
Μέρος πρώτο: Παπαφλέσσας
Μέρος πρώτο: Παπαφλέσσας
Ο Γρηγόριος Δικαίος Φλέσσας (ήταν το κοσμικό του όνομα), είναι ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα. Γεννημένος στο χωριό Πολιανή της Αρκαδίας, τάχθηκε από πολύ μικρός στην καλογερική. Η ζωή του για μεγάλο διάστημα ήταν προσευχή και νηστεία.
Μια διένεξή του, όμως, με κάποιον Τούρκο της περιοχής του, τον ανάγκασε να φύγει και να πάει στην Κωνσταντινούπολη, για να γλιτώσει τον θάνατο.
Παρ’ ότι είχε γίνει Αρχιμανδρίτης, δημιούργησε γρήγορα τη φήμη του πότη, του γυναικά, του πορνόβιου, του αδίστακτου και του απατεώνα.
Η συμπεριφορά του, ενοχλούσε πολλούς, αλλά εθεωρείτο ένας γραφικός ιερωμένος.
Οι απλοί άνθρωποι, έχοντας οι ίδιοι πάθη και έρποντες στην «αμαρτία», του συγχωρούσαν πολλά. Όταν μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία, αντί να διατηρεί εχεμύθεια και να κινείται συνωμοτικά, φαφλατάς όπως ήταν, άρχισε να κάνει και να λέει οτιδήποτε που θα εξόργιζε τους Τούρκους.
Κι όχι μόνο αυτό. Άρχισε να διασπαθίζει τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει η Φιλική Εταιρεία, νοικιάζει μεγαλύτερο σπίτι κι αρχίζει εκεί τα καθημερινά γλεντοκόπια με γυναίκες και μουσικές. Οι γείτονές του διαμαρτυρήθηκαν στις αρχές και οι Τούρκοι τον συνέλαβαν « δια την άτοπον και ανοίκειον διαγωγήν του, δίδοντος παράδειγμα διαφθοράς εις την συνοικίαν αυτού», όπως γράφει ο Δημ. Αινιάν στην σελίδα 13 του «Άτλαντα» το 1962.
Κι όχι μόνο αυτό. Άρχισε να διασπαθίζει τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει η Φιλική Εταιρεία, νοικιάζει μεγαλύτερο σπίτι κι αρχίζει εκεί τα καθημερινά γλεντοκόπια με γυναίκες και μουσικές. Οι γείτονές του διαμαρτυρήθηκαν στις αρχές και οι Τούρκοι τον συνέλαβαν « δια την άτοπον και ανοίκειον διαγωγήν του, δίδοντος παράδειγμα διαφθοράς εις την συνοικίαν αυτού», όπως γράφει ο Δημ. Αινιάν στην σελίδα 13 του «Άτλαντα» το 1962.
Ο ιστορικός Δ. Φωτάκος στη σελίδα 20 του βιβλίου του με τίτλο «Βίος Παπαφλέσσα», αναφέρεται στις προσβολές που του έκαναν οι Τούρκοι που τον συνέλαβαν: «Ε, παπά, δεν ντρέπεσαι το σχήμα σου, να φέρνεις κάθε νύχτα γυναίκες στο σπίτι σου;».
Αυτά, ως προς την κοινωνική του ζωή.
Αργότερα, τον Ιανουάριο του 1821, φτάνει στη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο) για να συναντήσει την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Μοριά, με στόχο να τους πείσει να ξεσηκωθούν εναντίον των Τούρκων. Τους αναφέρει απίστευτα ψέματα.
Ότι, δηλαδή, …ο Αλέξανδρος Υψηλάντης με την συγκατάθεση του Τσάρου, ετοιμάζεται να εκστρατεύσει κατά της Κωνσταντινούπολης….
Ότι, δηλαδή, …ο Αλέξανδρος Υψηλάντης με την συγκατάθεση του Τσάρου, ετοιμάζεται να εκστρατεύσει κατά της Κωνσταντινούπολης….
Ότι…ο ρωσικός στόλος φτάνει όπου νάναι στο Αιγαίο…
Ότι…μέσα στην Κωνσταντινούπολη είναι 50 χιλιάδες τζελέπηδες (εκτελεστές –δολοφόνοι) που ετοιμάζονται να σφάξουν τον Σουλτάνο…
Οι προεστοί του Μοριά, είναι επιφυλακτικοί με όσα τους λέει.
Μάλιστα, ο Ανδρέας Ζαΐμης, χαρακτηρίζει όσα λέει ο Παπαφλέσσας «άστατα, απελπισμένα, στασιαστικά, ιδιοτελή και μπερμπάντικα…».
Ο πιο αυστηρός απέναντι στον Παπαφλέσσα, ήταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, όπως ο ίδιος γράφει στη σελίδα 9 των απομνημονευμάτων του, που δημοσιεύθηκαν το 1975.
Γράφει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός:
«Όθεν οι μεν Πελοποννήσιοι έμειναν εν αμηχανία περί του πρακτέου βλέποντες τι παράκαιρον και ανέτοιμον, ο δε Δικαίος άνθρωπος απατεών και εξωλέστατος περί μηδενός άλλου φροντίζων ειμή τίνι τρόπω να ερεθίση την ταραχή του Έθνους δια να πλουτίσει εκ των αρπαγών, τους εβεβαίωσεν ότι όλα είναι έτοιμα….».
Στη συγκεκριμένη συγκέντρωση των προεστών του Μοριά, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης είχε τόσο πολύ θιχτεί και θυμώσει, ώστε διέταξε ένα πρωτοπαλίκαρό του, τον Κωνσταντή Πιεράκο, «να δολοφονήσει τον Παπαφλέσσα, να κόψει την κεφαλήν του και να την στείλει στην Τριπολιτζάν», όπως αναφέρει και ο Σπηλιάδης στη σελίδα 23 του Α’ τόμου της ιστορίας του.
Γλίτωσε, επειδή κατέφυγε στο Μέγα Σπήλαιο, στα Καλάβρυτα.
Ίσως, αυτή η οργή του Πετρόμπεη, να είχε σχέση με τη πληροφορία που είχε, ότι ο Παπαφλέσσας είχε επιχειρήσει να σκοτώσει, στην Κωνσταντινούπολη, τον Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο, που τον είχε μυήσει στην Φιλική Εταιρεία, επειδή δεν του αποκάλυπτε ποιος είναι ο αρχηγός και τι σχέδια είχε! Ο Αναγνωστόπουλος αρνήθηκε και ο Παπαφλέσσας τράβηξε μαχαίρι να τον σφάξει.
Τις λεπτομέρειες αναφέρει ο Μ. Οικονόμου στη σελίδα 43 του Α΄ τόμου, του έργου του «Ιστορικά της ελληνικής παλιγγενεσίας»:
«Καιροφυλακτήσας εσπέραν τινά τον Αναγνωστόπουλον μόνον εν τω δωματίω του, εισελθών ασφαλίσας έσωθεν την θύραν, επανέλαβε τας παρακλήσεις του, προσθείς και απειλάς ότι, εάν δεν του φανερώσει (την Αρχήν) ήθελε δήθεν τον φονεύσει, λάβη τα έγγραφα όσα εύρει και παραδώσει αυτά εις την Υψηλήν Πύλην».
Κι αν όσα γράψαμε μέχρι τώρα, αφορούν το προσωπικό του ήθος και την κοινωνική συμπεριφορά, που λίγο πρέπει να απασχολεί την ιστορία, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα επόμενα, που αφορούν την επαίσχυντη πολιτική του συμπεριφορά.
Αργότερα, λοιπόν, μετά την επανάσταση του 1821, στην μεγάλη διχόνοια που προέκυψε το 1824 (λίγα πράγματα αναφέρει για αυτήν η επίσημη ιστορία μας) και τη φυλάκιση του Κολοκοτρώνη από την κυβέρνηση Κουντουριώτη και Μαυροκορδάτου, Κωλέττη, ο Παπαφλέσσας πρωτοστάτησε.
Ήταν η περίοδος κατά την οποία οι Ρουμελιώτες εισέβαλαν στον Μοριά και …κατεδίωξαν τους οπλαρχηγούς του, έκαψαν, έκλεψαν γυναίκες, κατέστρεψαν και δημιούργησαν μεγάλο ζήτημα στην επαναστατημένη Ελλάδα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο σύντροφός του, τότε, Ιωάννης Μακρυγιάννης, τον στολίζει κανονικά για την εκστρατεία και σύλληψη του «αντάρτη» Κολοκοτρώνη και των λοιπών καπεταναίων του Μοριά.
Είναι χαρακτηριστικά όσα γράφει στον τόμο Α΄ σελίδα 216, στα «Απομνημονέυματα» των εκδόσεων Βαγιονάκη (1947):
«Ο Παπαφλέσσας πήρε μίαν γυναίκα μ’ ένα ντέφι και έναν με βιολί και πήγαμε εις το Λιοντάρι…Και τον γενναίον Παπαφλέσσα όπου εγλένταγε με ταις γυναίκες και τα λαλούμενα…Γύρευε τις επιδέξες (δηλαδή πόρνες)…έζη ως σατράπης με τρυφάς και αναπαύσεις…».
Ο Παπαφλέσσας, λοιπόν, ως υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Κουντουριώτη, συνέλαβε και φυλάκισε τον Κολοκοτρώνη στην Ύδρα!
Αυτό ήταν το μεγαλύτερο στίγμα που ακολουθούσε τη ζωή του.
Ο θάνατός του στο Μανιάκι, στη μάχη κατά του εχθρού, τον κατέστησε ήρωα και έτσι μας τον παρέδωσε η ιστορία, παραβλέποντας όλα τα άλλα.
Αν δεν συνέβαινε, ο πράγματι ηρωικός του θάνατος, ο Παπαφλέσσας δεν θα αναφερόταν καν στο πάνθεον των αγωνιστών του 1821.
Κάποιοι σημαντικοί ιστορικοί, ισχυρίζονται ότι ο Παπαφλέσσας είχε μετανιώσει για όλα είχε κάνει στον βίο και τη πολιτεία του και για αυτό πήγε ως πρόβατο επί σφαγή στη μάχη με τον Ιμπραήμ.
Ο Φραντζής, γράφει ότι ο Παπαφλέσσας εγκαταλείπει το Ναύπλιο και εκστρατεύει κατά του Ιμπραήμ «με τοιαύτην απόφασιν, ώστε ή να επιστρέψει νικητής ή να φονευθεί υπέρ πατρίδος μαχόμενος, δια να απαλύνει τον ρύπον όλων εκείνων δια όσα κατελαλείτο».
Ο Σπηλιάδης υποστηρίζει ότι ότι ο Παπαφλέσσας εκστρατεύει εναντίον του Ιμπραήμ «με σκοπόν να αποθάνει μαχόμενος ή να νικήσει και αν νικήση, να επανορθώσει τα εσφαλμένα».
Κι ο Φωτάκος, όμως, περίπου τα ίδια αναφέρει:
«Είχε μετανοήσει δια τας πρότερον πράξεις και ενεργείας του προς καταστροφήν των λεγομένων ανταρτών (σ.σ. δηλαδή του Κολοκοτρώνη). Και αν εφαίνετο νικητής, να ζητήσει έπειτα την απόλυσιν των εξορίστων και ιδίως του Κολοκοτρώνη…επιθυμών δε προσέτι να φανή ότι αυτός επέβαλε την θέλησίν του εις τον Κουντουριώτην και λοιπούς, ελευθερώνων τους φυλακισμένους».
Είναι, όμως έτσι, όπως αναφέρουν οι τρεις ιστορικοί;
Δύσκολο, αν αναλογιστεί κάποιος ότι όλοι αναφέρουν ότι ήταν άνθρωπος χωρίς αρχές και ηθικούς φραγμούς.
Η λογική λέει, ότι δεν τον ενδιέφεραν οι φυλακισμένοι, αλλά η εξόντωσή τους.
Όμως, ως υπουργός εσωτερικών, βρέθηκε μπροστά σε απίστευτες αντιδράσεις του απλού κόσμου, που έβλεπε ότι ο πιο μεγάλος ήρωας της ελληνικής επανάστασης, ο Κολοκοτρώνης, και οι λοιποί καπετάνιοι του Μοριά, ήταν φυλακισμένοι, ενώ ο Κουντουριώτης, ο Ματροκορδάτος, ο Κωλέττης κι ο Παπαφλέσσας, μηχανορραφούσαν συνεχώς.
Από την άλλη πλευρά, αν είχε μετανοήσει, πριν εκστρατεύσει εναντίον του Ιμπραήμ, θα μπορούσε να εισηγηθεί την αποφυλάκιση και την από κοινού αντιμετώπιση του εχθρού.
Κι αν οι Κουντουριώτηδες, Μαυροκορδάτοι και Κωλέττηδες διαφωνούσαν, τότε μπορούσε να παραιτηθεί και να εκστρατεύσει μόνος του εναντίον του Ιμπραήμ.
Δεν το έπραξε. Άρα, πως είχε μετανιώσει;
Κι αυτό είναι πολιτική πράξη που κρίνεται.
Να αναφέρουμε και κάτι ακόμη, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι ο Παπαφλέσσας δεν είχε μετανιώσει.
Ισχυρίζεται στην ιστορία του ο Φωτάκος, ότι πήγε στη μάχη και αν γύριζε νικητής θα εισηγείτο την απελευθέρωση των φυλακισμένων.
Αυτό, όμως, συμφώνως με τον χαρακτήρα του Παπαφλέσσα, δύσκολα θα μπορούσε να γίνει, αφού αν γύριζε νικητής και στεφανωμένος με τη δόξα, θα ισχυριζόταν ότι ο λαός δεν έχει ανάγκη τον Κολοκοτρώνη…
Θα είχε αποδείξει ότι ο Μοριάς μπορούσε να επιβιώσει, να πολεμήσει και να νικήσει χωρίς τον φυσικό του αρχηγό.
Και κάτι τελευταίο.
Ο θάνατος του Παπαφλέσσα, χαροποίησε φίλους και εχθρούς, όσο κι αν είναι οξύμωρο με την εν γένει στάση της ιστορίας απέναντί του.
Αυτό φαίνεται μέσα από δημοσιεύματα της εποχής.
Ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του (σελ.214), γράφει όλες κι όλες δυο γραμμές:
«Εις το χάνι ηύραμεν και τον Παπαφλέσσα με καμπόσους. Πάγαινε εναντίον του Μπραίμη. Πέρασε από το Λιοντάρι και ήταν ενθουσιασμένος. Πήγε και χάθηκε».
Στο αρχείο του Κουντουριώτη (τόμος Δ΄ σελ.505), ο γραμματέας του, του έχει στείλει επιστολή που γράφει:
«Κανείς δεν εδάκρυσε από τον θάνατο του Παπαφλέσσα…».
Στα ίδια αρχεία (τόμος Γ΄ σελίδα 13), βρίσκουμε και επιστολή του Κανέλλου Δεληγιάννη, που κι αυτός είχε εκδιωχθεί από τον Παπαφλέσσα.
Αποδεικνύοντας την μεγαθυμία του, ίσως και το ρητό «ο θανών δεδικαίωται», ο μεγάλος οπλαρχηγός γράφει:
«Ο ένδοξος αυτού θάνατος, απέπλυνε όλους τους ρύπους του ιδιωτικού και πολιτικού του βίου και χρεωστεί η πατρίς να τον συγκατάξει και αυτόν μεταξύ των λοιπών ενδόξων αθανάτων αυτής προμάχων».
Έτσι, ηρωοποιήθηκε ο Γρηγόριος Δικαίος Φλέσσας, που έμεινε στην ιστορία ως Παπαφλέσσας.
Ένας άνθρωπος, οι πολιτικές πράξεις του οποίου και κυρίως η συμμετοχή του στην ανηλεή καταδίωξη και φυλάκιση του Κολοκοτρώνη και των καπετάνιων του Μοριά, στον καταστροφικό εμφύλιο, επέφεραν δεινά για την Ελλάδα και τον λαό της.
Βεβαίως, δεν είναι ο μόνος με αμφιλεγόμενη παρουσία στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821.
Είναι και πολλοί άλλοι, που οι φωτογραφίες τους είναι αναρτημένες σε σχολεία και χαρακτηρίζονται ήρωες του Έθνους.
Γι αυτούς, έχουμε συνέχεια….
Μέρος δεύτερο: Ο εμφύλιος του 1824
Πρωταγωνιστές του μένους των Ρουμελιώτικών ορδών, ο Καραϊσκάκης και ο Γκούρας, που έτσι έλαβαν από τον Κωλέττη, τον βαθμό του στρατηγού.
Οι βιασμοί, τα βασανιστήρια, οι αρπαγές και οι καταστροφές ήταν στην ημερησία διάταξη.
Για τον εμφύλιο του 1824, η επίσημη ιστορία που διδασκόμαστε στα σχολεία δεν αναφέρει σχεδόν τίποτα.
Όσα μάθαμε οφείλονται σε κάποιους ιστορικούς, αρχεία αγωνιστών και περιηγητών.
Τι συνέβη, αλήθεια, τότε;
Να τα πάρουμε από την αρχή.
Όταν έγινε η επανάσταση του 1821, η καρδιά της ήταν στον Μοριά.
Οι Μοραΐτες, με μεγάλο στρατηγό τον Κολοκοτρώνη, κατάφεραν πολύ γρήγορα να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να απελευθερώσουν σχεδόν το σύνολο της Πελοποννήσου, ενώ κατέλαβαν την Τριπολιτσά, πρωτεύουσα του Μοριά.
Στο Ναύπλιο, δυο τρία χρόνια μετά, η κυβέρνηση του Κουντουριώτη, Κωλέττη, Μαυροκορδάτου, Μπότσαρη, Παπαφλέσσα, είχε εξαπολύσει ανηλεές κυνηγητό εναντίον όσων δεν την προσκυνούσαν (κατά τις συνήθειες των Οθωμανών).
Αυτοί ήταν ο Υψηλάντης, ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς και πολλοί άλλοι επιφανείς καπετάνιοι της επανάστασης, τους οποίους οι άμαχοι κυβερνητικοί αποκαλούσαν…αντιπατριώτες!
Τον εμφύλιο ξεκίνησαν οι μηχανορραφίες του Κωλέττη (τον οποίο έχουμε αναγάγει σήμερα σε ήρωα!).
Ψάχνοντας να βρει συμμάχους στον αγώνα του κατά των μη προσκυνημένων σε εκείνον και την κυβέρνηση οπλαρχηγών του Μωριά, γράφει και στέλνει μια επιστολή στους Ρουμελιώτες.
Γράφει ο Κωλλέτης:
«Οι Μοραΐτες ελύσαξαν από τα πολλά πλούτη, τα οποία ήρπασαν από τους Τούρκους της Τριπολιτσάς, του Ναυπλίου, του Λάλα, της Κορίνθου, της Μονεμβασιάς, του Νεοκάστρου και των λοιπών μερών και έγιναν ντερμπέηδες και προσπαθούν να αντικαταστήσουν τον Κιαμήλ Μπέη και τους λοιπούς μπέηδες και αγάδες.
Και εσείς τρέχετε αυτού, χωρίς ψωμί, χωρίς τσαρούχι, χωρίς φορέματα, με μια παλιοκάπα, καταβασίνεζσθε.
Τι λοιπόν περιμένετε;
Άλλην αρμοδιωτέραν και ευτυχεστέραν δια σας περίστασιν δεν θέλει εύρητε ποτέ δια να πλουτίσετε μικροί και μεγάλοι. Τώρα άνοιξαν δια εσάς δυο πηγαί πλούτου, οι λίρες του δανείου και τα πλούσια λάφυρα του Μωρέως.
Τι άλλο πλέον επιθυμείτε;»
Την επιστολή τη μάθαμε, εμείς οι νεοέλληνες, από τα αρχεία του Κανέλλου Δεληγιάννη, ο οποίος την αναφέρει στη σελίδα 201 του δεύτερου τόμου.
Ο Κωλέττης, προχωράει κι άλλο.
Γράφει στον Κουντουριώτη ότι έτοιμος για να ξεκινήσει τον εμφύλιο:
«Εκλαμπρότατε, φθάνει να κινηθούν φανερά (σ.σ. εννοεί ο Κολοκοτρώνης και οι λοιποί Μοραΐτες) και τότε ο διάβολος θα τους πάρει».
Οι προτροπές του Κωλέττη ήταν το μάνα εξ ουρανού για τους ορεσιβίους και πεινασμένους Ρουμελιώτες.
Ο Μοριάς, ήταν για εκείνους η γη της επαγγελίας.
Στα τέλη Νοεμβρίου του 1824, περνάνε τον Ισθμό και εκστρατεύουν εναντίον του Μοριά!
Επικεφαλής ενός άτακτου σώματος 3.000 ανθρώπων, ο Πανουργιάς, ο Γκούρας, ο Καρατάσος, ο Δυοβουνιώτης και ο Γάτζος.
Αμέσως μετά, στις αρχές του 1825, αποβιβάζονται στο Αίγιο, άλλες 2.000 άνθρωποι, με επικεφαλής τον Κίτσο Τζαβέλλα , τον Κίτσο Μπότασρη και τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, ο οποίος παρά το αρχικό του κυνηγητό από τους κυβερνητικούς, υπέγραψε δήλωση μετάνοιας και δήλωσε υποταγή σε αυτούς!
Προηγουμένως, ο Κωλέττης με τον Μαυροκορδάτο, είχαν προσεταιριστεί τους Υδραίους και την πιο εύπορη οικογένεια του τόπου, αυτή του Κουντουριώτη, η οποία είχε πολλούς λόγους να διεκδικεί από τους Μοραΐτες την εξουσία και ήθελε να αποδυναμώσει τις πολιτικές βλέψεις που είχαν οι οικογένειες του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, του Κανέλλου Δεληγιάννη, του Ζαΐμη, του Νοταρά κλπ.
Ο ιστορικός Ν. Σπηλιάδης, στα «Απομνημονεύματα δια να χρησιμεύσωσιν εις την Νέαν Ελληνικήν Ιστορίαν» που ανατυπώθηκαν το 1972, γράφει στη σελίδα 150 του δεύτερου τόμου:
«…οι νησιώται εφαντάζοντο, ότι αφανιζόμενον των δυνατών της Πελοποννήσου και ταπεινωμένου του φρονήματος αυτών, ήθελον δυνηθή και καυποβάλωσιν εις τας ναυτικάς νήσους και την Πελοπόννησον, ενώ είχον δια της ναυτικής των δυνάμεως υποτελές το Αιγαίον και δια των χρημάτων και των όπλων των Ρουμελιωτών, ήθελον άρχει αυτοί αποκλειστικώς των Ελλήνων, και άρχοντες άνευ προσκομμάτων των…να απολάβωσι την δόξαν των σωτήρων και ελευθερωτών του έθνους».
Όπως είπαμε προηγουμένως, ο αρχιτέκτονας του σχεδίου, ήταν ο Κωλέττης, ο οποίος ανέλαβε με κυβερνητική απόφαση αρχηγός όλων των στρατευμάτων που θα επιτίθοντο στον Μοριά!
Ξεκινάει από την Κόρινθο κι ας δούμε το γράφει στον δεύτερο τόμο, σελίδα 212 των απομνημονευμάτων του, ο Κανέλλος Δεληγιάννης:
«Επήρε μεθ’ αυτού και υπέρ τας δυο χιλιάδας διπλώματα βαθμών στρατιωτικών, ανοικτά, χωρίς όνομα, όπως με αυτά και με τας λίρας εξαπατήση τους Πελοποννησίους να κινηθώσιν εναντίον ημών. Από την Κόρινθο δε ώστε να φθάσει στα Καλάβρυτα εχειροτόνησεν υπέρ τους διακοσίους στραηγούς, αντιστρατήγους, χιλιάρχους και υποχιλιάρχους Ρουμελιώτας, Σουλιώτας, Κρήτας, και άλλους οι περισσότεροι εξ αυτών δεν υπήρξαν ποτέ στρατιωτικοί και των οποίων έδωσε μισθούς δεκαπλασίους αφ’ όσους είχεν έκαστος…».
Θησαυροφύλακας του Κωλέττη, ήταν ο Ιωάννης Μακρυγιάννης, που γράφει στη σελίδα 226 των απομνημονευμάτων του:
«…διόρισε η κυβέρνηση τον Κωλλέτη διευθυντή και εμένα φρουρά του να φυλάμε τα χρήματα οπούχε μαζί του για μιστούς…Και γιόμωσε τον Γκούρα ο Κωλέττης λίρες».
Έτσι, λοιπόν, ξεκίνησε ο εμφύλιος κι οι Ρουμελιώτες έγιναν οι μισθοφόροι της κυβέρνησης εναντίον του Μοριά!
Με τα χρήματα δανείου 800.000 λιρών, που πήρε η κυβέρνηση από τους Άγγλους!
Αυτές οι λίρες, κατάφεραν όσα δεν μπόρεσαν τα τουρκικά στίφη.
Οι μισθοφόροι, έχοντας στο μυαλό τους και τα λάφυρα που θα άρπαζαν, ξεχύθηκαν στην Πελοπόννησο και δεν άφησαν τίποτα όρθιο.
Η Γαστούνη καταστράφηκε ολοσχερώς. Το ίδιο και το Αίγιο, τα Καλάβρυτα, η Κόρινθος, η Γορτυνία.
Ο γιος του Κολοκοτρώνη, ο Πάνος, σκοτώνεται έξω από την Τριπολιτσά και ο γέρος καταρρέει.
Παραδίδεται και φυλακίζεται στην Ύδρα!
Ο Μοριάς χάνει τον φυσικό αρχηγό του!
Κι όσα ακολουθούν, δεν τα μάθαμε ποτέ στο σχολείο.
Ο Μακρυγιάννης, όμως, γράφει στα απομνημονεύματά του, τόμος Α΄, σελίδες 198,227, παρ’ ότι κι εκείνος ήταν εισβολέας:
«Γύμνωσαν τα χωρία. Κατεβαίνομεν εις το ποτάμι. Ήταν καβασμένο, οτ’ ήταν χειμώνας, των Χριστουγέννων. Εγώ με το άτι μου τα άλλα ζώα δυνατά, κινδυνέψαμε να περάσουμε…Εις τον δρόμο εύρανε τέσσερους Πελοποννήσιους και τους πιάνουν και με την αράδα περάσαν τους μισούς από το ασκέρι εις το νώμο….
Σηκωθήκαμε και πήγαμε πίσω στ’ Ανάπλι, αφού γυμνώνσαμε τους δυστυχισμένους κατοίκους και τους φάγαμε τα σφαχτά τους…».
Πρωταγωνιστές του μένους των Ρουμελιώτικών ορδών, ο Καραϊσκάκης και ο Γκούρας, που έτσι έλαβαν από τον Κωλέττη, τον βαθμό του στρατηγού.
Οι βιασμοί, τα βασανιστήρια, οι αρπαγές και οι καταστροφές ήταν στην ημερησία διάταξη.
Ο Φ. Φωτάκος, στα «Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής επαναστάσεως», που κυκλοφόρησαν το 1962, αναφέρει στις σελίδες 300 και 549 του Α΄ τόμου:
«Υπέφεραν μύρια κακά, επειδή οι στρατιώται του Εκτελεστικού δεν έβαλαν σύνορον δια να διακρίνουν διατούτου τον φίλον και τον εχθρόν της Διοικήσεως. Ήρκει μόνον ότι όλοι ησαν Μωραϊται και όλους τους εγύμνωσαν και τους εκαταφρόνουν. Δεν άκουε τις τότε άλλο τίποτα, παρά στεναγμούς, χουχουλητά και κλάθματα. Οι δε στρατιώται, δια να βασανίσουν τον κόσμον περισσότερον, εις τα σπίτια όπου κατέλυον εζήτουν από υους οικοδεσπότας σουσάμι ψητόν εις την σούβλαν, αυγά ψητά εις την σούβλαν, γάλα εις την σούβλαν, ψητόν και ζάχαρι, ελιαίς τηγανισμέναις, χαβιάρι έγκαιρον δια την όρεξιν και άλλα τοιαύτα αλλόκοτα και ασυνήθιστα φαγητά, τα οποία οι χωρικοί δεν ήτο δυνατόν να έχουν και πολύ υπέφερον. Τα στρατεύματα του Γκούρα και των λοιπών της Διοικήσεως εδόθησαν εις την μέθην και τας άλλας ηδονάς. Δεν αφήκον καμμιάς γυναικός σκουλαρίκια ούτε κασέλλαν κλειδωμένην. Οι στρατιώται δε ούτοι ΄σαν κακοήθεις και βλάσφημοι εις τον Θεόν και αυτοί και οι καπεταναίοι των, δια τούτο όχι μόνο από τους ανθρώπους, αλλά και τας εκκλησίας εγύμνωσαν, διότι πολλοί από αυτούς ήσαν μαζώματα, αλλόφυλοι και αλλόθρησκοι. Δεν ήσαν μέλη Ελληνικά, αλλά μάλλον θηρία…».
Αυτά τα θηρία, λοιπόν, εξαγόρασε ο …ήρωας Κωλέττης για να νικήσει τον μη υποταγμένο Κολοκοτρώνη και τους καπετάνιους του Μοριά.
Ο σημαντικός κληρικός, ιστορικός και πολιτικός Αμβρόσιος Φραντζής, γράφει στη σελίδα 215 του Β’ τόμου της «Επιτομής της Ιστορίας της αναγεννηθείσης Ελλάδος 1715-1837», που εξεδόθη το 1841:
«Έδραμον εις την Πελοπόννησον αγεληδόν,,, ως εχθροί άσπονδοι… τα όσα εποίησαν εις τους αθώους κατοίκους είναι απερίγραπτα… δεν δύναται ο ιστορικός κάλαμος να σιωπήσει, έφθανον να ζητώσιν γάλα εξιγμένον από τας όρνιθας και τυρόν από λαγωούς… απεγύμνωσαν απάσας τας οικίας, με τον πλέον σκληρότερον (παρά τον πθωμανικόν) τρόπον… όσα εις την επαρχίαν εκείνην επράχθησαν εναντίον των κατοίκων αυτής από αδικίας, αρπαγάς κλπ είναι μέγιστον αίσχος τα πραχθέντα παρά των Στερεοελλαδιτών, διαμένοντος του Κωλέττη…το να εξιστορήσει κάλαμος ανθρώπινος τας αρπαγάς, τας κακώσεις, τας βιαιοπραγίας, τας παραβιάσεις (σ.σ. δηλαδή βιασμούς) υπάνδρων και παρθένων γυναικών τας οποίας διέπραξαν ο Γκούρας, ο Τζαβέλας, ο Καραϊσκάκης και συντριφία εις τας επαρχίας… μήτε αυτοί οι Τούρκοι επί της επαναστάσεως μας έπραξαν τοιαύτας αθεματουργίας τα οποία αυτά εφόβισαν τους δυστυχείς κατοίκους των επαρχιών όλων της Πελοποννήσου, όθεν διέβαινον τα κωλέττικα στρατεύματα και έφευγον με τας οικογενείας των εις τα όρη, εις τα δάση και εις τα σπήλαια εν καιρώ χειμώνος δια σωθώσιν από τας ανοσιουργίας αυτών των ανθρωπομόρφων τεράτων…».
Αυτά τα ανθρωπόμορφα τέρατα, αιχμαλώτισαν και τον Παλαιών Πατρών Γερμανόν, του πήραν τα άμφια, τον έδεσαν και τον τριγύριζαν στα βουνά και τα λαγκάδια, ξυπόλυτο και νηστικό.
Ο Σπύρος Τρικούπης, στη σελίδα 175 του Γ’ τόμου της «Ιστορίας της Ελληνικής Επαναστάσεως», που εξεδόθη το 1860 στο Λονδίνο, γράφει:
«…Ηνάγκαζον τον Αρχιερέα να παρακολουθή αυτούς πεζός εν καιρώ χειμώνος, πάγων και χιόνων και εξέθεσαν αυτόν απανθρώπως εις ανηκούστους ταλαιπωρίας και βασάνους».
Αυτή η κυβέρνηση, των Κουντουριώτη, Κωλέττη, Μαυροκορδάτου, Παπαφλέσσα, ήταν εθνικό μίασμα.
Πλέον του ότι φέρθηκε σκληρότερα κι από τους Τούρκους, κατέστρεψε σχεδόν όλη την Πελοπόννησο, αφού έπρεπε να μη μείνει τίποτα όρθιο, για να εξυπηρετηθούν τα σχέδια των εκείνων που κυβερνούσαν με τα δάνεια και τις ευχές της Αγγλίας.
Ο σκοπός τους έγινε πραγματικότητα.
Η αληθινοί ήρωες φυλακίστηκαν και η δύναμή τους καταλύθηκε.
Το δε μίσος που δημιουργήθηκε ανάμεσα σε Μοραΐτες και Ρουμελιώτες, εξυπηρετούσε απολύτως τους Άγγλους – σε σχέση με τις επιδιώξεις τους στο υπό δημιουργία νέο κράτος- και τους υπόδουλους σε αυτούς Έλληνες συνοδοιπόρους τους, που εμείς …ονομάσαμε ήρωες!
Για την ιστορία που δεν μας μάθανε, να πούμε ότι μαζί με τον Κολοκοτρώνη φυλακίστηκαν στην Ύδρα ο Μητροπέροβας, ο Αναστασόπουλος, ο Γρίβας, ο Παπατσώνης, ο Νοταράς, οι Δεληγιανναίοι και πολλοί άλλοι καπετάνιοι.
Και κάτι τελευταίο από αυτόν τον θλιβερό εμφύλιο.
Όταν τα Ρουμελιώτικα φουσάτα κορέστηκαν από αίμα και χρυσάφι, γύρισαν στην περιοχή τους.
Ακριβώς τότε, έκανε την εμφάνισή του στην Ελλάδα, ο Ιμπραήμ, ο οποίος βρήκε έναν τόπο κατεστραμμένο και τον αποκατέστρεψε, αφού οι ηγέτες του ήταν φυλακισμένοι και ο κόσμος ματωμένος, φοβισμένος, τσακισμένος και απογοητευμένος.
Μετά και τις δικές του καταστροφές στην Πελοπόννησο, γύρισε στην Αίγυπτο με χιλιάδες αιχμαλώτους, κυρίως γυναίκες, τις οποίες πούλησε σε σκλαβοπάζαρα της Αλγερίας και της Μικράς Ασίας.
Κι όπως γράφει κι ο Θεόδωρος Παναγόπουλος, στη σελίδα 139, του βιβλίου του «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας», «όλες αυτές οι ανθρώπινες θυσίες, έγιναν για να ικανοποιηθούν οι μωροφιλοδοξίες δυο –τριών ηλιθίων ανθρώπων. Τούτο είναι αρχαία συνήθεια. Του ενός η βλακεία, των πολλών η τιμωρία….».
Μέρος τρίτο: Γεώργιος Καραϊσκάκης
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, είναι κι αυτός μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του απελευθερωτικού αγώνα, κυρίως με τη στάση του στον εμφύλιο του 1824και το συγχωροχάρτι που έλαβε από τον Κωλέττη. Χώρια τις θηριωδίες που διέπραξε εις βάρος των Μοραϊτών.
Η μητέρα του Ζωή, μόλις πέθανε ο άνδρας της κλείστηκε σε μοναστήρι και ασπάστηκε τον μοναστικό βίο.
Εκεί, ενώ ήταν καλόγρια, γέννησε τον Γεώργιο, που ήταν καρπός του Αρματολού Καραΐσκου, εξ ου και το βρέφος ονομάστηκε Καραϊσκάκης.
Ο πατέρας του δεν τον αναγνώρισε ποτέ και το παιδί μεγαλώνοντας, διαλαλούσε εδώ κι εκεί ότι ήταν νόθος.
Η αθυροστομία του ήταν παροιμιώδης, ενώ στο στόμα του δεν έβαζε φραγμούς ούτε όταν επρόκειτο για την μητέρα του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο «Λεξικό της Επαναστάσεως» που εξεδόθη στα Ιωάννινα το 1972, αναφέρεται:
« …ασυστόλως κηρύττων εαυτόν νόθον, έλεγε ότι η μάνα του έφαγε σαράντα χιλιάδες πούτζες έως να τον γεννήσει…».
Από μικρός μπήκε στην υπηρεσία του Αλή Πασά και λίγο αργότερα παντρεύτηκε ένα από τα κορίτσια του χαρεμιού του, την Γκόλφω Ψαρογιαννοπούλου.
Έτσι, έλαβε τον τίτλο του Αλημπασαλή, όπως λεγόντουσαν εκείνοι που υπηρετούσαν τον Αλή Πασά.
Έχοντας ελληνική συνείδηση, δεν άργησε να βρεθεί απέναντι στους Τούρκους και όταν ξεκίνησε η επανάσταση άρχισε να διακρίνεται στις μάχες.
Ήταν τόσο προκλητικός με τους Τούρκους, ώστε σε μια μάχη στο Κομπότι της Άρτας κατέβασε το σώβρακό του κι έδειχνε τα οπίσθιά του! Οι Τούρκοι τον πυροβόλησαν, τον πλήγωσαν κι έκανε τρεις μήνες να γιατρευτεί.
Το γεγονός αυτό, το αναφέρουν τόσο ο Αινιάν στην βιογραφία του Καραϊσκάκη (σελ. 43), όσο και ο Μακρυγιάννης στη σελίδα 167 των απομνημονευμάτων του.
Λίγο αργότερα, έπεσε κι αυτός θύμα του μηχανορράφου Μαυροκορδάτου, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι συνεργάζεται με τους Τούρκους.
Συνελήφθη, την ανάκριση την έκαναν άνθρωποι του Μαυροκορδάτου, που τον προσήγαγαν σε δίκη, την πρωταπριλιά του 1824.
Η δίκη έγινε μέσα στην εκκλησία της Παναγίας στο Μεσολόγγι.
Γράφει ο Μακρυγιάννης (τόμος Α΄, σελίδα 156):
« Ηύρε πρόφασιν η εκλαμπρότης του (σ.σ. ο Μαυροκορδάτος) εις το Μεσολόγγι ότι ο Καραϊσκάκης αγρικήθη με τους Τούρκους. Έβαλεν ανθρώπους του, τους έκαμε κριτάς να τον περάσουνε από το κανάλι της δικαιοσύνης του, να τον σκοτώσουνε. Τον κρίναν και τον είχανε χαζίρι. Κι αν δεν τον γλιτώνανε οι σύντροφοί του, θα τον σκότωναν. Ακούτε εσείς; Ο Καραϊσκάκης από δέκα χρόνων παιδί κλέφτης θα γύριζε με τους Τούρκους όπου τους σκότωνε μέσα στους λόγγους και περπάταγε ξυπόλητος από μικρό παιδί για την λευτεριά.
Ο εκλαμπρότατος, το ζυμάρι των Τούρκων, ο δουλευτής αυτήνων των Τούρκων, ο Μαυροκορδάτος, ο αγαπημένος των τυράννων, κατέτρεχε τον Καραϊσκάκη να τον καταδικάσει εις θάνατον».
Την ώρα της δίκης, ο Καραϊσκάκης σηκώθηκε κι έφυγε σαν κύριος, υπό την προστασία των ένοπλων ανδρών του.
Εκείνη την ώρα, όπως γράφει ο Κ. Παπαγεώργης στο βιβλίο του «Τα καπάκια», που εξεδόθη από τον Καστανιώτη, ο Καραϊσκάκης φώναξε:
«Ε ρε Μαυροκορδάτο. Εσύ την προδοσία μου την εγραψες στο χαρτί και εγώ γρήγορα ελπίζω να στη γράψω εις το μέτωπόν σου. Να φανεί ποιος είσαι».
Λίγο αργότερα, ο άλλος μηχανορράφος, ο Κωλέττης, έκανε τη δική του κίνηση. Πλησίασε και προσεταιρίστηκε τον Καραϊσκάκη, με στόχο την πρόκληση του εθνικού διχασμού, που κατέληξε στον εμφύλιο του 1824, με την εισβολή των Ρουμελιωτών στον Μοριά, την φυλάκιση του Κολοκοτρώνη (βλέπε δεύτερο μέρος της ιστορίας στο blog) και τις απίστευτες αγριότητες που διεπράχθησαν.
Μέρος τέταρτο: Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος
Υπήρξε ένας από τους πλέον επιφανείς Φαναριώτες – Φαρισαίους, με σκοτεινό- αν όχι άθλιο- ρόλο στην ελληνική πολιτική σκηνή.
Στο χοντρό του πρόσωπο, με τις φαβορίτες που έφταναν στην άκρη του μουστακιού του, «έλαμπε» η ραδιουργία και οι φιλοδοξίες για την εξουσία, για την οποία, όπως και ο Κωλέττης, μπορούσε να κάνει τα πάντα.
Στόχος του, η απελευθέρωση (;) της Ελλάδας και η ανάληψη της εξουσίας από τον ίδιο, με λογική σουλτάνου.
Ο πατέρας του Νικόλαος, παντρεύτηκε την Σμαράγδα, κόρη του ηγεμόνα της Βλαχίας Νικ. Καρατζά και έγινε ένας μικρομεσαίος αξιωματούχος.
Ο γόνος τους Αλέξανδρος, σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή και έμαθε …11 γλώσσες! Η οικογένειά του, αλλά και ο ίδιος είχαν στόχο την ευρύτατη μόρφωσή του, ούτως ώστε να αναλάβει διοικητικές θέσεις στην οθωμανική αυλή.
Το 1812, ο Ιωάννης Καρατζάς (εξάδελφος της μητέρας του), διορίστηκε από τον σουλτάνο ηγεμόνας της Βλαχίας και πήρε μαζί του τον ανιψιό του Αλέξανδρο, ως γραμματέα του.
Λίγο μετά, προήχθη σε Μέγα Ποστέλνικο (δηλαδή υπουργό Εξωτερικών) και αρχίζει να έρχεται σε επαφή με Έλληνες της Δύσης.
Το 1819, ο θείος του Ιωάννης Καρατζάς, φοβούμενος για τη ζωή του μετά από πληροφορίες που είχε για δυσαρέσκεια του σουλτάνου στο πρόσωπό του, φεύγει από το Βουκουρέστι.
Μαζί του αναχωρεί και ο ανιψιός του Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, που βλέπει να χάνονται οι ελπίδες του για ανάληψη κάποιας σπουδαίας θέσης στον διοικητικό μηχανισμό των Οθωμανών.
Από τότε, αρχίζει να εμφανίζεται φιλικά διακείμενος στην ιδέα της επανάστασης στην Ελλάδα.
Αρχικά εγκαθίσταται, στη Γενεύη και ύστερα στην Πίζα της Ιταλίας που παρακολουθεί μαθήματα ιατρικής, ενώ, μάλλον το 1819, μυείται στην Φιλική Εταιρεία., πιθανότατα από τους Τσακάλωφ και Αναγνωστόπουλο, που τότε είχαν επισκεφτεί την Πίζα.
Στην Ελλάδα, έφτασε για πρώτη φορά το 1821 φορώντας τουρκική στολή!
Αμέσως, έβγαλε τα τούρκικα ρούχα και φόρεσε ευρωπαϊκό κουστούμι.
Όπως είπε ο Καποδίστριας, αντικατέστησε το σαρίκι με πίλον ευρωπαϊκόν.
Οι φιλοδοξίες του είναι απεριόριστες και, μορφωμένος όπως είναι, θεωρεί ότι θα διαδραματίσει ηγετικό ρόλο, πολύ περισσότερο αφού οι Έλληνες είναι αγράμματοι και ακοινώνητοι.
Είναι, μάλιστα χαρακτηριστικό, ότι προσεταιρίστηκε τον τίτλο του Πρίγκηπα, ενώ δεν ήταν.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό ήταν, ότι ενώ κατά τους χρόνους της σκλαβιάς απαγορευόταν στους υπόδουλους Έλληνες να φορούν ευρωπαϊκές φορεσιές, τον Μαυροκορδάτο, ουδείς Τούρκος τον πείραξε.
Μετά την έναρξη της επανάστασης, ο Μαυροκορδάτος, κάποιοι Έλληνες συνεργάτες του και μαζί οι Γάλλοι και Ιταλοί που έφερε μαζί του, εγκαταστάθηκαν στο Μεσολόγγι και ξεκίνησαν τη «λαμπρή» δράση τους!
Λίγο πριν αποβιβαστεί εκεί, ο Μαυροκορδάτος βύθισε το πλοίο που τον μετέφερε με την δικαιολογία ότι θα αιχμαλωτιζόταν από τον τουρκικό στόλο που έπλεε στην περιοχή.
Κατ' άλλους η κίνηση αυτή του Μαυροκορδάτου έγινε για να καταχραστεί τις χρηματικές εισφορές των Ελλήνων ομογενών από την Ιταλία, τις οποίες μετέφερε το πλοίο.
Ήταν ξεκάθαρο ότι στόχευε την εξουσία, την οποία ασκούσε στην Πελοπόννησο η Πελοποννησιακή Γερουσία, η οποία ήταν ένα είδος επαναστατικής κυβέρνησης, με τέσσερις προκρίτους και τον Άγιο Βρεσθαίνης.
Από τότε, βλέπετε, η Εκκλησία και οι…Άγιοί της, ήταν μέρος της κοσμικής εξουσίας.
Από το Μεσολόγγι, κάνει αμέσως δήλωση νομιμοφροσύνης στον Δημήτριο Υψηλάντη, ο οποίος είναι στην Ελλάδα ως πληρεξούσιος του Γενικού Επιτρόπου της Αρχής, αδελφού του Αλέξανδρου, που εθεωρείτο ο αρχηγός του επαναστατημένου Έθνους.
Άλλωστε, τον Δημήτριο Υψηλάντη, είχαν αναγνωρίσει όλοι οι Έλληνες, νησιώτες, Μοραΐτες και Ρουμελιώτες.
Ο Μαυροκορδάτος, στη συνέχεια, ζητάει από τον Υψηλάντη την άδεια να οργανώσει με επικεφαλής τον ίδιο και τον φίλο του Θεόδωρο Νέγρη, πολιτικά και στρατιωτικά τη Στερεά Ελλάδα.
Ο Δημ. Υψηλάντης, χωρίς να φαντάζεται που μπλέκει, του δίνει την άδεια που ζητούσε.
Παρ’ ότι ήταν άνθρωπος καλής θέλησης και αγαθών προθέσεων, ο Υψηλάντης συνέστησε στον Μαυροκορδάτο να μη χρησιμοποιήσει τον Νέγρη, επειδή ήξερε ότι επρόκειτο περί δόλιου ανθρώπου.
Ο Μαυροκορδάτος, παράκουσε τον Δημ. Υψηλάντη και έστειλε τον Νέγρη στα Σάλωνα (σημερινή Άμφισσα) και ο ίδιος έμεινε στο Μεσολόγγι.
Αμέσως, έφτιαξαν ένα είδος Συντάγματος, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους, με σκοπό να διοικήσουν ως απόλυτοι μονάρχες στην περιοχή.
Δημιούργησαν, δηλαδή, με την ανοχή του Υψηλάντη, ένα νέο κράτος μέσα στην ξεσηκωμένη Ελλάδα!
Ο μεν Μαυροκορδάτος έφτιαξε Γερουσία που την ονόμασε τον «Οργανισμό Προσωρινής Διοικήσεως της Δυτικής Ελλάδας», με έδρα το Μεσολόγγι, ο δε Νέγρης έφτιαξε τον Άρειο Πάγο που ονομάτισε «Νομικήν Διάταξιν Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος», με έδρα την Άμφισσα.
Ουσιαστικός αρχηγός των δυο σωμάτων ήταν ο Μαυροκορδάτος, που θέλησε πλέον να καθυποτάξει τους τοπικούς οπλαρχηγούς και να τους καταστήσουν υποχείριά τους.
Λίγο μετά, παραμέρισε τον Νέγρη και αυτοαναγορεύτηκε αρχηγός της Στερεάς Ελλάδας και ξεκίνησε την αμφισβήτηση του Δημητρίου Υψηλάντη!
Έφτασε, μάλιστα, στο σημείο να αμφισβητήσει και τον Δημήτριο και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, με μια αισχρή επιστολή που έστειλε στον πρώτο και παρουσιάζει ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», που εξεδόθη το 1925:
Στην επιστολή αυτή ο Μαυροκορδάτος γράφει ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης εξαπατήθηκε από τους Φιλικούς (σ.σ.!!!) κι ότι τόσο εκείνος, όσο και ο Μητροπολίτης Ουγγαροβλαχίας Ιγνάτιος (σ.σ άλλο μπουμπούκι αυτό), είναι αντίθετοι με τον ξεσηκωμό και προσπάθησαν να τον αποτρέψουν.
Στη συνέχεια της επιστολής, ο Μαυροκορδάτος αναφέρει σκαιότατα, ότι δεν αναγνωρίζει τον Υψηλάντη για αρχηγό, διότι δεν εκπροσωπεί κανέναν, ούτε φυσικά το Έθνος, ούτε μπορεί να είναι πληρεξούσιος επιτρόπου μιας ανύπαρκτης αρχής, η οποία κι αν ακόμη υπήρχε, δεν μπορούσε να έχει δικαιώματα επάνω στο Έθνος!
Το αποκορύφωμα στην επιτολή ήταν ο επίλογος.
Σ’ αυτόν, ο Μαυροκορδάτος, γράφει ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κι όλοι οι άλλοι που προκάλεσαν τον ξεσηκωμό, είναι ένοχοι και το έκαναν από ιδιοτέλεια και μόνο, για το δικό τους συμφέρον και όχι γιατί ήθελαν την ελευθερία της πατρίδας.
Δεν σταματά, όμως, στην αμφισβήτηση και κατεδάφιση του Υψηλάντη.
Πιάνει τους προκρίτους του Μοριά και κάνει πρόταση να καλέσουν για αρχηγό των Ελλήνων τον πρίγκιπα της Γαλλίας Ευγένιο, που ήταν θετός γιός του Μεγάλου Ναπολέοντα.
Τους λέει ακόμη, ότι αν δεν θέλουν τον Ευγένιο, να φέρουν τον Καποδίστρια ή κάποιον ικανότερο των Υψηλάντηδων.
Αυτή ήταν η αρχή του ελληνικού δράματος μεσούσης της επανάστασης.
Αυτή ήταν η αρχή του εμφυλίου που ακολούθησε.
Όταν δε, αργότερα, ήρθε ο Καποδίστριας που ο ίδιος είχε προτείνει, τον αντιπολιτεύθηκε σφοδρότητα και για πολλούς ήταν ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του.
Και μη ξεχνάμε κάτι ακόμη πολύ σημαντικό.
Από τη δολοφονία του Καποδίστρια κι ύστερα, άνοιξε ο δρόμος για τις θλιβερές ξενόφερτες βασιλείες που τόσο ταλαιπώρησαν τον τόπο μέχρι το 1974, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με το δημοψήφισμα που προκάλεσε για το Πολιτειακό τους...έστειλε στον αγύριστο!
Όλοι σχεδόν οι ιστορικοί, πλην των εκείνων που γράφουν τα σχολικά βιβλία από τα οποία διδασκόμαστε, χαρακτηρίζουν τον Μαυροκορδάτο μοιραίο πρόσωπο της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
Οπαδός του δόγματος των Φαναριωτών, διαίρει και βασίλευε, δεν υπολόγιζε τίποτα και δεν άφησε δολιότητα και παγαποντιά, την οποία να μη κάνει.
Αμέσως μετά την αμφισβήτηση των Υψηλάντηδων, με τα χρήματα που διέθετε προσεταιρίστηκε κάποιους καπετάνιους της Ρούμελης και σε σύντομο διάστημα αναγνωρίστηκε ένας άτυπος άρχοντας της περιοχής.
Ο τρόπος της διοίκησής του, ήταν χαρακτηριστικός του τρόπου που σκεφτόταν.
Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό περιστατικό:
Στο Ξηρόμερο, διόρισε σκοπίμως δυο οπλαρχηγούς. Τον Γρίβα και τον Τσόγκα.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι δυο τους άρχισαν να διαφωνούν και να ανταγωνίζονται. Τότε, κάποιος Ξηρομερίτης, πήγε και βρήκε τον Μαυροκορδάτο και του ανέφερε τα καθέκαστα, συμπληρώνοντας ότι έτσι όπως πάει, σύντομα κάποιος εκ των δυο θα σκοτωθεί από τον άλλον.
Τότε, ο Μαυροκορδάτος, με τον κυνισμό που τον διέκρινε, απάντησε:
«Το ηξεύρω. Αλλά όποιος εκ των δυο και αν λείψει, θα λείψει ένας χαλές…».
Το συγκεκριμένο περιστατικό, αποκαλύπτεται στο βιβλίο με τίτλο «Οδυσσέας Ανδρούτσος», του Κάρπου Παπαδόπουλου, που κυκλοφόρησε το 1957 από τις εκδόσεις Τσουκαλά.
Σημειωτέον, ότι ο ένας εκ των δυο οπλαρχηγών που είχε διορίσει στο Ξηρόμερο, ο Τσόγκας, ήταν προσωπικός του φίλος και άνθρωπός του για…επικίνδυνες αποστολές!
Κι όμως, το φίλο του, τον αποκαλούσε…χαλέ, που στα Αρβανίτικα σημαίνει αποχωρητήριο!
Λίγο αργότερα, τακίμιασε με τον Υδραίο Κουντουριώτη, πάμπλουτο προύχοντα της Ύδρας.
Έγινε ο άνθρωπός του.
Πιόνι στην αρχή κι όταν απέκτησε επιρροή, άρχισε να …έρπει για την αναρρίχησή του.
Υπάρχει επιστολή του, στο αρχείο Κουντουριώτη, στον οποίο γράφει:
«Τι μ’ έγραψες και δεν ενήργησα…εις την άκρην του κόσμου αν θέλεις να υπάγω, εκεί υπάγω…Δεν ηξεύρω τι άλλο μπορώ να σε είπω…».
Μ’ αυτά και με τούτα, ο Μαυροκορδάτος, τον Ιανουάριο του 1822, γίνεται πρωθυπουργός και τον Μάιο και αρχιστράτηγος.
Εξοπλίζεται με δικτατορικές εξουσίες και λαμβάνει ότι μέτρο θέλει, πολιτικό ή στρατιωτικό, κατά την απόλυτη κρίση του και συμφώνως με τα συμφέροντά του.
Ο στόχος ήταν ένας και μεγάλος.
Ο θρόνος της Ελλάδας, μετά την απελευθέρωση.
Ο άνθρωπος που ήταν τουρκοαναθρεμένος, τουρκοπροσκυνημένος, τουρκοδιορισμένος, σκόπευε να βασιλεύσει την Ελλάδα!
Όποιος ήταν αντίθετος στα σχέδιά του, γινόταν εχθρός του.
Έκανε συμμαχίες που δεν είχαν καμιά λογική, πέραν των προσωπικών του επιδιώξεων.
Οι ενέργειές του εξόργισαν τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος τον απείλησε λέγοντάς του «μην καθίσεις πρόεδρος, ότι έρχομαι και σε διώχνω με τα λεμόνια, με τη βελάδα όπου ήρθες».
Έτσι, ο μεγαλύτερος ήρωας της ελληνικής επανάστασης, έγινε εχθρός του μηχανορράφου Μαυροκορδάτου!
Ο Μαυροκορδάτος, κατέφυγε στην Ύδρα, στον προστατευόμενο του Κουντουριώτη κι
έστησε τον εμφύλιο!
Αιματοκύλισε την Πελοπόννησο, βάζοντας τους Ρουμελιώτες να επιτεθούν εναντίον του Μοριά, τη στιγμή που η επανάσταση ήταν στην κορύφωσή της κι ο Ιμπραήμ ετοίμαζε τ’ ασκέρια του να επιτεθούν για να την καταπνίξουν.
Τότε ήταν, που με μπροστάρη τον φίλο του Κωλέττη και πύρινα λόγια εναντίον των Μοραϊτών, ξεσήκωσε τους Ρουμελιώτες, που μπήκαν στον Μοριά και «δεν άφησαν λίθον επί λίθου, καίγοντας, βιάζοντας, λεηλατώντας, κλέβοντας, αφανίζοντας τον τόπο και τον άμαχο πληθυσμό, για να γραφτεί μια από τις μελανότερες σελίδες της ελληνικής ιστορίας», όπως γράφει και ο Θεόδωρος Παναγόπουλος στο βιβλίο του «Υα ψιλά γράμματα της ιστορίας».
Στη συνέχεια, σε συνεννόηση με τον Κουντουριώτη, τον Κωλέττη και τον Παπαφλέσσα, διέλυσε τα στρατιωτικά τμήματα του Μοριά, ενώ ο Ιμπραήμ ήταν στο Αίγιο, φυλάκισε τον Κολοκοτρώνη και τους άλλους καπετάνιους του Μοριά ως…προδότες (σ.σ.!!!!) και δεν τους αποφυλάκισε, παρά μόνο όταν ο Ιμπραήμ είχε ερημώσει την Πελοπόννησο.
Οι μηχανορραφίες του, συνεχίστηκαν και μετά την ανάδειξη της Ελλάδας σε ελεύθερο κράτος.
Πάντα δίπλα στους ισχυρούς, έψαχνε καρέκλες και οφίτσια για να δικαιώνει τη ματαιοδοξία του.
Πάντα δίπλα στους ισχυρούς, έψαχνε καρέκλες και οφίτσια για να δικαιώνει τη ματαιοδοξία του.
Έγινε υπουργός Οικονομικών και Στρατιωτικών της αντιβασιλείας Όθωνα, ενώ στάλθηκε και πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, το Μόναχο και το Λονδίνο.
Μετά τη φυγή του όθωνα με την επανάσταση του 1843, ξαναβρήκε τον δρόμο προς την εξουσία και έγινε αντιπρόεδρος της Βουλής και πρωθυπουργός.
Τότε ήταν, που ανετράπη από τον παλιό του φίλο, τον Κωλέττη!
Σήμερα, η φωτογραφία αυτού του υποκείμενου, κρέμεται στα σχολεία για να μη ξεχάσουμε την φάτσα του!
Σήμερα, χαρακτηρίζεται ως… ήρωας της επανάστασης του 1821!
Λες και θέλουμε να διδάξουμε στα παιδιά την πολιτεία του.
Και μη χειρότερα…
Μέρος πέμπτο: Οι μπέηδες της Μάνης - Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης
Μετά την αποτυχία της εξέγερσης των Ελλήνων που έμεινε στην ιστορία ως Ορλωφικά, το 1770 και τη συνθήκη Κιουτσούκ- Καϊναρτζή με την οποία οι ρωσικές δυνάμεις αποχώρησαν εγκαταλείποντας τους Έλληνες, το χάος που ακολούθησε στην σκλαβωμένη Ελλάδα ήταν απερίγραπτο.
Ειδικά η Μάνη, που συνεργάστηκε με τους αδελφούς Ορλώφ, έφτασε σε απελπιστικό σημείο.
Οι Μανιάτες, για να μπορέσουν να επιβιώσουν, ανακάλυψαν την πειρατεία.
Τη στάση τους αυτή, όμως, την πλήρωνε όλος ο Μοριάς, αφού με βάση το τουρκικό δόγμα περί συλλογικής ευθύνης, για κάθε πλοίο που κούρσευαν οι Μανιάτες, πλήρωνε όλος ο Μοριάς τεράστιο πρόστιμο.
Για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι υπόλοιποι Μοραΐτες, ζήτησαν από τον σουλτάνο να αποσχισθεί η Μάνη από την υπόλοιπη Πελοπόννησο.
Κάτι που τελικά συνέβη και η Μάνη ενώθηκε διοικητικά με το Αιγαίο.
Ταυτοχρόνως, διορίστηκε από τον σουλτάνο, ένας από τους τοπικούς αρχηγούς για να έχει την ευθύνη καταπολέμησης της πειρατείας, με αρμοδιότητες πολιτικές και στρατιωτικές, ίδιες μ’ εκείνες που είχαν οι μπέηδες, δηλαδή οι αξιωματούχοι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Έτσι, ο κάθε διορισμένος απ' τον σουλτάνο, τοπικός αρχηγός της Μάνης, δεν άργησε να αισθάνεται ότι δεν διαφέρει από Τούρκο αξιωματούχο, ενώ δίπλα στο όνομά του πρόσθεσε και τον τίτλο του Μπέη!
Έτσι, ο Πέτρος Μαυρομιχάλης έγινε Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης κι έμεινε μ’ αυτό το όνομα στην ιστορία.
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης
Η ιστορία του έχει μια γκρίζα και μια μαύρη σκιά.
Η γκρίζα, όπως θα αναφέρουμε λίγο πιο κάτω, αφορά τον τρόπο που έγινε μπέης της Μάνης και είναι εκείνη που δεν είναι ευρύτερα γνωστή.
Η μαύρη, αφορά την ιστορία που όλοι ξέρουμε, με τη δολοφονία του Καποδίστρια από μέλη της οικογένειάς του.
Οι ρίζες της οικογένειας Μαυρομιχάλη ξεκινούν από την Ανατολική Θράκη.
Κάποιοι Μαυρομιχαλαίοι εγκαταστάθηκαν στην Αδρανούπολη, κάποιοι άλλοι ήλθαν κι εγκαταστάθηκαν στη Μάνη.
Το επίθετό τους οι Μανιάτες Μαυρομιχαλαίοι, το πήραν από έναν πρόγονό τους, που ονομαζόταν Μιχάλης.
Αυτός έμεινε σε πολύ μικρή ηλικία ορφανός και μια που τα ορφανά παιδιά στη Μάνη τα αποκαλούσαν «μαύρα», έμεινε ως επίθετό του το Μαυρομιχάλης.
Πατέρας του Πετρόμπεη, ήταν ο Πιέρρος και παππούς του ο καπετάν Γιωργάκης.
Θείος του πατέρα του, ήταν ο καπετάν Γιάννης, ο οποίος μαζί με τον 12χρονο γιο του Γιώργη, αιχμαλωτίστηκαν από τους Τούρκους, μετά από μια μάχη έξω από την Πύλο.
Ο μικρός Γιώργης, αλλαξοπίστησε, άλλαξε το όνομά του σε Μεχμέτ, ανέβηκε τα αξιώματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κι έφτασε στο σημείο να επηρεάζει τον σουλτάνο.
Για την ιστορία, να πούμε ότι ο μικρός Γιώργης Μαυρομιχάλης, ο αλλαξοπιστήσας Μεχμέτ, είναι ο μετέπειτα φοβερός και τρομερός Σουκιούρμπεης.
Ο Σουκιούρμπεης, λοιπόν, το 1816, καθαίρεσε τον μέχρι τότε μπέη της Μάνης, τον Θεοδωρόμπεη Γρηγοράκη και στη θέση του έβαλε τον…εξάδελφό του Πέτρο Μαυρομιχάλη, ο οποίος προσπαθούσε για πολλά χρόνια να γίνει μπέης της Μάνης.
Μάλιστα, από το 1811, είχε ζητήσει προς τούτο, τη βοήθεια του Γάλλου πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη, να αντικαταστήσει τον μπέη της Μάνης Κωνσταντήμπεη, υποσχόμενος σ’ αυτόν και τη Γαλλία, τη ματαίωση των σχεδίων που είχαν οι Άγγλοι για την Ελλάδα!
Όμως, παρά τα παρακάλια του, μπέης στη Μάνη έγινε ο Θεόδωρος Γρηγοράκης, που μετονομάστηκε σε Θεοδωρόμπεη!
Γρήγορα, όμως, άρχισαν να φτάνουν στη Πύλη, πληροφορίες ότι ο νέος μπέης της Μάνης…προδίδει τον σουλτάνο, έχοντας συνάψει σχέσεις με τον Αλή Πασά της Ηπείρου!
Στα 1816, ο σουλτάνος έστειλε στη Μάνη τον Μεχμέτ Σιουκιούρμπεη, για να φέρει στην Κωνσταντινούπολη τον Θεοδωρόμπεη Γρηγοράκη.
Ο προσκυνημένος εξάδελφος του Πέτρου Μαυρομιχάλη, έφτασε στη Μάνη και με μπαμπεσιά κάλεσε, δήθεν, στο πλοίο του για να φιλέψει τον προγραμμένο Θεοδωρόμπεη!
Μόλις εκείνος έφτασε, ανύποπτος και φορτωμένος δώρα, ο προσκυνημένος τον συνέλαβε, τον μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη, όπου καθαιρέθηκε κι εκτελέστηκε!
Αμέσως, ο εξωμότης Σιουκιούρμπεης, μεσολάβησε κι έγινε μπέης της Μάνης, ο άνθρωπος από την οικογένειά του, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο οποίος μετονομάστηκε σε Πετρόμπεη!
Έκτοτε και μέχρι τη σύγκρουσή του με τον Καποδίστρια για προσωπικούς λόγους, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, έδειξε πράγματι φιλοπατρία.
Ήταν ο άνθρωπος που τυπικά κήρυξε την επανάσταση του 1821, επικεφαλής πέντε χιλιάδων Μανιατών στην Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου του 1821.
Τώρα, γιατί γιορτάζουμε την επανάσταση στις 25 Μαρτίου και γιατί φέρεται ως κηρύξας αυτήν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, μόνο οι ηγήτορες του Θεοκρατικού μας κράτους μπορούν να απαντήσουν.
Ο Πετρόμπεης, δεν έκρυψε ποτέ ότι όνειρό του ήταν να γίνει βασιλιάς της ελεύθερης Ελλάδας!
Είναι χαρακτηριστικό, ότι μόλις έγινε κυβερνήτης της Ελλάδας ο Καπιδίστριας, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης είπε;
«Ο τόπος (σ.σ. δηλαδή ο θρόνος) που κάθησαι μου ανήκει…».
Φυσικά, ήταν κι εκείνος ένας από τους διεκδηκητές, όπως αυτοπροβαλλόντουσαν και οι Μαυροκορδάτος, Κωλέττης, Γεώργιος Κουντουριώτης, μέχρι κι ο Λόρδος Μπάιρον!
Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, όμως, σε σχέση με τους υπόλοιπους υποψηφίους…βασιλείς της Ελλάδας, είχε πλούσια δράση και στον στρατιωτικό τομέα, αφού ήταν εξέχων μέλος της άλωσης της Τριπολιτσάς, ενώ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στην άμυνα της Μάνης από την επίθεση του Ιμπραήμ.Στη διάρκεια του αγώνα, έχασε δυο γιούς του, τον Ηλία και τον Ιωάννη.
Μια άλλη, όμως σκοτεινή του πλευρά, ήταν η διένεξή του με τον Καποδίστρια, ο οποίος όταν έγινε κυβερνήτης και θέλησε να περιορίσει τους προκρίτους της Πελοποννήσου, ένιωσε θιγμένος που έχανε δικαιώματα.
Το Πάσχα του 1830, ο αδελφός του Τζαννής, ξεσήκωσε τη Μάνη εναντίον του Καποδίστρια.
Μετά την αποτυχία του κινήματος, ο Πετρόμπεης επιχείρησε να διαφύγει στη Ζάκυνθο, αλλά συνελήφθη και φυλακίστηκε στο Ιτς Καλέ (Ακροναυπλία), για εννέα μήνες.
Λίγο μετά, μέλη της οικογένειας Μαυρομιχάλη, έστησαν ενέδρα στον Καποδίστρια και τον δολοφόνησαν.
Μέρος έκτο: Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας
Ο Δεσπότης Ιγνάτιος αναφέρεται στην ιστορία –συμφώνως με τον Πάπυρο Λαρούς (τόμος 7ος σελίδα 596)- ως «μητροπολίτης Άρτης και Ναυπάκτου, εκ των επιφανεστέρων ανδρών της προεπαναστατικής περιόδου με εξόχως πατριωτικήν δράσιν».
Κι όμως, πρόκειται για έναν από τα πιο σκοτεινά πρόσωπα εκείνης της περιόδου.
Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη, το 1765, από οικογένεια καταγόμενη από τα Χρύσαφα Λακωνίας.
Το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωάννης Μπάμπαλος ή Κακουγδός.
Το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωάννης Μπάμπαλος ή Κακουγδός.
Τη στοιχειώδη παιδεία την έλαβε από το θείο του, ιερομόναχο Γεράσιμο, ο οποίος και τον παρότρυνε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη.
Εκεί, υπό την εποπτεία του μετέπειτα μητροπολίτη Εφέσου Σαμουήλ, ο οποίος τον έκανε διάκο, ακολούθησε ανώτερες σπουδές, αποφοιτώντας από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή.
Ανέβηκε γρήγορα τα σκαλιά της Ιεραρχίας της Εκκλησίας και έφτασε να γίνει Μητροπολίτης Άρτας, από τη σύνοδο της Ρωσικής Εκκλησίας, με την οποία είχε δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς.
Στην Άρτα, γίνεται αμέσως άνθρωπος του Αλή Πασά και καταδυναστεύει την περιοχή του, αφού αναλαμβάνει να εισπράττει τους φόρους.
Σημαντικό μέρος αυτών, καταλήγει στο πουγκί του, με αποτέλεσμα να ζει μεγαλοπρεπώς και εκτός των ορίων της Εκκλησίας.
Με θρησκευτική ηγεμονία και στη Ναύπακτο, έρχεται σε σύγκρουση με τους Κλέφτες και Αρματολούς της Ρούμελης, ενώ απειλεί να …αφορίσει τους Σουλιώτες, επειδή επιζητούν την ελευθερία τους!
Αργότερα, γίνεται Μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας και εγκαθίσταται στο Βουκουρέστι.
Από εκεί, όταν αυτοεξορίστηκε ο Καρατζάς και ο ανιψιός του Μαυροκορδάτος στην Πίζα, πήγε μαζί τους και μάλιστα φιλοξενούσε τον δεύτερο στο σπίτι του.
Εκεί, οι δυο τους, γίνονται συνεταίροι στις φιλοδοξίες τους για την…μελλοντικά ελεύθερη Ελλάδα. Συχνά εξαπολύει τους κεραυνούς του κατά της λαϊκής εξέγερσης των Ελλήνων που αναζητούν την ελευθερία τους, βρίζει την Φιλική Εταιρεία και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ενώ χαρακτηρίζει ανταρσία την επανάσταση και τους αγωνιστές τυχοδιώκτες!
Επιπλέον, για να έχει καλυμένα τα νώτα του από τους Τούρκους, σε συνεργασία μαζί τους, επαινεί την προσπάθεια των κοτσαμπάσηδων και των μητροπολιτών του Μοριά, για να ματαιωθεί η επανάσταση. (Θεόδωρος Παναγόπουλος, «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας»).
Για όλα αυτά υπάρχουν μαρτυρίες και ντοκουμέντα, τα οποία μόνο οι ιστορικοί που συγγράφουν τα σχολικά βιβλία δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τουυς.
Στο βιβλίο του Εμμανουήλ Πρωτοψάλτη, με τίτλο Ιγνάτιος μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας, που εξεδόθη το 1959, αναφέρεται στις σελίδες 3,5,7:
«Εγκατεστάθη εν Άρτη μεγαλοπρεπώς (σ.σ. μετά την εκλογή του ως μητροπολίτης) ως ελληνικόν και χριστιανικόν αντίβαρον των Τούρκων αγάδων. Εν τω οίκω του ενεφανίζετο μετ’ ανατολίτικης μεγαλοπρεπείας, την οποίαν διετήρησεν και αργότερον, ότι η Πρέβεζα υπήχθη υπό τον Αλή…».
Στο βιβλίο του με τίτλο «Ιστορία Πάργας και Σουλίου» (1955 σελ. 5,9 και 236), ο Χριστ. Περραιβός, αναφέρει:
«Η αστυνομία και τα οικονομικά βρίσκονται στα χέρια του Έλληνα αντιπροσώπου του Αλή (σ.σ.που είναι ο Ιγνάτιος)…Στο Μητροπολιτικό μέγαρο βλέπεις ανατολίτικα μεγαλεία. Κανένας Μουσουλμάνος δεν θα τολμούσε τέτοια ζωή στην επικράτεια του βεζύρη. Αν εξαιρέσεις την απουσία όπλων και το παπαδίστικο ράσο, που βρίσκονται σε αντίθεση με τις πλούσιες οθωμανικές ενδυμασίες, το παλάτι του δεσπότη, σου θυμίζει κατοικία, πλούσιου αγά».
Στον Δ΄ τόμο, σελίδα 37, των «Γενικών Αρχείων του Κράτους, του Ι. Λαμπρίδη, αναφέρεται:
«Μένων εν Άρτη δεν εκαλλιέργει το πνεύμα, εκτελών τας σκληράς διαταγάς του τυράνου, φοβούμενος περί της υπάρξεώς του. Όργανον εγένετο πολλάκις του Αλή αρπαγών και πολιτικών αντικειμένων. Δεν διέφυγεν δε και την αργυρολογίαν…».
Ο Αλή πασάς του είχε παραχωρήσει μεγάλη πολιτική και οικονομική εξουσία κι εκείνος κατέφευγε σε τόσο σκληρά καταπιεστικά μέτρα, ώστε σημειώθηκε εξέγερης των κατοίκων και χρειάστηκε η διαμεσολάβηση του ίδιου του Αλή για να επέλθει η ηρεμία.
Στο βιβλίο « Ανέκδοτες επιστολές και έγγραφα του 1821» του Γ. Λάιου, σελίδα 251, δημοσιεύεται μια επαίσχυντη επιστολή του:
«Μια μυστική εταιρεία αποτελούμενη από ημιμαθείς τυχοδιώκτες και άμυαλους νέους, έχοντες επικεφαλής τον πρίγκιπα Υψηλάντη, έδωκε το σύνθημα της εθνεγερσίας στις ηγεμονίες της Μολδοβλαχίας».
Το 1822, καταμεσής της επανάστασης, στέλνει άλλη επιστολή στην ελληνική κυβέρνηση και την…μαλώνει γράφοντας ότι πρέπει να αποκυρήξει την Φιλική Εταρεία:
«…να παύσει το όνομα της Εταιρείας, διότι αυτή η φωνή ενώνει όλας τας δυνάμεις της Ευρώπης εναντίον μας…».
Ο ιστορικός Ιωάννης. Φιλήμων, έγραψε στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως (σελίδες 515-516), το 1959:
«Βλασφημίας φρικωδεστέρας κατά της αληθείας των πραγμάτων και κατά του εθνικού πνέυματος εξεφώνει ο Ιγνάτιος, αναιρών την κυρίαν αρχήν του υπέρ της ανεξαρτησίας ελληνικού αγώνος και καταδικάζων την επανάστασιν ως απλούν έργον απάτης. Τίνα έφυγον έπη εκ του έρκους οδόντων του ιεράρχου αυτού; Δι’ απάτης συνώμοσαν οι Έλληνες κατά του τυράννου αυτών ή εκ προαιρέσεως; …Ευρίσκομεν τον μητροπολίτην Ιγνάτιον βαττολογήσαντα μετά πολλής θρασύτητος…».
Τέλος, πρέπει να καταγράψουμε ότι στην άμεσο επιρροή του, ήταν δυο άνθρωποι που βυσσοδομούσαν εναντίον της Ελλάδας και της επανάστασης.
Ο Κωνσταντίνος Πολυχρονιάδης και ο Παναγιώτης Κροκιδάς.
Ο Πολυχρονιάδης αποκαλούσε τους Έλληνες επαναστάτες «ληστές», όπως ακριβώς έκαναν οι Τούρκοι, ενώ εξέφραζε συχνές απορίες για το πώς ήταν δυνατόν ο ευγενικής καταγωγής πρίγκιπας Υψηλάντης, να καταδέχεται να ασχολείται με την Αλβανική Ελλάδα (σ.σ.!!!).
Αυτά καταγράφονται,στη σελίδα 491 του βιβλίου του Κ. Σιμόπουλου «Πως είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του ‘21», που εξεδόθη το 1987.
Ο έτερος φίλος του Ιγνάτιου, ο Παναγιώτης Κροκιδάς, από τη Γαλλία που ζούσε την ώρα που η επανάσταση ήταν στην κορύφωσή της, έγραφε, όπως αποκαλύπτει ο Γ. Λάιος στη σελίδα 258 του βιβλίου του «Ανέκδοτες επιστολές και έγγραφα του 1821»:
«…η Εταιρεία και το άδοξον τέλος της έκαμε περισσότερο κακό από ότι ήθελαν να μας κάνουν οι εχθροί μας».
Δηλαδή, άκρως προδοτική θέση.
Καλύτερα οι…Τούρκοι, παρά η Φιλική Εταιρεία…
Αυτός ήταν ο Ιγνάτιος και μακάρι κάποτε, να βρεθούν άνθρωποι χωρίς δεσμεύσεις, δογματισμούς και θρησκευτικές προκαταλήψεις, που θα βάλουν τις αλήθειες στα στόματα και στα μυαλά των νεοελλήνων, οι οποίοι παραμυθιάζονται για τον αγώνα…του κλήρου στην επανάσταση του 1821!
Μέρος έβδομο: Ο Μύθος του κρυφού σχολειού!
Είναι γνωστή η στάση της Εκκλησίας στα χρόνια του Βυζαντίου, άλλωστε οι…βυζαντινισμοί που κυριαρχούν και σήμερα συνεχίζονται από εκείνα τα χρόνια.
Στη συνέχεια και σε όλα τα χρόνια της σκλαβιάς, ο κλήρος έπαιξε καταλυτικά αρνητικό ρόλο, σε κάθε ιδέα ξεσηκωμού.
Κι ας μαθαίνουμε σήμερα το αντίθετο.
Έχουμε να πούμε και να γράψουμε πολλά.
Αντικείμενο αυτού του σχολίου ο μύθος του κρυφού σχολειού!
Ο λαός μας, έχει φτάσει να έχει στο υποσυνείδητό του το…κρυφό σχολειό, το οποίο δεν υπήρξε ποτέ και ο μύθος του ξεκίνησε από τον εκπληκτικό πίνακα ζωγραφικής του μεγάλου ζωγράφου Νικηφόρου Λύτρα, προϊόν της καλλιτεχνικής φαντασίας του, το 1885.
Κάποιοι θρησκόληπτοι πολιτικάντηδες, με τη συνεργασία του κλήρου και της Εκκλησίας, μετά την δημιουργία του περίφημου έργου, το καπηλεύτηκαν και το πέρασαν στη συνείδηση των Ελλήνων, ως πραγματικό γεγονός!
Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με τον συγκεκριμένο μύθο και το γνωστό παιδικό τραγουδάκι…φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ να πηγαίνω στο σχολειό να μαθαίνω γράμματα…
Όμως, κρυφό σχολειό δεν υπήρχε, για τον απλούστατο λόγο ότι οι Τούρκοι δεν απαγόρευαν την μάθηση, έστω κι αν αυτή έφτανε περιορισμένα –λόγω έλλειψης μέσων και δασκάλων – στους σκλαβωμένους Έλληνες.
Άλλωστε, πως γίνεται να είναι απαγορευμένη η ελληνική γλώσσα και η μάθηση των Ελλήνων και από την άλλη να λειτουργεί απρόσκοπτα η Μεγάλη του Γένους Σχολή στην καρδιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη;
Πως γίνεται από τη μια να ισχυρίζεται η Εκκλησία ότι ήταν εκείνη που διέσωσε την ελληνική γλώσσα και δίδαξε το πνεύμα και την αγάπη στο Έθνος, με θυσίες και διωγμούς και από την άλλη να λειτουργεί νομίμως και απρόσκοπτα στη Σμύρνη η Ευαγγελική Σχολή;
Πως γίνεται να υπάρχουν σχολεία σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, στα οποία φοίτησαν επιφανείς Έλληνες και ειδικά στη Χίο, όπου οι συνθήκες της τουρκικής κατοχής ήταν ιδιαιτέρως σκληρές και βάρβαρες;
Ο ιστορικός και αγωνιστής του 1821 Ιωάννης Φιλήμων στο βιβλίο του «Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας» που εξεδόθη το 1834, αναφέρει ειδικότερα ότι η ελεύθερη σύσταση ελληνικών σχολείων οφειλόταν στη γενικότερη αμάθεια των Τούρκων, οι οποίοι, αγνοούσαν ποιά μέτρα θα ωφελούσαν το πολιτικό σύστημά τους, υπονοώντας την απαγόρευση των σχολείων.
Λέξη για κρυφό σχολειό!
Επιπλέον, τόσο ο Ματθαίος Παρανίκας, στο «Σχεδίασμα» που εξεδόθη το 1867, όσο και ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, αρνούνται την ύπαρξη κρυφών σχολειών και αναφέρουν την ίδρυση πολλών νόμιμων σχολείων σε πολλές περιοχές της σκλαβωμένης Ελλάδας.
Μια άλλη απόδειξη αφορά τον διαγωνισμό με αντικείμενο την ιστορία της ελληνικής παιδείας από την άλωση της Κωνσταντινύπολης μέχρι το 1821, που προκήρυξε το 1865 ο «Ροδοκανάκειος Φιλολογικός Αγών», έντυπο της «Ροδοκανάκειου Ιερατικής Σχολής». Υπεβλήθησαν εργασίες από τους Παναγιώτη Αραβαντινό και Κωνσταντίνο Σάθα, με τον τελευταίο να βραβεύεται για το μέρος της έρευνάς του που αφορούσε στους λογίους και στο γλωσσικό ζήτημα, καθώς θεωρήθηκε ότι η μελέτη του Παρανίκα, που είχε ήδη δημοσιευθεί, κάλυπτε επαρκώς τα θέματα που άπτονταν των ελληνικών σχολείων.
Σε καμία από αυτές τις εργασίες δε συναντάται αναφορά στην ύπαρξη Κρυφού Σχολειού.
Συμπληρωματική της εργασίας του Παρανίκα είναι και η μελέτη του Τρύφωνος Ευαγγελίδου, «Η παιδεία επί Τουρκοκρατίας» (1936), όπου κατέγραψε ακόμα περισσότερα σχολεία, βασισμένος σε πρόσθετες πηγές στις οποίες δεν είχε πρόσβαση ο Παρανίκας.
Είναι τόσο μεγάλη η σύγχυση που έχει προκαλέσει η Εκκλησία για το συγκεκριμένο ζήτημα, που έχει φτάσει στο σημείο πολλά μοναστήρια ανά την Ελλάδα, να «πουλάνε» κάποιες κατακόμβες ή υπόγειά τους, ως …κρυφά σχολειά!
Η Μονή Ντίλιου στο Νησάκι των Ιωαννίνων, έχει... κρυφό σχολειό και εκατοντάδες επισκέπτες!
Όπως και στη Βέργοια της Λακωνίας, και η Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας στη Φωκίδα.
Αποκορύφωμα, όμως, του μύθου που έπλασε και καλλιέργησε η Εκκλησία, είναι ότι ακόμη και στην Τήνο, υπάρχει χώρος που παρουσιάζεται ως…κρυφό σχολειό!
Όμως, στην Τήνο, οι Τούρκοι δεν πάτησαν ποτέ το πόδι τους, ούτε κι όταν περιήλθε στην κατοχή τους το 1718!
Άρα, γιατί να υπάρχει κρυφό σχολειό;
Επιπροσθέτως, στη Μονή Φιλοσόφου στη Δημητσάνα, λειτουργεί σήμερα τουριστική ατραξιόν με χώρο που…δήθεν ανήκε στο κρυφό σχολειό.
Όμως, είναι γνωστό ότι στη συγκεκριμένη Μονή, σπούδασε ο Μιχαήλ Οικονόμου, ο γραμματικός του Κολοκοτρώνη και βασικός ιστορικός του Αγώνα, που είχε γεννηθεί εκεί.
Φυσικά, ο Μιχαήλ Οικονόμου δεν σπούδασε στο...κρυφό σχολειό, αφού ο ίδιος γράφει, το 1873, στα «Ιστορικά περί της Ελληνικής Παλιγγενεσίας», ότι κατά την τουρκοκρατία «η λατρεία των χριστιανών εξησκείτο ελευθέρως και δημοσία και επροστατεύετο μάλιστα και από τους Τούρκους [...] επροστατεύετο δε και ελευθέρως ενηργείτο και η εκπαίδευσις».
Φυσικά, ο Μιχαήλ Οικονόμου δεν σπούδασε στο...κρυφό σχολειό, αφού ο ίδιος γράφει, το 1873, στα «Ιστορικά περί της Ελληνικής Παλιγγενεσίας», ότι κατά την τουρκοκρατία «η λατρεία των χριστιανών εξησκείτο ελευθέρως και δημοσία και επροστατεύετο μάλιστα και από τους Τούρκους [...] επροστατεύετο δε και ελευθέρως ενηργείτο και η εκπαίδευσις».
Κουβέντα για κρυφό σχολειό…στην ιδιαίτερη πατρίδα του και στη Μονή που σπούδασε υπό το φως του ηλίου.
Ποιος λέει αλήθεια και ποιος δημιούργησε τον μύθο;
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του…μύθου, είναι ότι μέχρι τη δεκαετία του 1960 τα... «κρυφά σχολειά» στην Ελλάδα μετριόντουσαν σε έξι – επτά!
Από τις αρχές της δεκαετίας του εβδομήντα, τα «ανακαλυπτόμενα κρυφά σχολειά», ξεπέρασαν τα εκατό!
Η Εκκλησία και οι καλόγεροι, όποιο ανήλιαγο κελί ή κατακόμβη ή κρύπτη είχαν στα μοναστήρια τους, τα βάφτιζαν… κρυφά σχολειά!
Έχουν βαφτίσει κρυφά σχολειά, ακόμη και κελιά που βρίσκονται μέσα σε κάστρα (που τότε ήταν υπό οθωμανική κυριαρχία και διοίκηση) στην Κορώνη και στο Άργος!
Και κάνουν Ιερές μπίζνες!
Κι όμως! Στα σχολεία μας διδασκόμαστε για το κρυφό σχολειό…!
Μέρος όγδοο: Mύθοι και ιδεολογήματα της Εκκλησίας
Γράφαμε και στο προηγούμενο σχόλιο περί του μύθου του κρυφού σχολειού. που δημιούργησε η Εκκλησία, πιστή στον ρόλο της ως… υπερασπίστριας των εθνικών ιδεωδών του ελληνικού λαού.
Ήταν, άλλωστε, πάγια η τακτική της Εκκλησίας να επιχειρεί να ταυτίζεται με την εθνική μας ιστορία, όπως αυτόκλητα και χωρίς κανένας να την ψηφίσει, να επιχειρεί να επιβάλλει ή να ασκεί με φονταμενταλιστική λογική, ακόμη και εξωτερική πολιτική.
Αυτό ουδόλως είναι περίεργο, δεδομένου ότι η Εκκλησία στην θεοκρατική Ελλάδα είναι κατοχυρωμένη με Συνταγματική βούλα.
Όμως, η πραγματική ιστορία είναι πικρή, όσο κι αν δεν αρέσει σε κάποιους.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι μετά την σχεδόν βίαιη επιβολή της θρησκείας μας, έπαψε να λάμπει το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και οι ελεύθεροι άνθρωποι μετεβλήθησαν σε ποίμνιο και δούλους του Θεού.
Η ανθρωπότητα και κυρίως ο τόπος μας, για ολόκληρους αιώνες γέμισε ενοχές και πυκνό σκοτάδι.
Όλα ή σχεδόν όλα ξεκίνησαν με την θλιβερή συνέχεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στο Βυζάντιο, με τους Κωνσταντίνους, Θεοδόσιους και οι Ιουστινιανούς, που από τύραννοι μετεβλήθησαν από την Εκκλησία… σε Μεγάλους και Αγίους.
Ο εκβαρβαρισμός που εγκαθίδρυσε η βυζαντινή νέα τάξη πραγμάτων, σκότωσε το αρχαιοελληνικό πνεύμα, κατάργησε τους Ολυμπιακούς αγώνες κι άρχισε να αποφασίζει τι θα τρώει, τι θα πίνει, πως θα ντύνεται, τι θα διαβάζει και τι θα διδάσκει ο …αμνός και δούλος Του Θεού.
Ο ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, πήρε έτσι τη θέση του αρχαιοελληνικού και…έσβησε τα φώτα που είχε ανάψει ο δεύτερος στις επιστήμες, στη φιλοσοφία και στην ανθρωπότητα!
Οι φιλόσοφοι και μεγάλοι δάσκαλοι της αρχαιότητας, έπεσαν στον πυρ το εξώτερον και τη θέση τους πήραν οι καλόγεροι και οι παπάδες.
Έτσι, φτάσαμε στον 21ο αιώνα και το Ιερατείο απαιτεί να κατευθύνει ακόμη την ζωή, την καθημερινότητα και την πολιτική ζωή του τόπου.
Ο σπουδαίος ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, βαθύτατα συντηρητικός άνθρωπος, έγραφε από τον προηγούμενο ακόμη αιώνα, τις διαφωνίες του για το εκκλησιαστικό κατεστημένο, πολύ περισσότερο αφού έβλεπε την απόλυτη εξάρτηση και ταύτιση Πολιτείας και Εκκλησίας, με βασική αρχή τον …ελληνοχριστιανικό πολιτισμό!
Ο μακρύς αυτός πρόλογος, είναι χρήσιμος για να πούμε ότι η Εκκλησία στις πιο κρίσιμες στιγμές του έθνους, για να χρησιμοποιήσουμε δικό της όρο, ήταν απούσα.
Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό για την Επανάσταση του 1821 ήταν κάθετα αντίθετη, γιατί η ιδεολογία της ήταν αντιεπαναστατική.
Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό για την Επανάσταση του 1821 ήταν κάθετα αντίθετη, γιατί η ιδεολογία της ήταν αντιεπαναστατική.
Στην Εγκύκλιο του Μαρτίου 1821 ο Πατριάρχης Γρηγόριος E' ισχυρίστηκε ότι οι επί γης εξουσίες, οι βασιλείες, είναι θεόπεμπτες (όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος στην προς Κορινθίους επιστολή που αναφέρουμε στη συνέχεια) και όποιος οργανώνει ανταρσία εναντίον τους διαπράττει μέγιστο αμάρτημα, είναι σαν να κινείται εναντίον τού Θεού και γι' αυτό η Εκκλησία τον αφορίζει και τον καταδικάζει σε αιώνια τιμωρία - και τον Σουλτάνο ο Θεός τον έστειλε και οι Έλληνες που οργάνωναν την Επανάσταση διέπρατταν το ίδιο αμάρτημα!
Αργότερα, το Ιερατείο προσπάθησε να ισχυριστεί ότι τον Πατριάρχη τον εξανάγκασε η οθωμανική κυβέρνηση να εκδώσει την εν λόγω Εγκύκλιο αλλά υπάρχει άλλη Εγκύκλιος, του ίδιου Πατριάρχη, του 1797, με το ίδιο ιδεολογικό περιεχόμενο, όταν ούτε καν η ιδέα για Επανάσταση δεν είχε εμφανιστεί!
Ακόμη και η ύψωση του λαβάρου της επανάστασης στα Καλάβρυτα από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, είναι ένας απίστευτος μύθος κατασκευασμένος από την Εκκλησία, που ήθελε να αποδείξει ότι εκείνη κήρυξε την ελευθερία του Έθνους!
Αυτός ο μύθος, δημιουργήθηκε πολλά χρόνια μετά την επανάσταση του 1821.
Συγκεκριμένα το 1889, όταν κάποιος πρωτοσύγκελος, ηλικίας 97 ετών, βεβαίωσε ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε τα όπλα, ύψωσε το λάβαρο στην Αγία Λαύρα και κήρυξε την επανάσταση, την ίδια ημέρα με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου!
Αυτός, λοιπόν, ο σχεδόν αιωνόβιος πρωτοσύγκελος, προφανώς με...μνήμη ελέφαντα, έδωσε το πάτημα στην επίσημη Εκκλησία να ...καπηλευτεί την επανάσταση.
Έτσι, επιχειρήθηκε η διαστρέβλωση της ιστορίας.
Συγκεκριμένα το 1889, όταν κάποιος πρωτοσύγκελος, ηλικίας 97 ετών, βεβαίωσε ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε τα όπλα, ύψωσε το λάβαρο στην Αγία Λαύρα και κήρυξε την επανάσταση, την ίδια ημέρα με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου!
Αυτός, λοιπόν, ο σχεδόν αιωνόβιος πρωτοσύγκελος, προφανώς με...μνήμη ελέφαντα, έδωσε το πάτημα στην επίσημη Εκκλησία να ...καπηλευτεί την επανάσταση.
Έτσι, επιχειρήθηκε η διαστρέβλωση της ιστορίας.
Με αγαστή συνύπαρξη Θρησκείας και Πολιτικής, ενώ μέχρι τότε ουδείς μιλούσε για το συγκεκριμένο γεγονός, δεδομένου πως ήταν πάγκοινο ότι η επανάσταση είχε ξεκινήσει στην Καλαμάτα, με μπροστάρη τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στις 23 Μαρτίου του 1821.
Βεβαίως, πρέπει να τονίσουμε κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό.
Εκείνη την εποχή που ο αιωνόβιος πρωτοσύγκελος μίλησε για το λάβαρο του Παλαιών Πατρών Γερμανού (1889), είχε ξεκινήσει από ακραίους παραεξουσιαστικούς και παραεκκλησιαστικούς κύκλους πίεση με …προπαγάνδα, για την επιστροφή των διεκδικούμενων «εθνικών δικαίων», που κατέληξαν στο μεγάλο φιάσκο του ατυχούς πολέμου με τους Τούρκους το 1897.
Συνεπώς, όλα έχουν την εξήγησή τους.
Συνεπώς, όλα έχουν την εξήγησή τους.
Κορυφαίος δε αυτής της διαπλοκής μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας ήταν. τότε, ο Ζαΐμης, ο οποίος έγινε στη συνέχεια μέχρι πρωθυπουργός και πρόεδρος της Δημοκρατίας, λέγοντας «ναι» σε ότι του πρότειναν.
Συμμέτοχος δε, αυτής της διαπλοκής, ο…ελέω Θεού βασιλιάς Γεώργιος!
«Αηδέστατος κωμωδός» ο Βολταίρος κατά την Εκκλησία
Να πούμε κι άλλα πράγματα.
Ελάχιστοι νεοέλληνες γνωρίζουν ότι ο σπουδαίος Γάλλος φιλόσοφος Βολταίρος, ήταν κόκκινο πανί για τη δική μας Εκκλησία εξ αιτίας της διδασκαλίας του.
Τι έλεγε ο Βολταίρος;
Ότι ο άνθρωπος για να γίνει ευτυχισμένος, οφείλει να είναι απαλλαγμένος από τον φανατισμό της Εκκλησίας σε ότι αφορά τη μεταφυσική θεώρηση των πραγμάτων.
Χαρακτήριζε, μάλιστα την Εκκλησία πηγή δυστυχίας για τους ανθρώπους, εξ αιτίας των δογμάτων, της κληρικοκρατίας των λειτουργών κάθε θρησκείας και της λειτουργίας της προς αμφισβήτηση των πολιτικών καθεστώτων.
Αυτό δεν άρεσε στο δικό μας Ιερατείο.
Ανέλαβε, μάλιστα, εκ μέρους του, πολλά χρόνια μετά, να απαντήσει στον μεγάλο φιλόσοφο ένας …γίγαντας του πνεύματος, ο …καλόγηρος Σέργιος.
Διαβάστε με ποιον τρόπο επιχειρεί να αντικρούσει τον Βολταίρο:
«Είναι αμαθής ιστορικός, συγκεχυμένος λογοποιός, αδιανόητος διαλεκτικός, χυδαιότατος φρονηματίας, ασυλλόγιστος γεωγράφος, χρονολογικός ταραξίας, αναιδέστατος ψεύτης, αδιάκριτος κριτικός, ακατάστατος συγγραφεύς, ασύνετος, φλύαρος, ψευδώνυμος φιλόσοφος, αηδέστατος κωμωδός και βδελυρός αδολέσχης, πάντολμος τολμητίας, κακεντρεχέστατος άθεος, και των ασεβών απάντων εξωλέστατος, του σύμπαντος χρόνου αφρονέστερον έκτρωμα, και της εσχάτης απονοίας αντάρτης του Θεού και των αγίων γραφών».
Αυτή ήταν η απάντηση της Εκκλησίας στον Βολταίρο.
Βρισιές και κατάρες.
Πως, όμως, να κάνει διαφορετικά η Εκκλησία, όταν ο πιο επίσημος ερμηνευτής του Θεού επί γης, ο Απόστολος Παύλος έλεγε και έγραφε διαφορετικά πράγματα;
Ας τα θυμηθούμε:
- Προς Τιμόθεον
Παύλος απόστολος του Ιησού Χριστού, κατ’ εντολήν του Θεού και του Σωτήρος μας και του Κυρίου Ιησού Χριστού επιτάσσω:
«Όσοι εισίν υπό ζυγόν δούλοι, τους ιδίους δεσπότας πάσης τιμής αξίους ηγείσθωσαν, ίνα μη το όνομα του Θεού και η διδασκαλία βλασφημήται».
Ωραίος ο Παύλος.
Δηλαδή διατάζω, κατ’ εντολήν του Θεού, όσοι είναι δούλοι, να εκτιμούν ιδιαίτερα τους κυρίους τους για να μη δυσφημείται το όνομα και η διδασκαλία Του Θεού!
- Προς Ρωμαίους
«Πάσα ψυχή εξουσίαις υπερεχούσας υποτασσέσθω. Ου γαρ έστιν εξουσία ει μη υπό Θεού, αι δε ούσαι εξουσίαι υπό Θεού τεταγμέναι εισίν, ώστε ο αντιτασσόμενος της εξουσία τη του Θεού διαταγή ανθέστηκε. Οι δε ανθεστηκότες εαυτοίς κρίμα λήψονται. Θέλεις δε μη φοβείσθαι την εξουσίαν; Το αγαθόν ποίει και έξεεις έπαινον εξ αυτής, Θεού γαρ διάκονος εστί σοι εις το αγαθόν. Εάν δε το κακόν οιής φοβού. Ου γαρ εική την μάχαιραν φορεί. Θεού γαρ διάκονος εστιν εις οργήν έκδικος τω το κακόν πράσσοντι. Διο ανάγκη υποτάσσεσθαι ου μόνον δια την οργήν, αλλά και δια την συνειδησιν».
Τι λέει ο Παύλος;
Κάθε άνθρωπος πρέπει να υποτάσσεται στις ανώτερες αρχές, γιατί δεν υπάρχει καμιά εξουσία χωρίς τη θέληση του Θεού, οι εξουσίες δε που υπάρχουν, έχουν οριστεί από τον Θεό, με τέτοιον τρόπο, ώστε εκείνος που τις αμφισβητεί, αντιτάσσεται στη διαταγή του Θεού.
Όσοι δε, δεν υπακούν θα τιμωρηθούν. Θέλεις να μη φοβάσαι την εξουσία; Κάνε το καλό και θα επαινεθείς από αυτήν, γιατί η εξουσία είναι υπηρέτης του Θεού και αποβλέπει στο καλό σου. Αν, όμως, πράξεις το κακό, τότε να φοβάσαι, γιατί δεν είναι έτσι άσκοπα ζωσμένη με το μαχαίρι, έτοιμη να εκδικηθεί εκείνον που κάνει το κακό. Επομένως πρέπει να υποτάσσεσθε, όχι μόνο για να αποφύγετε την οργή της εξουσίας, αλλά και για λόγους συνείδησης…»!
Δηλαδή, όλα θα είναι καλά αρκεί να μη βγάζεις γλώσσα στην εξουσία και να κάνεις ότι σου λέει. Κι αν δεν κάτσεις καλά, θα δοκιμάσεις το μαχαίρι στο λαιμό σου και θα πας στην κόλαση!
Αν ήταν έτσι, αν οι Έλληνες έκαναν ότι… διατάζει ο Απόστολος Παύλος, τότε θα είμαστε ακόμη υπόδουλοι των Τούρκων, των βασιλιάδων, των Γερμανών και κάθε κατακτητή.
Κι αφού τις εξουσίες τις στέλνει ο Θεός, όπως λέει ο Παύλος, τότε τους Τούρκους τους έστειλε εκείνος για να μας κατακτήσουν;
Μήπως ο Θεός έστειλε τον Χίτλερ, τον Στάλιν κι άλλους αιμοσταγείς δικτάτορες να…εξουσιάσουν την ανθρωπότητα;
Ο Κολοκοτρώνης, ο μεγαλύτερος ήρωας αυτού του τόπου, έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, με μια ομιλία του στους φοιτητές, το 1838:
Ο γέρος του Μοριά, καυτηρίασε τη στάση της Εκκλησίας και δη των αρχιερέων (δεδομένου ότι ο απλός κλήρος ήταν παντελώς απαίδευτος και άβουλος ενεργούμενός τους, ενώ δούλευε σκληρά για να επιζήσει), για την εχθρική στάση τους απέναντι των ελληνικών γραμμάτων και της προόδου.
Αναγνώρισε, μάλιστα, τη σπουδαία συμβολή των Ελλήνων και ξένων διανοουμένων του εξωτερικού και των οπαδών του Διαφωτισμού στην ελληνική επανάσταση.
Να τι γράφει στη σελίδα 283, το βιβλίο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη με τίτλο «Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής Φυλής», που εξεδόθη το 1843:
«Σαν είδε ότι δεν μπόραγε να εξολοθρεύσει τους Έλληνες (σ.σ. ο Σουλτάνος μετά την άλωση), διόρισε έναν Βιτσερέ (δηλαδή αντιβασιλέα) κι έναν Πατριάρχην και του έδωκε την εξουσίαν της Εκκλησίας. Αυτός και ο λοιπός κλήρος έκαμαν ότι τους έλεγε ο Σουλτάνος. Ύστερον έγιναν οι Κοτσαμπάσηδες εις όλα τα μέρη. Η Τρίτη τάξις και οι προκομμένοι το μεγαλύτερον μέρος των πολιτών, μη υποφέροντες τον ζυγόν έφευγαν και οι γραμματισμένοι επήραν κι έφυγαν από την Ελλάδα, την πατρίδαν των, και έτσι έμεινε ο λαός όστις στερημένος από τα μέσα της προκοπής εκατήντησεν εις αθλίαν κατάστασιν και αυτή αύξαινε κάθε ημέρα χειρότερα, διότι αν ευρίσκετο μεταξύ του λαού κανείς με ολίγην μάθησιν, τον ελάμβανε ο κλήρος, όστις έχαιρε προνόμια, ή εσύρετο από τον έμπορον της Ευρώπης ως βοηθός του, ή εγίνετο γραμματικός του προεστού. Και μερικοί μη υποφέροντες την τυραννίαν του Τούρκου και βλέποντες τες δόξες αυτές και τες ηδονές, όπου απελάμβαναν αυτοί, άφηναν την πίστη τους και εγένοντο Μουσουλμάνοι….».
Στη συνέχεια της ομιλίας του Γέρου του Μοριά, που αναφέρεται στη συγκεκριμένη έκδοση του 1843, ο Κολοκοτρώνης ξεκαθάρισε ότι οι ραγιάδες συνειδητοποίησαν την ελληνική τους καταγωγή και αποφάσισαν να ξεσηκωθούν, όταν έμαθαν για πρώτη φορά το παρελθόν τους και την αρχαία Ελλάδα, μέσα από έργα αρχαίων Ελλήνων που κυκλοφόρησαν στο εξωτερικό και τα οποία ήταν άγνωστα στην Ελλάδα, επειδή τα απαγόρευε η Εκκλησία!
Ο Ιάκωβος – Ρίζος Νερουλός, σχετικά με τα έργα του κλήρου, στις 25 Μάιου του 1841, τόνισε σε ομιλία του στην Ακρόπολη:
«Η βυζαντινή ιστορία, είναι αλληλένδετος σχεδόν, και μακροτάτη σειρά πράξεων μικρών και αισχρών βιαιοτήτων του εις το Βυζάντιον μετεμφυτευθέντος Ρωμαϊκού κράτους. Είναι στηλογραφία επονείδιστος της εσχάτης αθλιότητος και εξουθενώσεως των Ελλήνων…».
Ο ιστορικός Δημήτριος Φωτιάδης γράφει:
«Η πολυπόθητη λευτεριά άργησε πάρα πολύ να έλθη, γιατί το πατριαρχικο-φαναριώτικο κράτος κατέπνιγε κάθε ελευθερωτική πνοή με αφορισμούς, αρές, κατάρες και διαβρώσεις μέσω πολυπληθών ρασοφόρων του, και ιδιαίτερα των αργόσχολων καλόγερων…».
Ο αρνητισμός του Πατριάρχη και των πολλών επιφανών ιεραρχών στην επανάσταση του 1821 και η συνεργασία τους με τους Τούρκους, είχε εκμηδενίσει το κύρος τους ανάμεσα στους σκλαβωμένους Έλληνες.
Είναι σαφές, ότι τόσο ο κλήρος, όσο και οι κοτσαμπάσηδες, σύρθηκαν στην επανάσταση αναγκαστικά, όταν έγινε φανερό ότι οι Τούρκοι τους είχαν προγράψει και αποφασίσει την εξόντωσή τους, αφού δεν τους ήταν πλέον χρήσιμοι.
Ήταν για τον επιφανή κλήρο που μέχρι την επανάσταση ζούσε πλήρης προνομίων, ζήτημα ζωής και θανάτου.
Ακόμη και ο βάρβαρος απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ από τους Τούρκους, έγινε για τιμωρία, όχι του ιδίου, αλλά των Ελλήνων που επαναστάτησαν.
Κι η αδικία είναι ότι …την πλήρωσε ο Έλληνας που ήταν αντίθετος στην επανάσταση, όπως είπαμε προηγουμένως και θα δούμε αναλυτικά πιο κάτω.
Κι η αδικία είναι ότι …την πλήρωσε ο Έλληνας που ήταν αντίθετος στην επανάσταση, όπως είπαμε προηγουμένως και θα δούμε αναλυτικά πιο κάτω.
Ο Γάλλος περιηγητής Barthilby, έγραψε μόλις γύρισε στο Παρίσι:
«Οι καλόγεροι καλλιεργούν κάθε δεισιδαιμονία, επιτρέπουν κάθε δολιότητα, καταδιώκουν τους φωτισμένους ανθρώπους…».
Ο ίδιος, από επίσκεψή του στο μοναστήρι του Αγίου Ιακώβου στην Πάτμο, ρώτησε αν υπήρχαν χειρόγραφα στη μονή και πήρε την απάντηση»
«Θεός φυλάξοι! Εμείς είμαστε ορθόδοξοι και όσα έγραφαν αυτοί οι Ελληνοβριοί, όλο αιρετικά πράγματα, τα κάψαμε».
Στα Γιάννινα, εμπόδια για τη λειτουργία των σχολείων δεν έφερνε ο Αλή Πασάς, αλλά η Εκκλησία. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον πιο σπουδαίο δάσκαλο της σχολής των Ιωαννίνων, τον Ψαλλίδα, τον έσωσε από αφορισμό ο ίδιος ο Αλής.
Όμως, δεν συνέβη το ίδιο με τον φωτισμένο δάσκαλο Γεώργιο Σουγδουρή, που πρωτοδίδαξε στα Γιάννινα Φυσική και Φιλοσοφία, αφού τον αφόρισε ο μητροπολίτης Κλήμης.
Ο περίφημος μαθηματικός Μεθόδιος Ανθρακίτης, που πρώτος δίδαξε συστηματικά Άλγεβρα, Γεωμετρία και Τριγωνομετρία, χαρακτηρίστηκε από την Εκκλησία, άθεος εξ αιτίας της διδασκαλίας του και αφορίστηκε από τον Πατριάρχη Ιερεμία Γ΄.
Ο δε Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄, με εγκύκλιό του στα 1819,στρέφεται ανοικτά εναντίον της διδασκαλίας των Θετικών Επιστημών και της Φιλοσοφίας και το μόνο που αποδέχεται είναι η γνώση μιας σειράς γραμματικής και απλών αριθμητικών πράξεων.
Ιδού η εγκύκλιος:
«Επιπολάζει ενιαχού μια καταφρόνησηις περί τα γραμματικά μαθήματα και διόλου παράβλεψις περί τας Λογικάς και Ρητορικάς τέχνας, και περί αυτήν εν πάση την διδασκαλίαν της υψηλοτάτης Θεολογίας, προερχομένη εκ της ολοτελούς αφοσιώσεως μαθητών ομού και διδασκάλων εις μόνα τα μαθηματικά και τας επιστήμας, και αδιαφορία εις τας παραδεδομένας νηστείας, προκύπτουσα εκ τινών διεφθαρμένων ανδραρίων, τα οποία καθώς τα ζιζάνια μεταξύ του καθαρού σίτου, ούτω και αυτά μεταξύ πεπαιδευμένων του Γένους ανεφύησαν, πλανώμενα υφ’ αυτών και πλανώντα τους αφελεστέρους και απεριφράκτους την διάνοιαν».
Δηλαδή, ο Πατριάρχης, λέει ότι όσοι διδάσκουν και διδάσκονται μαθηματικά και επιστήμες, είναι …διεφθαρμένα ανδράρια! Γι αυτό…διαβάζετε και σπουδάζετε…Θεολογία!
Απίστευτα πράγματα, τα οποία αποσιωπά, τόσο η Εκκλησία όσο και το Κράτος.
Κι όποιος τα θίγει, ακόμη και σήμερα, υφίσταται τους…κεραυνούς και τις απειλές κάποιων άγαμων, ανέραστων και χωρίς παιδιά ρασοφόρων, οι οποίοι με μόνο εφόδιο ένα πτυχίο Θελολογίας, απαιτούν να καθορίζουν τα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά και ατομικά δικαιώματά μας. Αυτοχαρακτηρίζονται, μάλιστα, Άγιοι!
Ύποπτος ο Ρήγας Φεραίος!
Θέλετε κι άλλα για τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄;
Όταν ο Ρήγας Φεραίος έγραψε το περίφημο Σύνταγμα, έγραψε μια επιστολή, την 1η Δεκεμβρίου του 1797, με την οποία ζητούσε από τον κλήρο εγρήγορση, μη τυχόν και φτάσει στα χέρια του χριστιανικού ελληνικού λαού και διαβαστεί… «το ύποπτο και αντισυνταγματικό Σύνταγμα». « Ψάξτε παντού, ερευνήστε, ρωτήστε, εξετάστε και στείλτε αμέσως στο Πατριαρχείο κάθε τέτοιο έντυπο. Διαφορετικά σας περιμένει η τιμωρία του Θεού αλλά και της Εκκλησίας…».
Δυο εβδομάδες μετά την κυκλοφορία της εγκυκλίου....προδίδεται και συλλαμβάνεται από τους Τούρκους ο Ρήγας.
Αφόρισε τους επαναστάτες η Εκκλησία!
Λίγο μετά, όταν κηρύχτηκε η επανάσταση στις παραδουνάβιες χώρες, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄, αφορίζει τους πρωτεργάτες Αλέξανδρο Υψηλάντη και Μιχαήλ Σούτσο!
Οι αφορισμοί αυτοί, διαβάστηκαν στις Εκκλησίες στις 23 Μαρτίου 1821!
Οι αφορισμοί αυτοί, διαβάστηκαν στις Εκκλησίες στις 23 Μαρτίου 1821!
Όμως, είχαμε κι άλλον αφορισμό, στις 22 Απριλίου 1821, ανήμερα του Πάσχα, εναντίον όλων των ξεσηκωμένων Ελλήνων.
Τον παραθέτουμε:
«Οι τω καθ’ ημάς αγιωτάτω πατριαρχικώ, αποστολικώ και οικουμενικώ θρόνω υποκείμενοι μητροπολίται και υπέρτιμοι και θεοφιλέστατοι αρχιεπίσκοποι τε και επίσκοποι, εν αγίω πνεύνατι αγαπητοί αδελφοί και συλλειτουργοί, και εντιμόταοι κληρικοί της καθ’ ημάς του Χριστού εκκλησίας και εκάστης επαρχίας.
Η πρώτη βάσις της ηθικής, ότι είναι προς τους ευεργετούντας ευγνωμοσύνη…και όστις ευεργετούμνος αχαριστεί είναι ο κάκιστος των ανθρώπων…όταν δε η αχαριστία ήναι συνωδευομένη και με πνεύμα κακοποιόν και αποστατικόν, εναντίον της κοινής ημων ευεργέτιδος και τροφού, κραταιάς και αηττήτου βασιλείας, τότε εμφαίνει και τρόπον αντίθεον, επειδή ουκ έστι βασιλεία και εξουσία ειμή από Θεού τεταγμένη. Όθεν και πας ο αντιταττόμενος της θεόθεν, εφ ημάς τεταγμένη κραταιά βασιλεία, τη του Θεού διαταγή ανθέστηκε. Και τα δυο ταύτα ουσιώδη και βάσιμα ηθικά και θρησκευτικά χρέη κατεπάτησαν με απαραδειγμάτιστον θρασύτητα και αλαζονείαν ο, τε προσδιορισθείς της Μολδαβίας ηγεμών Μιχαήλ, και ο του γνωστού αγνώμονος και φυγάδος Υψηλάντου, αγνώμων υιός Αλέξανδρος.
Εις όλους τους ομογενείς μας είναι γνωστά, τα άπειρα ελέη, όσα η αέναος της βασιλείας πηγή εξέχεεν εις τον κακόβουλον Μιχαήλ αυτός όμως φύσει κακόβουλος ων, εφάνη τέρας έμψυχον αχαριστίας και συμφώνησε μετά του Αλεξάνδρου Υψηλάντου, υιού του δραπέτου και φυγάδος Υψηλάντου, όστις παραλαβών μερικούς ομοίους του... εκήρυξαν του γένους ελευθερίαν..διοργανίζοντες οι ασυνείδητοι…τον κοινόν και γενικόν όλεθρον εναντίον παντός του γένους.
Και είναι γνωστόν ότι όσοι είναι κατηρτισμένοι εις την ευσέβειαν, όσοι νουνεχείς και τίμιοι και των ιερών κανόνων και θείων νόμων ακριβείς φύλακες, δεν θέλουν δώσει ευηκοΐαν εις τας ψευδολογίας των αχρείων, επειδή όμως είναι ενδεχόμενον να παρασυρθώσι και άλλοι, συμβουλεύομεν, παραινούμεν και εντελλόμεθα και παραγγέλομεν να διακηρύξετε την απάτην των ειρημένων κακοποιών και κακοβούλων και να τους στηλιτεύσετε ως κοινούς λήσμονας και ματαιόφρονας και να προσέχετε εις ταςαπάτας αυτών. Όσα δε γράμματα ή ειδήσεις να παησιάσωσιν εις τους κατά τόπους αρχιερείς και τους βασιλικούς εξουσιαστάς δηλοποιύντες και παραδίδοντες και εκείνους τους απλουστέρους, όσοι ήθελον φωραθεί να ενεργούν τα ανοίκεια του ραγιαδικού χαρακτήρα…
….Ως παραβάται των θείων νόμων και αποστολικών διατάξεων, ως καταφρονηταί του ιερού χρήματος, της προς τους ευεργετήσαντας ευγνωμοσύνης και αχαριστίας, ως ενάντιοι των ηθικών και πολιτικών όρων, ως την απώλειαν των αθώων ενευθύνων ομογενών μας, ασυνειδήτως τεκταινόμενοι, αφωρισμένοι υπάρχουσι και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι και άλυτοι μετά θάνατον και των αιωνίω υπόδικοι αναθέματι και τυμπανιαίοι.
Αι πέτραι, τα ξύλα και ο σίδηρος λυθείησαν, αυτοί δε μηδαμώς σχισθείσα η γη καταπίοι αυτούς, οχ’ ως τον Δαθάν και Αβειρών, αλλά τρόπω δη τινι παραδόξω, εις θαύμα και παράδειγμα.
Πατάξαι Κύριος αυτούς τη ψύχει, τω πυρετώ, τη ανεμοφθορία και τη ώχρα. Γεννηθήτω ο ουρανός ο υπέρ την κεφαλήν αυτών χαλκούς και η γη η υπό τους πόδας αυτών σιδηρά.
Εκακοποίησαν αόρως της παρούσης ζωής και προσζημιωθείσαν και την μέλλουσαν. Επιπεσάτωσαν επί τας κεφαλάς αυτών κεραυνοί της θείας αγανακτήσεως. Είησαν τα κτήματα αυτών εις παντελή αφανισμόν και εις εξολόθρευσιν. Γεννηθήτωσαν τα τέκνα αυτών ορφανά και αι γυναίκες χήραι….
Υπεγράφη συνοδικώς επί της Αγίας Τραπέζης αιωκά (σ.σ. δηλαδή 1821) εν μηνί Μαρτίου, παρά της ημών μετριότητος και πάντων των αγίων αρχιερέων.
Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος αποφαίνεται, ο Ιεροσυλύμων Πολύκαρπος συναποφαίνεται, ο Καισαρείας Ιωαννίκιος, ο Ηρακλείας Μελέτιος, ο Κυζίκου Κωνστάντιος, ο Νικομηδείας Αθανάσιος, ο Νικαίας Μελέτιος, ο Χαλκηδόνος Γρηγόριος, ο Δέρκων Γρηγόριος, ο Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, ο Τυρνάβου Ιωαννίκιος, ο Ανδριανουπόλεως Δωρόθεος, ο Προύσσης Μελέτιος, ο Διδυμοτείχου Καλλίνικος, ο Αγκύρας Αθανάσιος, ο Ναξίας Γρηγόριος».
Απίστευτης κακίας και νοσηρότητας κείμενο από Πατριάρχη και ανώτερο κλήρο.
Όλοι εναντίον της επανάστασης του 1821.
Δεν είναι μόνο ότι χαρακτηρίζει …κακοποιούς τους Υψηλάντη, Σούτσο και όσους ψάχνουν την ελευθερία τους, αλλά καταφεύγει σε κήρυγμα μίσους και συγκλονιστικές κατάρες.
Τι σχέση μπορούν να έχουν αυτές οι αράδες με τον Χριστό;
Που βρήκαν τόσο παρανοϊκό μένος εναντίον της ελευθερίας;
Που βρήκαν τόσο μίσος εναντίον ανθρώπων;
Κι όμως, οι περισσότεροι από τους υπογράφοντες είναι…Αγιοποιημένοι από την Εκκλησία και …ήρωες για την Πολιτεία.
Αναθεματισμοί εναντίον των Ελλήνων
Για τον επίλογο, αφήσαμε τους αναθεματισμούς της Εκκλησίας εναντίον των Ελλήνων.
Όταν έγινε ο σχεδόν βίαιος εκχριστιανισμός των Ελλήνων με τις βυζαντινές μηχανορραφίες και τυραννικές πρακτικές, το όνομα «Έλλην» ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ!
Ο …Αιθίοπας που η Εκκλησία μας έκανε Άγιο Αθανάσιο, έχει γράψει, όπως αναφέρει ο Κοσμάς ο Αιτωλός»
« Δεν είχε αποκαλυφθεί η μωρία της ελληνικής φιλοσοφίας, παρά μόνον όταν η αληθινή σοφία του Θεού φανέρωσε τον εαυτό της στη γη…».
Όλες οι φιλοσοφικές σχολές έκλεισαν και θεσμοθετήθηκε η περίφημη δίωξη «επί ελληνισμώ»!
Οι ναοί και τα θέατρα των αρχαίων Ελλήνων γκρεμίστηκαν και στη θέση τους κτίστηκαν Εκκλησίες.
Οι ναοί και τα θέατρα των αρχαίων Ελλήνων γκρεμίστηκαν και στη θέση τους κτίστηκαν Εκκλησίες.
Κι όχι μόνο αυτό.
Μπήκαν στη θεία λειτουργία οι…περίφημοι αναθεματισμοί, εναντίον των Ελλήνων που ψάλλονται κάθε χρόνο, με ιδιαίτερη επισημότητα, την Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Ακούστε μερικούς:
«Τοις τα ελληνικά γράμματα διεξιούσι μαθήματα…..ανάθεμα τρις».
«Τοις μετά των άλλων μυθικών πλασμάτων και τας πλατωνικάς ιδέας ως αληθείς δεχόμενοις, ανάθεμα τρις».
«Τοις την μωράν των έξωθεν φιλοσόφων λεγομένην σοφίαν προτιμώσι, ανάθεμα τρις».
«Τοις λέγουσιν ότι οι των Ελλήνων σοφοί και πρώτοι των αιρεσιαρχών, ανάθεμα τρις».
Όλα αυτά τα κηρύγματα μίσους, τα παρακολουθεί κάθε χρόνο η επίσημη Πολιτεία και …δεν μιλάει κανένας!
Κι όχι μόνο δεν μιλάει, αλλά κάθε χρόνο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ψέλνει το Σύμβολο της Πίστεως, το οποίο είναι μια προσευχή σε ανάμνηση του γεγονότος της νίκης των Εικονολατρών εναντίον των Εικονομάχων, που έγινε πριν 14 αιώνες!
Βάζουν, δηλαδή, το κορυφαίο πρόσωπο του επίσημου Κράτους, να μπαίνει ανάμεσα σε μια εμφύλια ιερατική διαμάχη, εξακοντίζοντας κατάρες και αναθέματα εναντίον κάποιων άλλων Χριστιανών που έτυχε να έχουν διαφορετική άποψη για τη λατρεία των εικόνων!
Στον τύπον των ήλων ο Κωστής Στεφανόπουλος!
Πάντως, εκείνο που έπρεπε να κάνει η επίσημη Πολιτεία, δηλαδή να διαμαρτυρηθεί και σε τελική ανάλυση να μη μετέχει σε γιορτές πλήρεις αναθεματισμών για τους Έλληνες, το έκανε ένα απλός πολίτης, ομογενής από την Γερμανία.
Έστειλε προ λίγων ετών, (Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας, Θεόδωρος Παναγόπουλος, σελίδα 261) επιστολή στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και στον Πρόεδρο – τότε- της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, διαμαρτυρόμενος γι’ αυτό τα αίσχος.
Ο μεν λαλίστατος (ο Θεός να τον συγχωρήσει) Αρχιεπίσκοπος απαξίωσε να του απαντήσει, ενώ ο Πρόεδρος απάντησε ως εξής:
«Έλαβα την από 26-3-2002 επιστολή σας. Οι αναθεματισμοί κλπ κατά των Ελλήνων, εγράφησαν προ αιώνων και θα έπρεπε νυν να παραλείπονται. Η Εκκλησία, ως φαίνεται, διστάζει να προβεί σε μεταβολές χάριν της παραδόσεως».
Είναι ο μόνος και πρώτος Έλληνας πολιτικός που αδειάζει την Εκκλησία, λέγοντας σε έγγραφο ότι «θα πρέπει να παραλείπονται» (σ.σ. οι αναθεματισμοί) και προσθέτοντας ότι «η Εκκλησία διστάζει να προβεί σε μεταβολές», επιβεβαιώνοντας εμμέσως πλην σαφώς, ότι είναι κάτι που θεωρείται επιβεβλημένο.
Όπως επιβεβλημένη είναι και η αναθεώρηση των μύθων και των ιδεολογημάτων που διδάσκονται στα σχολεία οι νεοέλληνες.
Αυτά και… του Κυρίου δεηθώμεν να μην πέσουν επί των κεφαλών μας τα γνωστά αναθέματα και…άρες!
Κι ας είναι… άρες μάρες κουκουνάρες…
Μέρος ένατο: Εκκλησία και σκοταδιστική πολιτική
Για τη στάση της Εκκλησίας και του Πατριαρχείου στην επανάσταση γράψαμε σε προηγούμενο σχόλιο.
Είδαμε με απτές και απλές αποδείξεις ότι όχι μόνο ήταν αντίθετη στο ξεσηκωμό των Ελλήνων, αλλά αφόρισε και τους πρωτεργάτες της εξέγερσης Αλέξανδρο Υψηλάντη, Μιχαήλ Σούτσο και όσους αγωνιστές τους ακολούθησαν, με απίστευτο υπογεγραμμένο έγγραφο που διαβάστηκε στις Εκκλησίες, ανήμερα του ξεσηκωμού, στις 25 Μαρτίου 1821.
Η σκοταδιστική πολιτική της, όμως, είχε αναρίθμητα θύματα και την προεπαναστατική περίοδο.
Ούτε γι αυτά μαθαίνουμε στα σχολεία και στην ιστορία που διδάσκεται στους νεοέλληνες από την Πολιτεία.
Η Πολιτεία, άλλωστε, είναι εκείνη που συντήρησε και συντηρεί τους εκκλησιαστικούς μύθους, η Πολιτεία με βούλα στο Σύνταγμα διατηρεί το Θεοκρατικό καθεστώς στην Ελλάδα, η Πολιτεία είναι εκείνη που ανέχεται τα πρωτοφανή αναθέματα εναντίον των Ελλήνων που διαβάζονται στις εκκλησίες την Κυριακή της Ορθοδοξίας!
Να δούμε, λοιπόν κάποια από τα αναρίθμητα θύματα της σκοταδιστικής βυζαντινής Εκκλησίας, την προεπαναστατικής περιόδου, χωρίς να αναφέρουμε σ’ αυτά τον Ρήγα Φεραίο, την Χάρτα (Σύνταγμα) του οποίου, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ ζητούσε με εγκύκλιό του από τους Ιεράρχες και κληρικούς να…εξαφανίσουν, για να μη τους τιμωρήσει ο Θεός και…ο ίδιος!
Μεθόδιος Ανθρακίτης
Ήταν κληρικός, γεννημένος στο χωριό Καμινιά (σημερινό Ανθρακίτη) στα Ζαγοροχώρια. Σπούδασε στη Γκιούμειο Σχολή Ιωαννίνων με δάσκαλο τον μέγα σχολάρχη Γεώργιο Σουγδουρή, ο οποίος τον παρακίνησε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ιταλία. Έχοντας ήδη γίνει ιερομόναχος (1697), εγκαθίσταται στην Βενετία, όπου σπουδάζει Μαθηματικά και Φυσική. Ταυτοχρόνως, υπηρετεί ως εφημέριος στον Ορθόδοξο Ναό του Αγίου Γεωργίου, ενώ συνεργάζεται ως διορθωτής κειμένων στον εκδοτικό οίκο των Γλυκύδων.Λίγο πριν τα πενήντα του, το 1708, ο επιφανής Καστοριανός Γεώργιος Καστριώτης, τον πείθει να εγκαταλείψει την Βενετία και να πάει στην Καστοριά για να διδάξει στην Εκκλησιαστική του Σχολή (των Ιερών Γραμμάτων, όπως ονομάζονταν - υπήρξαν τέτοιες σχολές σε όλη την Ελλάδα κι ας λέει η Εκκλησία περί κρυφού σχολειού).
Μόλις είχε τυπωθεί στο γνωστό τότε εκδοτικό οίκο των Γλυκήδων από τα Γιάννενα το τρίτο του βιβλίο μετά την Πνευματική Επίσκεψιν: Βοσκός Λογικών προβάτων.
Το κρίσιμο ερώτημα που ανακύπτει είναι: Τι άραγε ώθησε τον Ανθρακίτη να έρθει στην τουρκοκρατούμενη τότε Καστοριά αφήνοντας μια ήρεμη και δημιουργική ζωή; Αναντίρρητα η απάντηση είναι διττή. Από τη μια οι ιδιαίτερες ικανότητες του Γεωργίου Καστριώτη (είχε χρηματίσει Μέγας Κομίσος στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες) και από την άλλη η ευαισθησία του Μεθόδιου Ανθρακίτη να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο χειμαζόμενο λαό της πατρίδας του.
Η διδασκαλία του αποβλέπει στην πνευματική κατάρτιση των ιερέων και πραγματοποιεί τολμηρές ανατοποθετήσεις στη χριστιανική ηθική συμπεριφορά.
Δεν διστάζει να κρίνει με αυστηρότητα τη συμπεριφορά του κλήρου και με σκληρή γλώσσα επικρίνει την κατάχρηση του αφορισμού που τόσο προφητικό θα αποδεικνύονταν.
Στον τίτλο του πρώτου του βιβλίου: Θεωρίαι Χριστιανικαί και ψυχοφελείς (sic) νουθεσίαι δεν αναφέρεται το όνομα τού συγγραφέα, αλλά το λεκτικό, διανέμεται δωρεάν: τοις ευσεβέσι Χριστιανοίς εις ψυχικήν ωφέλειαν.
Διδάσκει τη φιλοσοφία κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τα σύγχρονα μαθηματικά για πρώτη φορά εντός ελλαδικού χώρου.
Ο Μεθόδιος Ανθρακίτης είναι ο πρώτος που αποκλίνει από την επίσημη θέση της τότε Εκκλησίας, η φιλοσοφία στην υπηρεσία της Θεολογίας και ο πρώτος επίσης που αντικατέστησε την αρχαϊζουσα ως γλώσσα διδασκαλίας με τη δημώδη.
Διδάσκει λογική και νεότερη Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία, Καρτέσιο και Μαλμπράνς κι αρχίζει να ενοχλεί την ανώτατη Ιεραρχία και το Πατριαρχείο.
Είναι ο πρώτος που επιχείρησε να αντικαταστήσει την αρχαΐζουσα – μέχρι τότε – γλώσσα με τη δημώδη και από εκείνους που έφεραν στην σκοταδιστική –τότε- Ελλάδα τον διαφωτισμό.
Δίδασκε, ότι διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητά του για την οποία ο ίδιος είναι υπεύθυνος. Ανωριμότητα δε, είναι η αδυναμία του ανθρώπου να μεταχειρίζεται το νου του χωρίς την καθοδήγηση κάποιου άλλου.
Όλα αυτά, τον έκαναν κόκκινο πανί για τον Πατριάρχη και την υπόλοιπη Ιεραρχία.
Μάλιστα, η προσπάθειά του για εκσυγχρονισμό της ελληνικής παιδείας συνάντησε αντιδράσεις από το σύνολο σχεδόν των συντηρητικών εκκλησιαστικών κύκλων.
Ο Μακάριος ο Πάτμιος έγραφε "...ο κύρ Μεθόδιος τρίγωνα και τετράγωνα διδάσκει τους μαθητάς του και την άλλην πολυάσχολον ματαιοπονίαν της Μαθηματικής".Στα 1719, ο καλόγερος Ιερόθεος Ιβηρίτης, από το Άγιο Όρος, έχοντας παρακολουθήσει τις παραδόσεις των μαθημάτων του, διαφωνεί με τη διδασκαλία του και προβαίνει σε επίσημη καταγγελία του στο Πατριαρχείο.
Για να υποστηρίξει τις κατηγορίες του παρουσιάζει στη Σύνοδο τετράδια με σημειώσεις του Ανθρακίτη από μεταφράσεις κειμένων του Malebranche.
Στις 23 Αυγούστου του 1723 η Ιερά Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης, με Πατριάρχη τον Ιερεμία Γ΄, εκδίδει εναντίον του καταδικαστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται η διδασκαλία και διάδοση των ιδεών του και ο ίδιος καθαιρείται από κληρικός και…αφορίζεται! Απειλήθηκε, μάλιστα, με εξόντωση και αναγκάστηκε να δηλώσει ότι η διδασκαλία του ήταν…αιρετική, ενώ ενώπιον της Πατριαρχικής συνόδου…έριξε όλα του τα βιβλία στη φωτιά για να μην ατιμαστεί!
Να δούμε πως περιγράφει ο ίδιος την απολογία του:
«Γενομένης συνόδου παρεστάθηκα έμπροσθέν τους. Πόσοι ήσαν δεν δύναμαι να μετρήσω. Μου παρουσίασαν τα τετράδια διδασκαλίας μου με γνώμες από αρχαίους φιλοσόφους και την Γεωμετρίαν του Ευκλείδου. "Είναι δικά σου;"... "Δεν είναι δικές μου γνώμες, είναι γνώμες των φιλοσόφων." Τα κατεδίκασαν και τα έκαυσαν. Την άλλην Κυριακήν άναψαν φωτιά εις τρία μέρη της αυλής των Πατριαρχείων. Ολόγυρα, δια να ευχαριστηθούν το σωτήριον θέαμα, ευρίσκοντο κληρικοί και λαός άπειρος, γεμιτζήδες, παπουτσήδες, ραφτάδες. Συναθροίζουν Λογικές, Φυσικές, Ευκλείδην και έτερα Μαθηματικά και τα ρίπτουν στις πυρές. Οι φλόγες αντιφέγγισαν στα πρόσωπά τους, όχι όμως το φως μα τα σκοτάδια... Μου ζήτησαν να ομολογήσω, ότι παρεκινήθην από σατανικήν συνεργίαν, εθελοκακίαν και φρενοβλάβειαν και να τα αναθεματίσω ως δυσσεβή και γέμοντα πάσης βλασφημίας και ότι ουδέποτε πλέον θα διδάξω, ειδάλλως θα είμαι υπόδικος τω αιωνίω αναθέματι.
-30 Νοεμβρίου 1723- κρυμμένος σ΄«ανήλιον γούβαν»[12] στην Κωνσταντινούπολη»
Θεόφιλος Καΐρης
Μεγάλη προσωπικότητα του απελευθερωτικού αγώνα, γεννήθηκε στην Άνδρο το 1784 κι ήταν από εκείνους που ένιωσε στο κορμί και τη ψυχή του την μισαλλοδοξία και τον φανατισμό της επίσημης Εκκλησίας.
Μυήθηκε αρχικά στη σύγχρονη επιστήμη κοντά στον Βενιαμίν Λέσβιο στη σχολή των Κυδωνιών στη Μικρά Ασία. Μετά την αποφοίτηση του κατέφυγε στο μοναστήρι της Πάτμου όπου φοίτησε στην εκεί σχολή και ύστερα πήγε στη Χίο και παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αθανάσιου του Πάριου και του Δωρόθεου του Πρωΐου. Το 1801 σε ηλικία δεκαοκτώ ετών ο Καΐρης έγινε μοναχός και συγχρόνως χειροτονήθηκε διάκονος. Αργότερα με την οικονομική βοήθεια των Κυδωνιέων και του θείου του Σοφρωνίου σπούδασε επί τέσσερα χρόνια μαθηματικά, φιλοσοφία και φυσικές επιστήμες στην Πίζα και ύστερα πήγε στο Παρίσι όπου εκτέθηκε στις ιδέες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού και συνδέθηκε με τον Κοραή ο οποίος
την πνευματική του εξέλιξη. Μιλούσε πολλές γλώσσες (αρχαία Ελληνικά, Λατινικά, Ιταλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Αγγλικά). Ενδιαφέρθηκε για την αρχαιολογία, και οι έρευνές του οδήγησαν σε σημαντικές ανακαλύψεις στην γενέτειρά του.
Πήρε ενεργό μέρος στον εθνικό-απελευθερωτικό αγώνα του 1821 (1819-1826) και μάλιστα στις 10 Μαΐου του 1821 κήρυξε την επανάσταση στην Άνδρο σηκώνοντας την ελληνική σημαία στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Εγκαταλείποντας τα πάντα, σχολή και μαθητές, πολέμησε σαν κοινός στρατιώτης (τραυματίστηκε μάλιστα τρεις φορές) και έφτασε μέχρι τον Όλυμπο.
Με τους φλογερούς του λόγους παρακινούσε τους καραβοκύρηδες και τους εμπόρους να συνεισφέρουν με χρήματα και πλοία με σκοπό τη δημιουργία ελληνικού πολεμικού ναυτικού.
Ορίστηκε επανειλημμένα πληρεξούσιος της Άνδρου στην εθνική συνέλευση, χρημάτισε πρόεδρος του Βουλευτικού και εκλέχτηκε ομόφωνα να χαιρετίσει δια λόγου τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια την 11η Ιανουαρίου 1828 κατά την τελετή της υποδοχής του.
Ανέπτυξε σημαντική φιλανθρωπική δράση και το 1836 ίδρυσε το Ορφανοτροφείο της Άνδρου.
Δεν συμφιλιώθηκε ποτέ με την ιδέα της βασιλείας και μετά την εγκατάσταση του Όθωνα από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις (τον οποίο θεωρούσε περίπου ως εκπρόσωπο ή αντιβασιλέα τους) δεν θέλησε να ενσωματωθεί στο σύστημα και αρνήθηκε εξ’ αιτίας των πεποιθήσεών του όλες τις προτάσεις για απονομή διακρίσεων και διορισμών σε τιμητικές θέσεις που του έγιναν.
Ίσως να ίσχυε η άποψη του άλλοτε φίλου του και μετέπειτα αδιάλλακτου πολέμιού του Κωνσταντίνου Οικονόμου, ότι δηλαδή «εφαίνετο σφόδρα δημοκρατικός». Αυτό είναι πολύ πιθανό αφού έζησε στο μετεπαναστατικό Παρίσι κατά τη διάρκεια των σπουδών του και συναναστράφηκε με πολλούς λόγιους εμποτισμένους με φιλελεύθερες ιδέες.
Ο Καΐρης συνέχισε να διδάσκει τις ριζοσπαστικές ιδέες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού πράγμα που τον οδήγησε σε αντιπαλότητα με τον βασιλιά και την Εκκλησία, που όπως έχουμε πει θεωρούσε τον διαφωτισμό…σατανικό!
Τότε, η…εκδικητική Εκκλησία μας, θυμήθηκε την ιδιότητά του ως διακόνου, τον κατηγόρησε ότι είχε αιρετικές απόψεις και το καλοκαίρι του 1839 τον κάλεσε σε απολογία.
Όταν ο Καΐρης αρνήθηκε ουσιαστικά να προχωρήσει σε «ομολογία της πίστης του» συνελήφθη και παρά την έντονη αντίδραση των κατοίκων της Άνδρου μεταφέρθηκε με πολεμικό πλοίο στις φυλακές της Αίγινας.
Η δίκη του από την ιερά σύνοδο έγινε την 21 Οκτωβρίου του 1839.
Ο Καΐρης σύγκρινε την απαίτηση για έγγραφη ομολογία της πίστης του με τις πρακτικές της ιεράς εξέτασης, επικαλέστηκε το δικαίωμα της ελευθερίας της συνείδησης, αρνήθηκε την κατηγορία ότι δίδασκε εναντίον της χριστιανικής θρησκείας αλλά τελικά καταδικάστηκε.
Με βασιλικό διάταγμα τέθηκε υπό περιορισμό στο μοναστήρι του Ευαγγελισμού στη Σκιάθο για να «μεταμεληθεί» και παρέμεινε επί ένα ολόκληρο χειμώνα σε ένα σκοτεινό υπόγειο, όπου υπήρχαν κατάχαμα ένα στρώμα με άχυρο, μια καρέκλα και μια κανάτα νερό, σαν να ήταν λεπρός!
Νηστεία και προσευχή!
Κι ένα κομμάτι ξερό ψωμί την ημέρα, που του πετούσε ένας άξεστος κι αμόρφωτος καλόγερος.
Κατά τη διάρκεια του εκεί εγκλεισμού του υπέστη τα πάνδεινα από τους καλόγερους που είχαν αναλάβει την «αναμόρφωσή» του και αρρώστησε βαριά.
Η πολιτική και θρησκευτική ηγεσία ανησυχώντας για ενδεχόμενη κατακραυγή σε περίπτωση θανάτου του τον μετέφερε στο μοναστήρι της Σαντορίνης όπου αφού παρέμεινε (κάτω από καλύτερες συνθήκες) επί δύο χρόνια σε απομόνωση, εξαναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό και κατέληξε άρρωστος στο Λονδίνο.
Αργότερα με τη μεσολάβηση του Σπυρίδωνα Τρικούπη επέστρεψε στην Ελλάδα, αλλά η Εκκλησία έψαχνε συνεχώς νέες κατηγορίες για να αποδείξει ότι ήταν άθεος και αιρετικός.
Ο Άγιος (Παναγία μου βόηθα!), Μητροπολίτης Κυκλάδων Δανιήλ, παράγγειλε στην Ιερά Σύνοδο ότι …η γυναίκα του αδελφού του βάφτισε κρυφά τα παιδιά από τον άνδρα της.
Μέγα… έγκλημα του Καΐρη!
Μα…δεν έφτανε αυτό!
Ο Δανιήλ έστειλε στην Ιερά Σύνοδο κι άλλο…αποδεικτικό.
Ο άνδρας της ανηψιάς του, Λεωνίδας Μπίστης, κατηγορήθηκε από τον Μητροπολίτη ότι δεν ήθελε να βαφτίσει τα παιδιά του, ισχυριζόμενος ότι, αν μεγαλώσουν θα διαλέξουν τα ίδια και όνομα και θρησκεία!
Την 20η Δεκεμβρίου του 1852 σύρθηκε σε δεύτερη δίκη, κεκλεισμένων των θυρών, με την κατηγορία της ίδρυσης αίρεσης (της θεοσέβειας) και παρά την εμπνευσμένη υπεράσπισή του διακεκριμένου δικηγόρου του, γνωστού συνταγματολόγου Νικόλαου Σαρίπολου, καταδικάστηκε σε επτά χρόνια φυλακή.
Κλείστηκε στις φυλακές της Σύρου όπου πέθανε ύστερα από λίγες μέρες (την 9η Ιανουαρίου του 1853).
Για να μη μεταβληθεί ο τάφος του σε τόπο λαϊκού προσκυνήματος οι μικρόνοες και σκοταδιστές διώκτες του τον έθαψαν κρυφά στο λοιμοκαθαρτήριο του νησιού και την επόμενη μέρα του έριξαν ασβέστη με πρόθεση να εξαφανίσουν τη σωρό του.
Την 19η Ιανουαρίου του 1853 ο Άρειος Πάγος αναίρεσε την καταδικαστική απόφαση, μα ο Θεόφιλος Καίρης…ήταν στους ουρανούς…
Η δε Εκκλησία, λαλίστατη περί παντός επιστητού, ποιεί ακόμη την νήσσαν…
Ευγένιος Βούλγαρης
Γεννήθηκε το 1716 στην Κέρκυρα και το όνομά του ήταν Ελευθέριος, όμως όταν χειροτονήθηκε διάκονος, 1738,το άλλαξε σε Ευγένιος.
Έγινε διευθυντής της Μαρουτσαίας Σχολής στα Γιάννινατο 1742 και το 1750, στην Κοζάνη, διευθυντής της Στοάς, η οποία είχε ιδρυθεί το 1745 με χρήματα Κοζανιτών, ντόπιων και αποδήμων, από την Ουγγαρία.
Εκεί δίδαξε Λάιμπνιτς, Βολφ και Λοκ, αντιμετώπισε όμως την εχθρότητα των πιο συντηρητικών δασκάλων, μεταξύ των οποίων ήταν και ο διευθυντής της Σχολής του Γκιούνμα, ο μαθηματικός Μπαλάνος Βασιλόπουλος και αναγκάστηκε τελικά να αφήσει τη θέση αυτή.
Στη συνέχεια ανέλαβε, το 1753, τη διεύθυνση της Αθωνιάδας Ακαδημίας, η οποία είχε ιδρυθεί από την Μονή Βατοπεδίου τρία χρόνια νωρίτερα και στην οποία γίνονταν δεκτοί μοναχοί αλλά και λαϊκοί (κατά τα άλλα υπήρχε η …ανάγκη του κρυφού σχολειού).Εκεί δίδαξε Λογική, Εισαγωγή στη φιλοσοφία, Μεταφυσική, Αριθμητική, Γεωμετρία, Φυσική και Κοσμογραφία χρησιμοποιώντας δικές του μεταφράσεις έργων Δυτικοευρωπαίων φιλοσόφων, μαθηματικών και φυσικών.
Έξι χρόνια όμως αργότερα αναγκάστηκε να αποχωρήσει, καθώς ο μεσαιωνικός κλήρος θεωρούσε ότι όσα διδάσκει είναι…αντιχριστιανικά!
Το 1759, διορίστηκε δάσκαλος στην Πατριαρχική Ακαδημία της Κωνσταντινούπολης, όπου παρέμεινε για τρία χρόνια και έπειτα αποχώρησε λόγω προστριβών με τον πατριάρχη Σαμουήλ τον Α', ο οποίος τον θεώρησε άθεο και «απεστρέφετο τα παρ’ Ευγενίου παραδιδόμενα μαθήματα ως νεωτέρας φρενός αποκυήματα».
Ο Βούλγαρης έφυγε οριστικά από τον ελλαδικό χώρο το 1763 και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του τα πέρασε σε ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού όπου ασχολήθηκε με εκκλησιαστικά καθήκοντα και με την έκδοση έργων του. Αφού έζησε ένα διάστημα στη Χάλε και στην Λειψία, πήγε στην Μόσχα, όπου το 1775 χειροτονήθηκε ιερέας.
Τον επόμενο χρόνο έγινε αρχιεπίσκοπος Σλαβωνίου και Χερσώνος στην Ουκρανία, παραιτήθηκε όμως το 1787.
Την ίδια χρονιά έγινε μέλος της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας.
Το 1802 αποσύρθηκε στην Μονή του Αγίου Αλεξάνδρου του Νέφσκι όπου πέθανε το 1806.
Στα έργα του Βούλγαρη συνυπάρχουν η νεότερη φιλοσοφία και η πειραματική επιστήμη με την αφοσίωση του στην Ορθοδοξία.
Ο ίδιος είχε πει ότι παρέμενε ένας θεολογών φιλόσοφος.
Η Εκκλησία έλεγε ότι είναι …άθεος, με μοναδικό κριτήριο ότι η διδασκαλία των Μαθηματικών και της Φιλοσοφίας δεν συνάδουν με την Αγία Γραφή! Οι επιστήμες αυτές, ήταν για την Εκκλησία μας για τους…κουτόφραγκους και …άθεους και όχι για εμάς τους έξυπνους, τους πιστούς και ακραιφνείς ορθόδοξους…
Ιώσηπος Μοισιόδακας
Γεννήθηκε το 1730 στη Ρουμανία από πάμπτωχους γονείς και από τα παιδικά του χρόνια έδειξε μεγάλη έφεση στα γράμματα. Την εποχή εκείνη, ο τρόπος για ένα φτωχό παιδί να μάθει γράμματα ήταν να μπορέσει να μπει στο κατεστημένο σύστημα της Εκκλησίας και να γίνει κληρικός. Αυτή, άλλωστε, είναι και η αιτία που εκείνα τα χρόνια όσα παιδιά ήταν εγγράμματα ήταν ή γόνοι εμπόρων ή είχαν μπει στον κλήρο.
Για να σπουδάσει, λοιπόν, αναγκάστηκε να γίνει καλόγερος για να φτάσει στη Σμύρνη. Εκεί έμαθε κάποια κολυβογράμματα, τις τέσσερις πράξεις της αριθμητικής, την Παλαιά και Καινή Διαθήκη και φυσικά τους Πατέρες (χωρίς παιδιά) της Εκκλησίας. Είναι βέβαιο, ότι τον περίμενε μια σπουδαία εκκλησιαστική καριέρα, πλήρης προνομίων και ανέσεων!
Εκείνος, όμως, διψούσε για περισσότερη μάθηση. Παρακάλεσε τον διευθυντή της Σχολής του, τον Ιερόθεο Δενδρινό, που ήταν κι εκείνος κληρικός, να τον βοηθήσει να πάει για σπουδές στην Ιταλία.
Ο Δενδρινός, μόλις άκουσε το αίτημα του Μοισιόδακα, κόντεψε να πάθει συμφόρεση (όπως λέγανε τότε το εγκεφαλικό επεισόδιο) κι άρχισε να φωνάζει:
«Αθεΐζουσι όσοι σπουδάζουν εν Φραγκία και μετά την επιστροφήν αυτών συναθεΐζουσι και εταίρους».
Δηλαδή, είναι άθεοι όσοι σπουδάζουν στην Ευρώπη και το χειρότερο όταν επιστρέφουν κάνουν και άλλους άθεους!
Τελικά, ο νεαρός κληρικός, κατάφερε με δικά του έξοδα να φύγει για σπουδές στην Ιταλία, σπούδασε και έγινε κορυφαίος δάσκαλος του Γένους. Έκανε, όμως, το λάθος να επιστρέψει στην πατρίδα του με σκοπό να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του στα σκλαβωμένα Ελληνόπουλα. Θέλησε ο άμοιρος να διδάξει Μαθηματικά και Φυσική, τα κατά την Εκκλησία διαβολικά μαθήματα! Θέλησε να μεταφέρει στην Ελλάδα το κίνημα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού χρησιμοποιώντας την εξής φράση:
«Η φυσική θα καταπολεμήσει την απάτη και ο (δια)φωτισμός θα διαλύσει την αμάθεια, τις ερινύες των προκαταλήψεων που έχουν εκβαρβαρώσει το περίλαμπρον άλλοτε γένος των Ελλήνων».
Το 1765 διορίστηκε διευθυντής της σχολής του Ιασίου, όπου θέλησε να εφαρμόσει τους πρωτοποριακούς του τρόπους διδασκαλίας, αλλά ήρθε σε σύγκρουση με την Εκκλησία που τον εξανάγκασε να παραιτηθεί. Κι όχι μόνο αυτό. Αναγκάστηκε σε αυτοεξορία στη Βενετία και από εκεί στην Τεργέστη και στη Βιέννη, άρρωστος από φυματίωση και διωγμένος από τους πάντες.
Να τι έγραψε ό ίδιος:
«Κατήντησα αλήτης εν ταις αλλοδαπαίς, επιθυμών πολλάκις αυτήν την επιούσιαν τροφήν, γεγηρακώς παρά παρά καιρόν, υπό των κακουχιών, και το δεινότατον, τέλος ανδρί αισθητικώ, αντιπολέμων αεί την ατιμίαν. Ιδού το γέρας το οποίον απονέμει ως επί το πλείστον το γένος ημών τοις πεπαιδευμένοις».
Δηλαδή, σε απλά νεοελληνικά:
«Γύριζα σαν αλήτης στο εξωτερικό, στερούμενος του καθημερινού φαγητού, από τα βάσανα γερασμένος πριν την ώρα μου και το χειρότερο τέλος για έναν άνδρα με καθαρή συνείδηση, που πολεμούσε πάντοτε την ατιμία…
Τι τα ήθελες βρε Ιώσηπε τα Μαθηματικά, τη Φυσική, τον Διαφωτισμό; Με τέτοιο μυαλό που είχες, με τα κολυβογράμματα που σου μάθανε, θα γινόσουν Πατριάρχης και θα φιλούσαν οι …υπήκοοί σου τα χρυσά σου άμφια, ενώ σήμερα μπορεί να ήσουν και Άγιος…
Βενιαμίν ο Λέσβιος
Γεννήθηκε στο Πλωμάρι της Λέσβου από πάμπτωχους γονείς, τον Ιωάννη και Αμύρισσα Γεωργαντή το 1760. Για να μπορέσει να σπουδάσει έγινε ιερομόναχος και πήρε το όνομα του αδελφού της μητέρας του, ηγουμένου Βενιαμίν. Σε ηλικία 17 ετών χειροτονήθηκε μοναχός στο Άγιο Όρος και γίνεται νεωκόρος στο Μετόχι του Αγίου Νικολάου στις Κυδωνιές. Στο Άγιο Όρος παρακολουθεί μαθήματα στην ακμάζουσα τότε σχολή του προκρίτου Ιωάννη Οικονόμου για ένα περίπου χρόνο και έπειτα από προτροπή του τελευταίου αναχωρεί για σπουδές στην Πάτμο.
Θα παραμείνει στο νησί μέχρι και το 1786, ενώ τα επόμενα τρία χρόνια βρίσκεται στη Χίο όπου φοιτά στην τοπική σχολή. Εκεί για ένα διάστημα παρακολουθεί τις παραδόσεις του Αθανάσιου Πάριου, ενώ γνωρίζεται και με τον μετέπειτα δάσκαλο και ιεράρχη Δωρόθεο Πρώιο με τον οποίο πρόκειται να αναπτύξει στενές φιλικές σχέσεις.
Επιστρέφοντας στις Κυδωνιές φέρεται να διδάσκει στη σχολή του Οικονόμου, με τη μεσολάβηση του οποίου εξασφαλίζει την οικονομική υποστήριξη ευπόρων Κυδωνιατών για περαιτέρω σπουδές στο εξωτερικό.
Έτσι, γύρω στα 1790 και με την υπόδειξη του Πρώιου, πηγαίνει στο πανεπιστήμιο της Πίζας και εν συνεχεία στην Πολυτεχνική σχολή του Παρισιού, όπου μεταξύ άλλων για ένα διάστημα διδάσκεται και από τον Α.Lavoisier [Αργυροπούλου, 1983: 49].
Στη γαλλική πρωτεύουσα παράλληλα με τις σπουδές του των θετικών επιστημών και της φιλοσοφίας μελετά και έργα εκπροσώπων του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Κατά τη διάρκεια της εκεί πολύχρονης παραμονής του γνωρίζεται με τον Κοραή και εισέρχεται στον κύκλο των Ελλήνων λογίων της διασποράς, ενώ συχνά αρθρογραφεί στον Λόγιο Ερμή. Έχοντας ολοκληρώσει τον κύκλο των μαθημάτων του στο Παρίσι πηγαίνει για ένα περίπου χρόνο στην Αγγλία, όπου επισκέπτεται στο Γκρήνουιτς το τηλεσκόπιο του William Herschel (Βαλέτας, 1974 σελ.280).
Στα τέλη του 1799 απορρίπτει πρόταση των επιτρόπων της Χίου να διδάξει στην τοπική ακαδημία με σχολάρχη τον Α.Πάριο κι επιλέγει να εγκατασταθεί στις Κυδωνιές. Θα εργαστεί στην τοπική σχολή η οποία από το 1803 αναδιοργανώθηκε και μετονομάστηκε σε Ακαδημία. Εκεί παραδίδει μαθήματα φιλοσοφίας (ηθική και μεταφυσική) και φυσικομαθηματικών (άλγεβρα, γεωμετρία, φυσική, αστρονομία), ενώ συμπληρώνει τη διδασκαλία του με διεξαγωγή πειραμάτων. Μέρος των απαραίτητων πειραματικών διατάξεων και των σχετικών βοηθητικών εγχειριδίων προμηθεύεται από τον Κοραή στο Παρίσι. Η δράση του Λέσβιου συνετέλεσε στην εξάπλωση της φήμης της σχολής ως ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος προσελκύοντας πλήθος μαθητών από τα Βαλκάνια.
Το περιεχόμενο, όμως, της διδασκαλίας του και οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε προκάλεσαν αντιδράσεις, οδήγησαν σε επίσημη καταγγελία του στο Πατριαρχείο.
Κατηγορήθηκε, λοιπόν, ως άθεος που αμφισβητεί την κοσμολογία της Αγίας Γραφής καθώς υπερασπίζεται και διδάσκει την περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και την ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες!
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Εκκλησία στη δίκη που έγινε το 1803 έστειλε ως μάρτυρες δυο καλόγερους ιεροκήρυκες να αντικρούσουν …παλιατζίδικα όσα δίδασκε ο Βενιαμίν και όσα ήταν επιστημονικά εξακριβωμένα από το 1530 και τον αστρονόμο Κοπέρνικο, ότι δηλαδή η γη κινείται γύρω από τον ήλιο. Το επιχείρημα των καλόγερων της Εκκλησίας ήταν ότι κάτι τέτοιο…δεν αναφέρεται στην Αγία Γραφή, ούτε το λένε οι…Άγιοι Πατέρες τους.
Τελικά καταδικάστηκε από την Εκκλησία κι αποφασίστηκε η αναίρεση των θεωριών του και η απόλυσή του! Ωστόσο, με τη μεσολάβηση διακεκριμένων φίλων του –μεταξύ των οποίων ο μητροπολίτης Εφέσου Διονύσιος Καλιάρχης, ο φαναριώτης ηγεμόνας Αλέξανδρος Μουρούζης και ο αδελφός του τελευταίου Δημήτριος- η πατριαρχική απόφαση δεν εκτελέστηκε.
Το 1812 κλήθηκε να αναλάβει τη διεύθυνση της Πατριαρχικής Σχολής στην Κωνσταντινούπολη, πρόταση που τελικά αρνήθηκε αποφασίζοντας να μεταβεί στην πατρίδα του Λέσβο, για την ίδρυση σχολής.
Παρά τη στήριξη των κατοίκων του νησιού και αρκετών μαθητών του που έσπευσαν από τις Κυδωνιές, τα σχέδιά του δεν ευοδώθηκαν κι αποφάσισε να αναχωρήσει για την Κωνσταντινούπολη. Εκεί για να μπορέσει να επιβιώσει, παραδίδει μαθήματα κατ’ οίκον σε παιδιά εύπορων οικογενειών, μέχρι που τον προσκαλεί στην Μολδοβλαχία ο ηγεμόνας Ιωάννης Καρατζάς, με στόχο την αναδιοργάνωση της Ακαδημίας του Βουκουρεστίου. Εκεί, θα μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία και έκτοτε μέχρι τον θάνατό του, το 1824, η διδασκαλική του δράση θα συνδυάζεται με προσπάθειες απελευθερωτικού χαρακτήρα.
Μετά την έναρξη της επανάστασης μεταβαίνει στις Κυδωνιές με σκοπό να συγκεντρώσει πολεμοφόδια για τον αγώνα. Το καλοκαίρι του 1821 φεύγει για τα Ψαρά και εν συνεχεία περνά στην Ύδρα και τις Σπέτσες για να καταλήξει στην Πελοπόννησο. Η δράση του ανακόπτεται το Σεπτέμβριο του 1824, οπότε πεθαίνει στο Ναύπλιο έχοντας προσβληθεί από τύφο.
Αυτή είναι η ιστορία ενός επιφανούς Έλληνα λόγιου, ο οποίος δικαίως θεωρήθηκε ως ένας από τους κορυφαίους διδασκάλους του Γένους.
Δυστυχώς ΚΑΙ αυτός, κυνηγήθηκε από την Εκκλησία, διαπομπεύτηκε, δικάστηκε και κατέληξε πένης να κάνει μαθήματα κατ’ οίκον…
Μέρος δέκατο: Σκοτεινές ιστορίες…Αγίων!
Γεννάδιος – Κοσμάς ο Αιτωλός
Η ιστορία λέει ότι αμέσως μετά την άλωση, γίνεται Πατριάρχης ο Γεώργιος Σχολάριος, με το όνομα Γεννάδιος.
Ποιος τον έκανε;
Φυσικά, ο Μωάμεθ ο Πορθητής.
Δεν μας λέει, όμως, η ιστορία, τουλάχιστον αυτή που διδάσκεται στα σχολεία, ότι ο Γεννάδιος ήταν ο μοιραίος άνθρωπος για την πτώση του Παλαιολόγου.
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ανήκε σε οικογένεια ευκατάστατη με θεσσαλική καταγωγή. Το όνομα Σχολάριος θεωρείται ότι προέρχεται από αξίωμα μέλους της οικογενείας του στο στρατό ή στα ανάκτορα. Το γεγονός ότι η οικογένειά του ήταν εύπορη, του έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει σπουδαία μόρφωση. Δεν έχουμε, πάντως, μαρτυρίες για το εάν σπούδασε σε κάποια σχολή, ενώ ο ίδιος, σε επιστολή του, αναφέρει ότι υπήρξε αυτοδίδακτος.Παρά ταύτα, πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε κάποιον δάσκαλο της εποχής του, όπως τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό και στη συνέχεια άνοιξε σχολή. Είχε ιδιαίτερο δεσμό με το Μητροπολίτη Εφέσου Μάρκο Ευγενικό, του οποίο έγινε πνευματικό τέκνο και τον διαδέχτηκε στον αγώνα που εκείνος είχε ξεκινήσει κατά της Ένωσης των Εκκλησιών, ως αρχηγός των ανθενωτικών.
Γρήγορα απέκτησε φήμη, και διορίστηκε από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο «Καθολικός Κριτής των Ρωμαίων» (δικαστικό αξίωμα) και «Καθολικός Σεκρετάριος του Βασιλέως».
Όταν το 1444 πέθανε ο Μάρκος ο Ευγενικός, ο Γεώργιος Σχολάριος τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά της Ένωσης, όπως του είχε υποσχεθεί.
Οι μαρτυρίες, πάντως, είναι συγκεχυμένες και κατά το δοκούν εκείνων που έγραψαν τα γεγονότα και την ιστορία.
Γεγονός είναι ότι πριν την πτώση της Κωνσταντινούπολης, ο Σχολάριος ήταν πιστός συμπαραστάτης του αυτοκράτορα Ιωάννη Η΄ του Παλαιολόγου και μπροστάρης στην άρνηση για την ένωση των Εκκλησιών.
Αμέσως μετά τον θάνατό του Ιωάννη Η΄ και την άνοδο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στην κεφαλή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, ο Σχολάριος…απογοητευμένος από τις αμφιταλαντεύσεις του νέου αυτοκράτορα για το ζήτημα της Ένωσης, δημιούργησε εντάσεις και τελικά αποσύρθηκε μοναχός στη Μονή Χαρσιανείτου το 1450!
Τότε, πήρε και το όνομα Γεννάδιος.
Τότε έδωσε και μια μεγάλη «μάχη» εναντίον του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ο οποίος μπροστά στον συνεχώς αυξανόμενο οθωμανικό κίνδυνο, έκανε προσπάθεια να εξασφαλίσει βοήθεια από τη Δύση. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, μαζί με κάποιους μετριοπαθείς ανθενωτικούς, ξεκίνησε την «επιχείρηση» για να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις για την Ένωση των Εκκλησιών.
Το πιθανότερο ήταν (ούτε αυτό γράφεται στην επίσημη ιστορία) ότι είχε αρχίσει να τον προβληματίζει, πολιτικά, σοβαρότατα το ενδεχόμενο της Ένωσης των Εκκλησιών, αφού μέσω αυτής προσδοκούσε βοήθεια από την Δύση απέναντι στους Οθωμανούς.
Ο Γεννάδιος αντέδρασε, αλλά ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος συνέχισε τις προσπάθειές του, όπως εκ του αποτελέσματος κρίνεται, αφού τελικά αποφασίστηκε να συνεχιστεί ο διάλογος.
Τότε, ο Πάπας, έστειλε στην Κωνσταντινούπολη αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον πρώην ορθόδοξο Μητροπολίτη Ρωσίας και εν συνεχεία καρδινάλιο Ισίδωρο.
Στις διαπραγματεύσεις για την Ένωση, που έγιναν στο παλάτι του Ξυλαλᾶ, το Νοέμβριο του 1452, ο Γεννάδιος ήταν κάθετα αρνητικός και στην πόρτα του κελιού του θυροκόλλησε κείμενο με οξύτατες εκφράσεις εναντίον της Ένωσης, ισχυριζόμενος μεταξύ άλλων ότι η Δύση και οι ενωτικοί προβαίνουν σε νέα προδοσία της ορθοδόξου πίστεως, αφού δεν έχουν αποστείλει βοήθεια στην Κωνσταντινούπολη.
Έτσι, με την για μια ακόμη φορά, επιχείρηση της Εκκλησίας και των κύκλων της να ασκούν εξωτερική πολιτική, αποδυναμώθηκε κι άλλο ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, προς αμέριστη ευχαρίστηση των Οθωμανών και του πολιορκητή Μωάμεθ Β΄.
Λίγους μήνες μετά, τον Μάιο του 1453, κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, όταν οι τουρκικές ορδές έπεσαν επί δικαίων και αδίκων και το αίμα έρρεε ποτάμι, ο Γεννάδιος συνελήφθη και μεταφέρθηκε ως σκλάβος στην Αδριανούπολη. Εκεί τον βρήκε ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής και τον όρισε αρχηγό του «Μιλέτ», δηλαδή Οικουμενικό Πατριάρχη. Τυπικά, εξελέγη από Σύνοδο που συνήλθε στο Ναό των Αγίων Αποστόλων στις 6 Ιανουαρίου 1454.
Ο Σουλτάνος τού παραχώρησε το ναό αυτό, προκειμένου να εγκατασταθεί εκεί το Πατριαρχείο, στο οποίο παραχώρησε και τεράστια προνόμια.Η νέα εκκλησιαστική τάξη πραγμάτων, άλλαξε εν μια νυκτί τα πάντα. Οι αξιωματούχοι και οι απλοί κληρικοί πέταξαν τον πάνινο σκούφο που φορούσαν μέχρι την Άλωση, και φόρεσαν χρυσοποίκιλτη μίτρα, ίδια με το βυζαντινό αυτοκρατορικό στέμμα.
Πέταξαν το τρίχινο μαύρο ράσο και φόρεσαν μεταξωτά άμφια κι έγιναν…αυτοκράτορες, άρχοντες, δεσπότες – φεουδάρχες, ονόμασαν το στασίδι που κάθονταν στην Εκκλησία «Θρόνο» και αντί το μοναδικό άλογο που είχαν μέχρι τότε, απέκτησαν ολόκληρους στάβλους. Κι όταν έβγαιναν στους δρόμους, η… μεγαλοπρέπειά τους επέβαλλε να προηγούνται τα εμβλήματα της εξουσίας τους, δηλαδή η αρχιερατική – βασιλική ράβδος, τα διακριτικά του τίτλου τους τα οποία αποκαλούσαν «διάσημα» και η συνοδεία των ραβδούχων και γενίτσαρων.
Φυσικά, ούτε λόγος για συνέχεια των προσπαθειών για Ένωση των Εκκλησιών, ούτε λόγος για Ελλάδα.
Εξ ου και λίγο αργότερα, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, έγραφε:
«Αδελφοί μου, έμαθα πως με την χάριν του Θεού δεν είσθε Έλληνες, δεν είσθε ασεβείς, αιρετικοί, άθεοι, αλλ’ είσθε ορθόδοξοι Χριστιανοί»…
Το σχολείο αντιμετωπιζόταν από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και όχι του έθνους, έννοια η οποία απουσιάζει παντελώς από τις διδαχές του. Για τον Κοσμά η εκπαίδευση είναι ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία και όχι στη μάθηση και στην πρόοδο του ανθρώπου, το άνοιγμα των πνευματικών του οριζόντων και την καλύτερη ζωή.
Ξαναλέμε, η όλη «επιχείρηση» της Εκκλησίας, δεν είχε πουθενά την Ελλάδα ως πρωτεύουσα, αλλά μόνο την ορθοδοξία. Κι όσοι ισχυρίζονται, ότι ο Κοσμάς ο Αιτωλός συνιστούσε την ελληνική γλώσσα, η απάντηση είναι ότι το έπραττε, επειδή αυτή ήταν η γλώσσα της…Εκκλησίας! Ιδού και κείμενό του:
«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας».
Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος
Η Εκκλησία τον έχει αγιοποιήσει (εορτάζεται στις 24 Ιουνίου), υπήρξε, όμως, ένας από τους πλέον ονομαστούς και μισαλλόδοξος εχθρός της προόδου, του διαφωτισμού και βαθύτατα μισέλληνας.
Γεννήθηκε το 1721 στο χωριό Κώστος της Πάρου (εξ ου και το Πάριος) και κατά κόσμον ονομαζόταν Αθανάσιος Τούλιος.
Το 1798, κυκλοφόρησε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων το βιβλίο του «Νέος Ραψάκης», ένα βιβλίο με περιεχόμενο άκρως ανθελληνικό. Ο…Άγιος αυτός, χαρακτηρίζει την πολιτική ελευθερία ως ανυπόστατη κατάσταση και τονίζει ότι κάθε εθνική εξέγερση κατά των Τούρκων ως ανταρσία (σ.σ.!!!) που αντίκειται στο χριστιανικό πνεύμα.
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου και…χρόνια πολλά σε όσους τον γιορτάζουν!
Σε άλλο βιβλίο του, στο «Ανεξίκακον Φάρμακον», κάνει νέα επίθεση εναντίον των Ελλήνων. Όπως αναφέρει ο Θεόδωρος Παναγόπουλος στις σελίδες 252-253 του βιβλίου του «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας», χαρακτηρίζει τους Έλληνες μανιακούς και παράφρονες, διότι «…των ασεβών τούτων (δηλαδή των Ελλήνων) δεν είναι απλώς μωρία, αλλά παραφροσύνη και μανία και φρενών έκστασις».
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου και ας του κάνουμε μια λιτανεία ακόμη…
Βαθύτατα θρησκόληπτος, αν και σπουδασμένος με εξαιρετικές σπουδές, έτρεφε μίσος εναντίον κάθε τι ελληνικού και κυρίως εναντίον της αρχαιοελληνικής παιδείας. Το ομολογεί κι ο ίδιος στο βιβλίο του «Αντιφώνησις», που κυκλοφόρησε το 1802 στην Τεργέστη.
«Είναι τω όντι ταλανισμού άξιον το γένος των Ελλήνων, όχι διατί του έλειψαν οι Δημόκριτοι και οι Πλάτωνες και οι Ζήνωνες και οι Ευκλείδαι και οι τοιούτοι άλλοι μετεωρολέσχαι, όχι λέγω δια τους λήρους και φληνάφους, αλλά διατί έλλειψαν, φευ, οι Βασίλειοι, οι Αθανάσιοι, οι Κύριλλοι, οι Αυγουστίνοι, οι Αμβρόσιοι, οι Σωφρόνιοι, οι Δαμασκηνοί, οι ουρανόφροντες άνδρες, οι των Αποστόλων ομότροποι, οι όντως κοσμοσωτήρες…».
Μπράβο του κυρ Θανάση του Πάριου, ας κάνουμε κι ένα άγαλμά του έξω από καμιά Εκκλησία…
Τι λέει ο άνθρωπος; Ότι είναι άξιοι …ταλανισμού, δηλαδή περιφρόνησης οι Έλληνες, όχι γιατί δεν υπάρχουν μεταξύ τους (σήμερα) Δημόκριτοι, Πλάτωνες, Ζήνωνες και Ευκλείδηδες που …μετεωρολεσχούν (δηλαδή φλυαρούν για τα ουράνια σώματα) κι άλλοι τέτοιοι …λήροι και φλήναφοι (δηλαδή ηλίθιοι και ανόητοι)…αλλά γιατί δεν έχουν, αλίμονο, άνδρες σαν τον Άγιο Βασίλειο, τον Άγιο Αθανάσιο, τον Κύριλλο, τον Αυγουστίνο, τον Αμβρόσιο κλπ.
Χαρακτηρίζει δηλαδή ο …Άγιος ηλίθιους, ανόητους και φλύαρους τους αρχαίους φιλοσόφους και επιστήμονες και πάνσοφους, ουρανόφρονες και κοσμοσωτήρες εκείνους από το καλογερόσογό του.
Η κόντρα του… Αγίου με τον Αδαμάντιο Κοραή!
Η εμμονές του στον εκκλησιαστικό σκοταδισμό, τον έκανε να γίνει …έξοχος εχθρός των διαφωτιστών για την επανάσταση. Εκδίδει ένα βιβλίο, το «Πατερική Διδασκαλία» (ήταν και …Πατέρας ο κυρ Θανάσης ο Πάριος…αλλά χωρίς παιδιά) και επιτίθεται εναντίον των διαφωτιστών που προωθούσαν την επανάσταση του 1821. Το βιβλίο αυτό, είναι βέβαιο ότι γράφηκε κατ’ εντολή των δουλόφρονων και βολεμένων Φαναριωτών, που φοβόντουσαν ότι αν ξεσηκωθεί το Γένος θα χάσουν προνόμια και την καλή τους ζωή, με τα οθωμανικά αξιώματα και πλούτη.
Τότε, τον περιέλαβε ο Αδαμάντιος Κοραής. Εκδίδει την περίφημη «Αδελφική Διδασκαλία» και πείθει τους σκλαβωμένους Έλληνες ότι οι ιδέες του μετέπειτα …Άγιου Αθανάσιου του Πάριου, δεν απηχούν το σύνολο του ελληνικού λαού.
Η κόντρα γίνεται ανελέητη. Όλοι οι σκοταδιστές πέφτουν πάνω στον διαφωτισμό. Πρωτεργάτης ο μετέπειτα…Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος. Ο ιστορικός Κ. Κούμας γράφει:
«Είχε κηρύξει πόλεμον αδιάλακτον κατά των εκ Ευρώπης ερχομένων μαθημάτων. Όστις επάτει την Εθρώπην, ήτο χωρίς άλλην εξέτασιν άθεος. Η μαθηματική κατ’ αυτόν ήτο πηγή αθεΐας,της οποίας πρώτον αποτέλεσμα ήτο η κατάλυσις της νηστείας»!
Τότε, λοιπόν, οι μεν διαφωτιστές και ο Κοραής απηχούν τις ευρωπαϊκές ιδέες οι οποίες απαιτούν ένα καθαρά εθνικό κράτος, με βάση την αρχαιοελληνική γεωγραφική σύσταση των ορίων, ενώ ο μετέπειτα …Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος είναι υπέρ ενός πολυεθνικού κράτους (όλοι μαζί κατακτητές και σκλαβωμένοι…). Πουθενά κουβέντα για Ελλάδα ο φιλότουρκος, μισέλληνας και εθελόδουλος μετέπειτα… Αγιος Αθανάσιος ο Πάριος!
Η σύγκρουση Κοραή και Αθανασίου, δεν αποτελούσε απλώς μία σύγκρουση προοδευτικών και συντηρητικών, αλλά την αντιπαράθεση δύο διαφορετικών κόσμων.
Ο Κοραής και οι διαφωτιστές μιλούσαν για τον Ελληνισμό του Γένους ή μίας εθνοφυλετικής ελληνικότητας που θα αντλούσε την ταυτότητά της απευθείας από την κλασσική Ελλάδα, διασκελίζοντας 10 αιώνες Βυζαντίου και ο μετέπειτα …Άγιος μιλούσε για …φλύαρους, ηλίθιους και ανόητους Έλληνες, όπως οι αρχαίοι σοφοί…
Λίγο μετά δε, όπως έχουμε ήδη γράψει σε άλλο σχόλιο, η Εκκλησία αφόρισε τους εξεγερμένους!
Τα συμπεράσματα δικά σας…
Οι…Άγιοι προστάτες των γραμμάτων
Είναι οι τρεις Ιεράρχες Άγιοι που εορτάζονται στις 30 Ιανουαρίου και τα σχολεία είναι κλειστά, αφού είναι δεδομένος ο σφιχταγκαλισμός Κράτους και Εκκλησίας, είμαστε δε η μόνη χώρα στην υφήλιο που διατηρούμε υπουργείο για τις κοινές υποθέσεις Παιδείας και…Εκκλησίας.
Πρόκειται για τον Βασίλειο τον Μέγα, τον Γρηγόριο Νανζιανζηνό και τον Ιωάννη Χρυσόστομο. Ποιος όρισε τους τρεις καλόγερους …προστάτες των γραμμάτων; Η Εκκλησία μας, που αμέσως μετά την απελευθέρωση καπέλωσε κράτος και εξουσία και από αρνήτρια του απελευθερωτικού αγώνα, έγινε προστάτιδα των εθνικών ιδεωδών.
Λες και δεν είχαμε έναν Σωκράτη, έναν Πυθαγόρα, έναν Δημόκριτο, τόσους και τόσους σοφούς για να τους αποκαταστήσουμε και να τους τοποθετήσουμε ως πρότυπα της ελληνικής παιδείας…
Εμείς, δηλαδή η Εκκλησία, προτίμησε να βάλει στην κορυφή της ελληνικής Παιδείας κάποιους …εισαγόμενους από την Καππαδικία, την Παλαιστίνη και τη Συρία!
Δεν υπάρχει λαός στον κόσμο, που να μη σέβεται τους προγόνους του. Εμείς, όμως, τους πρωτοπόρους της επιστήμης, της φιλοσοφίας, της τέχνης, του πολιτισμού, τους εξοβελίσαμε και μηρυκάσαμε (το κάνουμε ακόμη και σήμερα) σκοταδιστικές αντιλήψεις, δόγματα του μεσαίωνα και θεολογικά κλειστοφοβικά σύνδρομα που δεν έχουν καμιά σχέση με την προαγωγή της γνώσης και της επιστήμης.
Πάμε, λοιπόν στα Πατερικά κείμενα των τριών Ιεραρχών, τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με την Ελλάδα και τον ελληνισμό.
«Εάν κοιτάξεις στα ενδότερα των Ελλήνων θα δεις στάχτη και σκόνη και τίποτε υγιές, αλλά σαν τάφος ανοιγμένος είναι ο λάρυγγας αυτών, γεμάτος ακαθαρσίες και πύον και τα δόγματα τους γεμάτα σκουλήκια…». Προς Άγιον Ιωάννη, 59,370, 7-11.
«Και όπως ο πολύς σίελος, που εξέρχεται από παιδικό στόμα, πολλές φορές λερώνει τροφή και ποτό, έτσι και οι λόγοι, που απορρέουν από το στόμα των Ελλήνων είναι μάταιοι και ακάθαρτοι…και όπως τα παιδιά γυμνώνονται χωρίς συναίσθηση και δεν κοκκινίζουν, έτσι και οι Έλληνες κυλιούνται μαζί με πόρνους και μοιχούς και παραβαίνουν τους νόμους της φύσεως και επινοούν παράνομες μίξεις». Ομιλία προς Κορινθίους, Γ΄ 114,5.
Ποιος τα γράφει αυτά; Ο από την Συρία (Αντιόχεια) Γιοχάναν ή Ιωάννης Χρυσόστομος, ο οποίος είχε χρυσό στόμα, προφανώς επειδή έβγαιναν από αυτό λέξεις όπως …σκουλήκια… πύον και…περιττώματα….πόρνους και….μοιχούς, όταν αναφερόταν σε Έλληνες! Αυτόν, λοιπόν, τον πρώην καλόγερο, πρώην κληρικό και πρώην Πατριάρχη, επιλέξαμε ως δάσκαλο της ελληνικής Παιδείας.
Ο άλλος …προστάτης των γραμμάτων και της Παιδείας μας, ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Πόντιος (από τη Νεοκαισάρεια του Πόντου). Έγραφε ο Μέγας για τους Έλληνες σε επιστολή του στον προφήτη Ησαϊα:
«Είναι εχθροί οι Έλληνες, διότι διασκεδάζουν καταβροχθίζοντας με ορθάνοιχτο στόμα το Ισραήλ».
Τον είχε πειράξει τον Μέγα, ότι οι Έλληνες δεν συμπαθούσαν το Ισραήλ…Ρε μπας κι ήταν Εβραίος;
Ο τρίτος της παρέας των φωστήρων της τρισηλίου Θεότητος, ο Γρηγόριος ο Νανζιανζηνός, δηλαδή από την Νανζιανό της Καππαδοκίας, φίλος και προστατευόμενος του Μεγάλου Βασιλείου, είχε το προνόμιο κατά την Εκκλησία να συντάξει τους κανόνες της μοναστικής ζωής.
Οι…Μεγάλοι αυτοί φιλέλληνες, ορίστηκαν από Κράτος και Πολιτεία ως…προστάτες (σήμερα η λέξη προστάτης σημαίνει νταβατζής) της ελληνικής Παιδείας, προφανώς εξ αιτίας των παραπάνω καλών τους λόγων για τους Έλληνες και την Ελλάδα!
Γρηγόριος Ε΄
Το άγαλμά του κοσμεί την είσοδο του Πανεπιστημίου, αλλά υπάρχουν πολλά αλλά…
Κατ’ αρχάς θα πούμε ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Γρηγόριος έσπευσε να καταδικάσει τη Χάρτα του Ρήγα, απειλώντας τους κληρικούς, ότι αν δεν εξαφανίσουν το κείμενο θα τιμωρηθούν από τον Θεό και τον…ίδιο!
Άλλη αποτρόπαια πράξη του ήταν ο αφορισμός των πρωτεργατών της επανάστασης Αλέξανδρου Υψηλάντη και Μιχαήλ Σούτσου!
Λίγο πριν, όταν οι Γάλλοι αποβιβάστηκαν στα Επτάνησα, έσπευσε να συμβουλεύσει τους χριστιανούς να μην ενστερνιστούν τα δημοκρατικά ιδεώδη, καθότι «ο Όφις [...] επινοήσας το γένος των Γάλλων, έχυσε δαψιλώς εις τας ψυχάς των το φάρμακον της αποστασίας προς τον θεόν. Και αφού τους έφερεν εις μίαν αλληλομαχίαν και εις ελεεινήν βασιλοκτονίαν, τότε αμέσως τους έρριψεν και εις παντελή αθεΐαν και ασέβειαν».
Από την ίδια περίοδο, ας αναφερθεί η κατ' εντολή του συγγραφή, το 1798, από τον Αθανάσιο Πάριο, της Χριστιανικής διδασκαλίας, για να αποκρουστεί «το διπλούν [...] κήρυγμα της Ισότητος και ελευθερίας» που εκπορευόταν από τους οπαδούς του Διαφωτισμού.
Ο Γρηγόριος κατείχε τον πατριαρχικό θρόνο σε τρεις περιόδους, το 1794-1798, το 1806-1809 και το 1819-1821. Η θητεία του συνέπεσε με σημαντικές ζυμώσεις και συγκυρίες, απέναντι στις οποίες κλήθηκε να πάρει θέση ακριβώς ως επικεφαλής του μιλλέτ. Η εκκλησία την περίοδο αυτή είχε ήδη συσπειρωθεί σε συντηρητικές θέσεις απέναντι στα φιλελεύθερα και επαναστατικά κηρύγματα των οπαδών του Διαφωτισμού, που κέρδιζαν όλο και περισσότερους υποστηρικτές, υπερασπιζόμενη το ρόλο και τη θέση της. Η στάση του Γρηγορίου εναρμονίστηκε πλήρως με αυτή τη συντηρητική, αν όχι σκοταδιστική κατεύθυνση.
Από τη δεύτερη θητεία του ενδεικτικά είναι δύο ακόμη γεγονότα: η πρόσκληση των χριστιανών να υπερασπιστούν την Πύλη απέναντι στους Άγγλους σε μια δήλωση νομιμοφροσύνης της Εκκλησίας απέναντι στον σουλτάνο και την εγκύκλιο εναντίον των Ρώσων, εχθρών εκείνη την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ωστόσο, σ’ αυτόν τον τόπο που περισσεύει η υποκρισία και υπερισχύει το ψέμα, δεν στάθηκε εμπόδιο στην Εκκλησία και το Κράτος η αναγωγή του σε ήρωα της Επανάστασης, την οποία ο ίδιος καταδίκαζε! Κι αυτό συνέβη, πενήντα χρόνια μετά την επανάσταση, με την πλήρη «ανακατασκευή» και διαστρέβλωση του ιστορικού παρελθόντος του, με στόχο την ανασκευή του ρόλου της Εκκλησίας, όσον αφορά την Επανάσταση, που θεωρήθηκαν υψηλού εθνικού συμφέροντος από τον βασιλιά Γεώργιο και την οικογένεια Ζαΐμη. Όπως και σε αρκετές ακόμη περιπτώσεις...
Είναι χαρακτηριστική περίπτωση εθνικής κατασκευής, που στηρίχθηκε στον απαγχονισμό του από τους Οθωμανούς, αμέσως μετά την επανάσταση. Είναι, όμως, σαφές ότι ο Οθωμανικός όχλος που τον βασάνισε και απαγχόνισε, έβλεπε στο πρόσωπό του τον αρχηγό του χριστιανικού μιλέτ και όχι το πρόσωπο που είχε αντισταθεί σε κάθε προσπάθεια των Ελλήνων για εξέγερση και μόρφωση.
Είναι χαρακτηριστική περίπτωση εθνικής κατασκευής, που στηρίχθηκε στον απαγχονισμό του από τους Οθωμανούς, αμέσως μετά την επανάσταση. Είναι, όμως, σαφές ότι ο Οθωμανικός όχλος που τον βασάνισε και απαγχόνισε, έβλεπε στο πρόσωπό του τον αρχηγό του χριστιανικού μιλέτ και όχι το πρόσωπο που είχε αντισταθεί σε κάθε προσπάθεια των Ελλήνων για εξέγερση και μόρφωση.
Συγκεκριμένα, η αναγωγή του Γρηγορίου σε εθνικό σύμβολο συνδέεται άμεσα με τον εορτασμό των πενήντα χρόνων της Επανάστασης και τις δυσκολίες μέσα στις οποίες έπρεπε να τελεσθεί η επέτειος: αποτυχία κρητικής εξέγερσης, η σφαγή στο Δήλεσι, η πολιτική αστάθεια. Η επιλογή της πανηγυρικής τελετής συνδέεται άμεσα με μια προσπάθεια διασκεδασμού των προβλημάτων με τον εορτασμό της επετείου μέσα σε μια νοηματοδότηση που, όπως προαναφέρθηκε, θα τόνιζε την ενότητα του έθνους, εντός και εκτός συνόρων. Έτσι επελέγη ως κορύφωση της τελετής αυτής η ανακομιδή των οστών του Γρηγορίου από την Οδησσό στην Αθήνα. Η πρόταση διατυπώθηκε από τον μητροπολίτη Αθηνών Θεόφιλο και τον ανιψιό του Γρηγορίου, ίλαρχο ε.α. Γεώργιο Αγγελόπουλο. Έπειτα δε από απόφαση της Βουλής, η ημερομηνία εορτασμού της πεντηκονταετηρίδας μεταφέρθηκε στις 10 Απριλίου, ημέρα του απαγχονισμού, άσχετα αν τελικά εορτάστηκε αργότερα. Η μετακομιδή ήταν επίσημη και πανηγυρική, όπως και η λιτανεία που ακολούθησε. Μέσω και αυτής ο Γρηγόριος εντάχθηκε και επισήμως στους ήρωες της Επανάστασης, κάτι που δεν ίσχυε έως τότε. Ο Μητροπολίτης Θεόφιλος φρόντισε στην ομιλία του να τον…. αναγάγει σε πρωτεργάτη της εξέγερσης, φροντίζοντας βέβαια να δώσει και την ανάλογη θέση στην εκκλησία ως θεσμό.
Έχει προαναφερθεί άλλωστε η ανερχόμενη θέση της εκκλησίας στο βασίλειο. Το συγκινησιακό τονίστηκε ταυτόχρονα από τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, με το ποίημα που του είχε παραγγελθεί ειδικά για την περίσταση. Η υλικότητα δε των οστών, συμβόλιζε με ξεκάθαρο τρόπο τη θυσία, ενισχύοντας την εικόνα του ηρωικού παρελθόντος και της εθνικής ενότητας, που θα προερχόταν μέσα και από τη θρησκευτική ενότητα.
Οι λεπτομέρειες του τραγικού περιστατικού, όπως μεταφέρθηκαν, ήταν πολύ εύκολο να συμβολίσουν, υφιστάμενες την κατάλληλη διαχείριση, το μαρτυρικό παρελθόν και τους… εθνικούς αγώνες που ακόμη δεν είχαν ολοκληρωθεί: έτσι, αναφερόταν με λεπτομέρεια ο απαγχονισμός, οι φήμες για το χλευασμό του σκηνώματος από τους μουσουλμάνους και τους Εβραίους εμφανίστηκαν ως αδιαμφισβήτητο γεγονός ενώ η ανεύρεση του σώματος μετά τον ποντισμό του αποδόθηκε στη Θεία Πρόνοια, που πια εμφανιζόταν από ορισμένους να αποτελεί κινητήρια δύναμη της ιστορίας.
Μέσα δε από όλη αυτή τη διαδικασία η κοινή πορεία ελληνισμού και ορθοδοξίας, με επίσημο φορέα της την εκκλησία, μπορούσε να παρουσιαστεί ως αδιαμφισβήτητη.
Από εκεί και πέρα, ήταν πολύ εύκολο ο Γρηγόριος Ε' να αναχθεί σε σύμβολο του έθνους και σε νεομάρτυρα. Με τα λόγια του Βαλαωρίτη, το λείψανο βρήκε πια τον προορισμό του: «θα στέκει ολόρθο, ακλόνητο κ' αιώνιο θε να ζήση, / νάναι φοβέρα αδιάκοπη σ' Ανατολή και Δύση...».
Ασφαλώς, τότε και πάντα, θα έτριζαν και θα τρίζουν τα κόκαλα του Αδαμάντιου Κοραή, του Αλέξανδρου Υψηλάντη, του Μιχαήλ Σούτσου, του Κολοκοτρώνη και των άλλων πραγματικών ηρώων του Γένους…
Μέρος ενδέκατο: Η Ελλάδα των δεισιδαιμόνων
Μπορεί η οθωμανική κατοχή στην Ελλάδα να κράτησε σχεδόν 400 χρόνια, αλλά η πραγματική σκλαβιά των Ελλήνων ξεπερνά στην πραγματικότητα τα 1500 χρόνια, αν αναλογιστούμε ότι πριν τους Οθωμανούς ήταν κάτοχοι οι Βυζαντινοί!
Από τότε που ιδρύθηκε το Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, δηλαδή το Βυζάντιο, από τον λεγόμενο Μεγάλο Κωνσταντίνο, η λέξη Έλληνας ταυτίζεται με τη λέξη «εθνικός» και η λέξη «εθνικός» με τον εχθρό του Κράτους και της Εκκλησίας.
Σε όλα αυτά τα 1500 χρόνια, Βυζαντινοί, Οθωμανοί και Εκκλησία, έκαναν τα πάντα για να εξαφανιστεί η ελληνική κληρονομιά της αρχαιότητας και η ελληνική συνείδηση. Οι βυζαντινοί αυτοκράτορες, υπό την άμεσο επήρεια της Εκκλησίας, απαγόρευαν κάθε αναφορά στους Έλληνες, με θεσμοθετημένη ποινή θανάτου για τους παραβάτες.
Στα δε μαύρα χρόνια του μεσαίωνα, δεν υπήρχαν Έλληνες. Υπήρχαν μόνο ρωμιοί και Ρωμαίοι. Το ίδιο συνέβη κι αργότερα επί Οθωμανών.
Υπάρχουν πολλές αναφορές απλών ανθρώπων της εποχής, οι περισσότεροι των οποίων ήταν αγράμματοι, όταν ερωτώμενοι αν είναι Έλληνες, απαντούσαν «όχι, είμαι ρωμιός και χριστιανός»!
Δεν πρέπει δεν να παραβλέπουμε, ότι μέχρι και την επανάσταση του 1821 – για να μη πούμε μέχρι σήμερα – η μεγάλη πλειοψηφία του πλήθους ήταν άλαλα πρόβατα, κοπάδι, που υπάκουε στον ….Ποιμένα! Δέσμιοι των παραδόσεων, των προκαταλήψεων και των δεισιδαιμονιών, που θα τους έσωζαν οι άγγελοι, οι…Άγιοι και θα τους περίμενε ο …Πέτρος στην πόρτα του Παραδείσου να τους κρατήσει ή να τους στείλει στην κόλαση. Ο φόβος, ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία. Όχι μόνο ο φόβος των κατακτητών, αλλά κι εκείνος που δημιουργούσε η Εκκλησία για την επίγεια και αιώνια ζωή!
Όταν η ανθρωπότητα ολόκληρη, εμπνευσμένη από τις ιδέες του διαφωτισμού, έκανε τεράστια βήματα στον πολιτισμό και τις επιστήμες, οι δικοί μας πρόγονοι είχαν…έφεση στον σκοταδισμό των προλήψεων και των προκαταλήψεων με τα… μαντζούνια, τα γιατροσόφια, τα ξωτικά και την καταδίκη κάθε ελεύθερου πνεύματος.
Τα πάντα, «τάσκιαζε η φοβέρα» και η άλογη πίστη.
Για να ηρεμήσει η θάλασσα, το αντίδοτο στη φύση ήταν ο Άη Νικόλας!
Για να σωθεί το κοπάδι από τις αρρώστιες ή τους λύκους, το αντίδοτο ήταν η λαμπάδα στον Άη Δημήτρη.
Για να φτάσει γρήγορα η Άνοιξη, έπρεπε να βάλουν το χέρι τους οι Άγιοι Σαράντα, μετά φυσικά από κάθε είδους τάμα!
Για να φανερωθεί η επιθυμία, η λύση ήταν ο Άγιος Φανούριος!
Για να έχει ηρεμία η θάλασσα έξω από το Αίγιο, έπρεπε να πέφτουν νομίσματα στη γούρνα πούτανε στο προαύλιο της Παναγίας της Τρυπητής!
Όλοι οι Άγιοι, ήταν αντίδοτο για πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν!
Οι δε δεισιδαιμονίες ήταν στην ημερήσια διάταξη των δυστυχισμένων ραγιάδων, έρμαια της Εκκλησίας.
Άκουγαν έναν κόρακα να κράζει και…ετοιμαζόντουσαν να αντιμετωπίσουν το κακό που…θα έρθει!
Έβλεπαν μαύρη γάτα νύχτα και ….άρχιζαν να ετοιμάζονται για …συμφορές!
Για να αποφύγουν το μάτιασμα σ’ ένα πρόσωπο, έφτυναν επάνω του για να…εξορκίσουν το κακό που…ζήλευε τους ανθρώπους!
Η Τρίτη και 13 αποτελούσε τη μέρα-εφιάλτη. Η Τρίτη ήταν η ημέρα που έγινε η άλωση της Κωνσταντινούπολης, ενώ ο αριθμός 13 ήταν γρουσούζικος επειδή, όπως λέγεται, συμβολίζει τον 13ο μαθητή του Ιησού, τον Ιούδα, ο οποίος τον πρόδωσε.
Απίστευτα πράγματα, τα περισσότερα από τα οποία …φτάνουν μέχρι σήμερα.
Μια άλλη δεισιδαιμονία αφορούσε τον γάμο!
Όποιος ήθελε να κάνει κακό σε ένα ζευγάρι που παντρευόταν, έφτιαχνε ένα κορδόνι με τρεις κόμπους και την ώρα του γάμου τραβούσε το κορδόνι κι έσφιγγε τους κόμπους! Το αντίδοτο στο…μαγικό δέσιμο, ήταν ότι τη στιγμή που νύφη άκουγε το…αναχρονιστικό και άκρως….φεμινιστικό «η δε γυνή να φοβείται τον άνδρα», έπρεπε να πατήσει το πόδι του γαμπρού!
Μη μου πείτε ότι κι αυτόδεν φτάνει μέχρι τις ημέρες μας, έστω και με την μορφή χιούμορ ή ακόμη και γελοιοποίησης….
Το λύσιμο του δεσίματος και των μαγικών, αναλάμβανε η Εκκλησία. Αγιασμοί, ξορκισμοί, κατάρες κατά του διαβόλου κι άλλα τέτοια όμορφα!
Έτσι λειτουργούσε και λειτουργεί αναλλοίωτο και άκρως κερδοφόρο το θρησκευτικό εμπόριο…
Κι η Εκκλησία, μπροστάρισσα στην οπισθοδρόμιση και στην καπηλεία της ευπιστίας των αγραμμάτων, δημιουργούσε ξόρκια για κάθε περίπτωση, λιμό, καταποντισμό!
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας» ο Θεόδωρος Παναγόπουλος, όταν έπεσε στην Άρτα πανούκλα, μαζεύτηκαν καλόγεροι από τη Θεσσαλία για να θεραπεύσουν το κακό, λες κι είχαν πάρει Νόμπελ Ιατρικής! Είχαν πάρει μαζί τους τη γλώσσα του Αποστόλου Παύλου, τα δόντια του Άγιου Βελισσάριου και το ζουνάρι της Παναγίας.
Το δε σχετικό ξόρκι έλεγε, όπως μας πληροφορεί ο Πουκεβίλ:
«Εις το όνομα του Πατρός αμήν και του Υιού Αμήν και του Αγίου Πνεύματος αμήν, Άγιοι Ανάργυροι θαυματουργοί, Αγία Αναστασία φαρμακολύτρια, όπου εσκόρπισες και εδιάλυσες τα μάγια, σκορπίσατε και την πανούκλα του δούλου σου…μα είναι δεμένη και χαλινωμένη από ορισμό του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού και της υπεραγίας δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας και πάντων των αγίων να είναι δεμένη και λινωμένη…Μάρτυρες βοηθήσατέ μοι δέσατε και χαλινώσατε την πανούκλα…Άγιοι Γεώργιε και Δημήτριε Μυροβλήτα, βοηθήσατε, σκεπάσατε τον δούλο του Θεού, δέσατε, χαλινώσατε την πανούκλα, ότι τον Θεόν έχω βοηθόν μου, τον τίμιον Σταυρόν έμπροσθέν μου, άγγελον κυρίου Μιχαήλ εκ δεξιών μου, Ραφαήλ εξ αριστερών μου και όπισθέν μου Γαβριήλ».
Φυσικά, οι συφοριασμένοι πέθαιναν, αλλά οι καλόγεροι γύρισαν στη Θεσσαλία έχοντας στο πουγκί τους 200.000 πιάστρα. Οι δε Άγιοι που επικαλούντο, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από κανονικούς ανθρώπους, οι οποίοι αγιοποιήθηκαν εξ αιτίας του τραγικού θανάτου τους, αρνούμενοι να αποκηρύξουν την πίστη τους.
Τότε, όμως, πρέπει να αγιοποιηθεί και ο…Νίκος Μπελογιάννης που πέθανε επειδή αρνήθηκε να αποκηρύξει την δική του πίστη τον…κομμουνισμό ή ο συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρρός, που πέθανε δολοφονημένος από τους κομμουνιστές εξ αιτίας της δικής του πίστης.
Ας είναι.
Σε όλα αυτά τα έντεκα σημειώματα, έχουμε γράψει πολλές φορές ότι την ιστορία τη γράφουν οι νικητές και την αγιοποίηση την κάνουν οι παπάδες, έστω κι αν είναι πιο…αμαρτωλοί από πολλούς αμαρτωλούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου