του Τηλέμαχου Χορμοβίτη
Στην Ελλάδα μαίνεται μια σκληρή και ανελέητη "πάλη των τάξεων", μόνο που είναι πολύ διαφορετική από αυτή που φαντάζεται η Αλέκα Παπαρήγα και η μαρξιστική αριστερά .
Σήμερα, όταν μιλάμε για "πάλη των τάξεων", μας έρχονται αυθόρμητα στο νου κόκκινες σημαίες, το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" και φυσικά ο Κάρολος Μαρξ. Όμως οι πρώτοι που διατύπωσαν μια θεωρία των τάξεων ήταν ήταν δύο φιλελεύθεροι ιστορικοί στη Γαλλία των αρχών των 19ου αιώνα, ο Charles Comte και ο Charles Dunoyer. Μόνο που για τους δύο φιλελεύθερους, οι αντιμαχόμενες τάξεις δεν ήταν οι εργάτες και οι καπιταλιστές. Από τη μια μεριά, στο ρόλο του εκμεταλλευόμενου βρίσκονται οι παραγωγικές τάξεις της κοινωνίας, όλοι αυτοί που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα ανεξάρτητα από το επάγγελμα και τα εισοδήματα τους (αυτοί μπορεί να είναι επιχειρηματίες, αγρότες, εργάτες ή υπάλληλοι). Στο ρόλο του εκμεταλλευτή βρίσκεται η παρασιτική τάξη που απομυζεί τα εισοδήματα των παραγωγών, δηλαδή το κράτος και οι προστατευόμενοι του, συνήθως επιχειρηματίες που πλουτίζουν μέσω των κρατικών προνομίων.
Μια παρόμοια θέση διατύπωσε το 1909 και ο σπουδαίος Γερμανός κοινωνιολόγος, Franz Oppenheimer στο βιβλίο του "Το Κράτος" (στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Τροπή). Για τον Oppenheimer, υπάρχουν δύο, εκ διαμέτρου, αντίθετοι τρόποι με τους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του: η "εργασία και η ληστεία, η ατομική εργασία και η βίαιη ιδιοποίηση της ξένης εργασίας". Ο Oppenheimer ονομάζει την μεν ατομική εργασία και την ισότιμη ανταλλαγή της προσωπικής με την ξένη εργασία «οικονομικό μέσο» ικανοποίησης των αναγκών, ενώ την "αναποζημιώτη ιδιοποίηση της ξένης εργασίας" την αποκαλεί «πολιτικό μέσο». Η ελεύθερη αγορά είναι ο χώρος που χρησιμοποιείται το "οικονομικό μέσο", ενώ το κράτος είναι η οργάνωση του «πολιτικού μέσου». Για τον Oppenheimer, ολόκληρη η παγκόσμια ιστορία είχε και θα έχει μονάχα ένα περιεχόμενο: την πάλη μεταξύ αυτών που αποκτούν πλούτο με οικονομικά μέσα και αυτών που τον αποκτούν με πολιτικά μέσα.
Τη φιλελεύθερη θεωρία της πάλης των τάξεων χρησιμοποιεί και ο Έλληνας πολιτικός και οικονομολόγος του 19ου αιώνα Αριστείδης Οικονόμος, ο οποίος περιγράφοντας την Ελλάδα της εποχής του Τρικούπη έκανε λόγο για ανταγωνισμό μεταξύ "της διοικούσας τάξεως... και της μεγάλης ομάδας του εργατικού λαού, όστις είτε υπό το όνομα του κεφαλαιούχου, είτε του κτηματίου, είτε του εργάτου... τυραννείται."
Όλοι αυτοί οι φιλελεύθεροι διανοητές του 19ου αιώνα, φαίνεται σαν να έγραφαν έχοντας στο νου του την Ελλάδα του 2011. Σε ολόκληρη την νεοελληνική ιστορία, αλλά κυρίως την περίοδο της Μεταπολίτευσης, όπου το κράτος έφτασε σε μέγεθος πρωτόγνωρο ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα, δύο είναι οι τάξεις που συγκρούονται: από τη μια μεριά, οι παραγωγικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιχειρηματίες, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι. Δηλαδή όλοι αυτοί που κερδίζουν τα προς το ζην χρησιμοποιώντας το, κατά Oppenheimer, "οικονομικό μέσο" ικανοποίησης των αναγκών. Οι δημιουργοί πλούτου δουλεύουν σκληρά για να συντηρούν μια παρασιτική τάξη που αποτελείται από πολιτικούς, κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες, γραφειοκράτες, δημόσιους υπάλληλους, κατ'ευφημισμόν ΜΚΟ και συνδικαλιστές. Όλους αυτούς δηλαδή που αποκτούν τα εισοδήματα τους (μικρά ή μεγάλα) χρησιμοποιώντας τη βία του κράτους, το "πολιτικό μέσο".
Τον τελευταίο χρόνο το οικονομικό μοντέλο της παρασιτοκρατίας καταρρέει. Και είναι απόλυτα αναμενόμενο αφού πρόκειται για ένα μοντέλο που καταστρέφει κάθε κίνητρο για παραγωγή, που αποθαρρύνει κάθε είδους δημιουργική προσπάθεια. Όμως η ελληνική "πάλη των τάξεων" δεν δείχνει να έχει τελειώσει. Γι άλλη μια φορά, είναι οι παραγωγοί πλούτου αυτοί που πληρώνουν το λογαριασμό. Εδώ και ένα χρόνο, ο κυριότερος εκφραστής της παρασιτικής τάξης, η σοσιαλιστική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ , με τη σύμφωνη γνώμη της διεθνούς γραφειοκρατίας του ΔΝΤ και της ΕΕ, έχει προχωρήσει σε μια ανευ προηγουμένου φορολογική αφαίμαξη της περιουσίας των παραγωγικών τάξεων για να εξακολουθήσει η "διοικούσα τάξη" να απολαμβάνει τα προκλητικά προνόμιά της. Οι Έλληνες του ιδιωτικού τομέα απολύονται κατά εκατοντάδες χιλιάδες, τα μαγαζιά τους κλείνουν το ένα μετα το άλλο, μόνο και μόνο για να μην απολυθεί ούτε ένας δημόσιος υπάλληλος, για να μείνει ανέπαφος ο Λεβιάθαν και τα οικονομικά συμφέροντα γύρω από αυτόν.
Σε αυτή την πάλη των τάξεων, η παρασιτική τάξη είναι πιο ισχυρή και αποφασισμένη . Έχει κολλήσει σαν βδέλα πάνω στη παραγωγική βάση της κοινωνίας και ρουφάει κάθε δημιουργική της ικμάδα σε μια τελευταία, απεγνωσμένη της προσπάθεια να κρατηθεί στη ζωή. Επιδοτείται από τα δισεκατομμύρια του πακέτου διάσωσης, στηρίζεται από την κυβέρνηση, όλα τα κόμματα του κοινοβουλίου και τα κρατικοδίαιτα κατεστημένα ΜΜΕ. Η παραγωγική τάξη από την άλλη είναι ανομοιογενής, ανοργάνωτη και, γι' άλλη μια φορά, χωρίς πολιτική έκφραση. Ο μόνος σύμμαχος της είναι η σκληρή οικονομική πραγματικότητα που μας λέει πως καμιά χώρα δεν μπορεί να επιζήσει για πολύ, όταν τα παράσιτα έχουν σκοτώσει τον ξενιστή τους, δηλαδή τους δημιουργούς πλούτου.
Αν η μαρξιστική θεωρία των τάξεων είχε επιβεβαιωθεί και είχε έστω κάποια ελάχιστη σχέση με την ελληνική πραγματικότητα, δεν θα χρειαζόταν να ανησυχούμε ιδιαίτερα . Οι "καλοί" θα κέρδιζαν,ούτως ή άλλως, γιατί αυτό επιτάσσουν οι σιδερένιοι νόμοι της ιστορίας. Στο τέλος του δρόμου, θα μας περίμενε ο "παράδεισος" και θα πηγαίναμε όλοι μαζί στην ...ακρογιαλιά. Ομολόγω πως σε κάτι τέτοιες δύσκολες στιγμές, ο μαρξιστικός ντετερμινισμός είναι τόσο βολικός και καθησυχαστικός. Έλα όμως που στην αληθινή ζωή, η ταινία δεν έχει πάντα "happy end" και το φινάλε δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένο. Μια κοινωνία μπορεί να αναγεννηθεί, μπορεί όμως και να αυτοκτονήσει. Ας το έχουμε αυτό υπόψην μας. Το μέλλον είναι στα χέρια μας. Τόσο για το καλύτερο, όσο και για το χειρότερο.
(από το "Μπλε Μήλο")
Σήμερα, όταν μιλάμε για "πάλη των τάξεων", μας έρχονται αυθόρμητα στο νου κόκκινες σημαίες, το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" και φυσικά ο Κάρολος Μαρξ. Όμως οι πρώτοι που διατύπωσαν μια θεωρία των τάξεων ήταν ήταν δύο φιλελεύθεροι ιστορικοί στη Γαλλία των αρχών των 19ου αιώνα, ο Charles Comte και ο Charles Dunoyer. Μόνο που για τους δύο φιλελεύθερους, οι αντιμαχόμενες τάξεις δεν ήταν οι εργάτες και οι καπιταλιστές. Από τη μια μεριά, στο ρόλο του εκμεταλλευόμενου βρίσκονται οι παραγωγικές τάξεις της κοινωνίας, όλοι αυτοί που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα ανεξάρτητα από το επάγγελμα και τα εισοδήματα τους (αυτοί μπορεί να είναι επιχειρηματίες, αγρότες, εργάτες ή υπάλληλοι). Στο ρόλο του εκμεταλλευτή βρίσκεται η παρασιτική τάξη που απομυζεί τα εισοδήματα των παραγωγών, δηλαδή το κράτος και οι προστατευόμενοι του, συνήθως επιχειρηματίες που πλουτίζουν μέσω των κρατικών προνομίων.
Μια παρόμοια θέση διατύπωσε το 1909 και ο σπουδαίος Γερμανός κοινωνιολόγος, Franz Oppenheimer στο βιβλίο του "Το Κράτος" (στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Τροπή). Για τον Oppenheimer, υπάρχουν δύο, εκ διαμέτρου, αντίθετοι τρόποι με τους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του: η "εργασία και η ληστεία, η ατομική εργασία και η βίαιη ιδιοποίηση της ξένης εργασίας". Ο Oppenheimer ονομάζει την μεν ατομική εργασία και την ισότιμη ανταλλαγή της προσωπικής με την ξένη εργασία «οικονομικό μέσο» ικανοποίησης των αναγκών, ενώ την "αναποζημιώτη ιδιοποίηση της ξένης εργασίας" την αποκαλεί «πολιτικό μέσο». Η ελεύθερη αγορά είναι ο χώρος που χρησιμοποιείται το "οικονομικό μέσο", ενώ το κράτος είναι η οργάνωση του «πολιτικού μέσου». Για τον Oppenheimer, ολόκληρη η παγκόσμια ιστορία είχε και θα έχει μονάχα ένα περιεχόμενο: την πάλη μεταξύ αυτών που αποκτούν πλούτο με οικονομικά μέσα και αυτών που τον αποκτούν με πολιτικά μέσα.
Τη φιλελεύθερη θεωρία της πάλης των τάξεων χρησιμοποιεί και ο Έλληνας πολιτικός και οικονομολόγος του 19ου αιώνα Αριστείδης Οικονόμος, ο οποίος περιγράφοντας την Ελλάδα της εποχής του Τρικούπη έκανε λόγο για ανταγωνισμό μεταξύ "της διοικούσας τάξεως... και της μεγάλης ομάδας του εργατικού λαού, όστις είτε υπό το όνομα του κεφαλαιούχου, είτε του κτηματίου, είτε του εργάτου... τυραννείται."
Όλοι αυτοί οι φιλελεύθεροι διανοητές του 19ου αιώνα, φαίνεται σαν να έγραφαν έχοντας στο νου του την Ελλάδα του 2011. Σε ολόκληρη την νεοελληνική ιστορία, αλλά κυρίως την περίοδο της Μεταπολίτευσης, όπου το κράτος έφτασε σε μέγεθος πρωτόγνωρο ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα, δύο είναι οι τάξεις που συγκρούονται: από τη μια μεριά, οι παραγωγικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιχειρηματίες, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι. Δηλαδή όλοι αυτοί που κερδίζουν τα προς το ζην χρησιμοποιώντας το, κατά Oppenheimer, "οικονομικό μέσο" ικανοποίησης των αναγκών. Οι δημιουργοί πλούτου δουλεύουν σκληρά για να συντηρούν μια παρασιτική τάξη που αποτελείται από πολιτικούς, κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες, γραφειοκράτες, δημόσιους υπάλληλους, κατ'ευφημισμόν ΜΚΟ και συνδικαλιστές. Όλους αυτούς δηλαδή που αποκτούν τα εισοδήματα τους (μικρά ή μεγάλα) χρησιμοποιώντας τη βία του κράτους, το "πολιτικό μέσο".
Τον τελευταίο χρόνο το οικονομικό μοντέλο της παρασιτοκρατίας καταρρέει. Και είναι απόλυτα αναμενόμενο αφού πρόκειται για ένα μοντέλο που καταστρέφει κάθε κίνητρο για παραγωγή, που αποθαρρύνει κάθε είδους δημιουργική προσπάθεια. Όμως η ελληνική "πάλη των τάξεων" δεν δείχνει να έχει τελειώσει. Γι άλλη μια φορά, είναι οι παραγωγοί πλούτου αυτοί που πληρώνουν το λογαριασμό. Εδώ και ένα χρόνο, ο κυριότερος εκφραστής της παρασιτικής τάξης, η σοσιαλιστική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ , με τη σύμφωνη γνώμη της διεθνούς γραφειοκρατίας του ΔΝΤ και της ΕΕ, έχει προχωρήσει σε μια ανευ προηγουμένου φορολογική αφαίμαξη της περιουσίας των παραγωγικών τάξεων για να εξακολουθήσει η "διοικούσα τάξη" να απολαμβάνει τα προκλητικά προνόμιά της. Οι Έλληνες του ιδιωτικού τομέα απολύονται κατά εκατοντάδες χιλιάδες, τα μαγαζιά τους κλείνουν το ένα μετα το άλλο, μόνο και μόνο για να μην απολυθεί ούτε ένας δημόσιος υπάλληλος, για να μείνει ανέπαφος ο Λεβιάθαν και τα οικονομικά συμφέροντα γύρω από αυτόν.
Σε αυτή την πάλη των τάξεων, η παρασιτική τάξη είναι πιο ισχυρή και αποφασισμένη . Έχει κολλήσει σαν βδέλα πάνω στη παραγωγική βάση της κοινωνίας και ρουφάει κάθε δημιουργική της ικμάδα σε μια τελευταία, απεγνωσμένη της προσπάθεια να κρατηθεί στη ζωή. Επιδοτείται από τα δισεκατομμύρια του πακέτου διάσωσης, στηρίζεται από την κυβέρνηση, όλα τα κόμματα του κοινοβουλίου και τα κρατικοδίαιτα κατεστημένα ΜΜΕ. Η παραγωγική τάξη από την άλλη είναι ανομοιογενής, ανοργάνωτη και, γι' άλλη μια φορά, χωρίς πολιτική έκφραση. Ο μόνος σύμμαχος της είναι η σκληρή οικονομική πραγματικότητα που μας λέει πως καμιά χώρα δεν μπορεί να επιζήσει για πολύ, όταν τα παράσιτα έχουν σκοτώσει τον ξενιστή τους, δηλαδή τους δημιουργούς πλούτου.
Αν η μαρξιστική θεωρία των τάξεων είχε επιβεβαιωθεί και είχε έστω κάποια ελάχιστη σχέση με την ελληνική πραγματικότητα, δεν θα χρειαζόταν να ανησυχούμε ιδιαίτερα . Οι "καλοί" θα κέρδιζαν,ούτως ή άλλως, γιατί αυτό επιτάσσουν οι σιδερένιοι νόμοι της ιστορίας. Στο τέλος του δρόμου, θα μας περίμενε ο "παράδεισος" και θα πηγαίναμε όλοι μαζί στην ...ακρογιαλιά. Ομολόγω πως σε κάτι τέτοιες δύσκολες στιγμές, ο μαρξιστικός ντετερμινισμός είναι τόσο βολικός και καθησυχαστικός. Έλα όμως που στην αληθινή ζωή, η ταινία δεν έχει πάντα "happy end" και το φινάλε δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένο. Μια κοινωνία μπορεί να αναγεννηθεί, μπορεί όμως και να αυτοκτονήσει. Ας το έχουμε αυτό υπόψην μας. Το μέλλον είναι στα χέρια μας. Τόσο για το καλύτερο, όσο και για το χειρότερο.
(από το "Μπλε Μήλο")
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου