του Γιώργου Γραμματικάκη, από το "protagon"
Η πρώτη εικόνα: Ενας τρομοκράτης-μύθος εκτελείται. Χωρίς δίκη, χωρίς δικαστές. Χωρίς καν την τελευταία λέξη που δικαιούται και ο τελευταίος εγκληματίας. Κουρασμένος, άοπλος, ένας τρομοκράτης σε σύνταξη. Εκτελείται ωστόσο, δεν συλλαμβάνεται. Την επέμβαση διατάσσει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Χώρας, την εξέλιξη παρακολουθεί μαζί με όλο το επιτελείο του, αργότερα κάποιες εικόνες δίδονται στους προέδρους των άλλων χωρών, σε εμάς όλους. Πτώμα δεν υπάρχει, μόνον ίχνη αίματος. Η απουσία μιας εικόνας έχει κάποτε την ίδια δύναμη με την ύπαρξη της.
Η δεύτερη εικόνα: Ενας πανίσχυρος άνδρας της παγκόσμιας οικονομίας συλλαμβάνεται με χειροπέδες, διαπομπεύεται, κλείεται σε μια άγρια φυλακή. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν δικαστές, έγινε δίκη, θα γίνουν δίκες. Υπήρξε καταγγελία, λένε. Αθώος η ένοχος; Καμιά σημασία δεν έχει. Εχει ήδη καταδικαστεί, χωρίς την δίκη. Για ποιο αδίκημα; Καμιά σημασία δεν έχει. Η τηλεοπτική εκόνα είναι αμείλικτη, η Χώρα και η δικαιοσύνη της αδέκαστη. «Όλοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο», διακηρύσσει. Οι αφελείς δακρύζουν από συγκίνηση. Το γεγονός, ότι λίγοι διαθέτουν μερικά εκατομμύρια δολλάρια για να μισθώσουν επιφανείς δικηγόρους, η να ανταλλάξουν την σκληρή φυλακή τους με μια άλλη -πολιτισμένη και ηλεκτρονική- δεν φαίνεται να τους απασχολεί. Στην Χώρα των ίσων ευκαιριών, τις ευκαιρίες έχουν μόνον οι νικητές. Ερωτήματα δεν υπάρχουν. Ολα τα ερωτήματα για την Χώρα μένουν αναπάντητα.
Οι σχοινοτενείς αναλύσεις, οι αμέτρητες λέξεις: Δεν χρειάζονται πια. Αρκούν οι δύο εικόνες: Η εκτέλεση του Μπιν Λάντεν - η σύλληψη του Στρος Καν. Σε λίγα λεπτά τηλεοπτικού χρόνου συμπυκνώνονται εκατομμύρια λέξεις: Για το πολιτικό «ήθος» των Ηνωμένων Πολιτειών, για τον έκδηλο πουριτανισμό της Χώρας και την υποκρισία των θεσμών της, για τον μηδενισμό, όπου επιτρέπουν οι συνθήκες, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για την κουλτούρα της βίας. Η Χώρα είναι επικίνδυνη, όχι απλώς επειδή αποτελεί την μόνη υπερδύναμη. Επειδή, παράλληλα, στηρίζει την ισχύ της σε αξίες που κάνουν τον διαφωτισμό να ωχριά, σε ένα ύπουλο θεοκρατισμό, σε συντηρητικές παρωπίδες. Τα πολλά καλά της –ο υπογράφων τα έχει ζήσει από κοντά- μοιάζει να βρίσκονται σε άτακτη υποχώρηση.
Το δράμα μου ωστόσο είναι άλλο. Κάτω από το προσωπείο ενός άγιου προφήτη, ο Μπιν Λάντεν μου προκαλούσε απέχθεια. Οι εντολοδόχοι ενός Θεού –του όποιου Θεού- είναι πάντοτε οι προπομποί κάποιου Μεσαίωνα. Ετσι, ο ατέρμων κύκλος αθώων θυμάτων, που εκείνος άνοιξε με τρόπο εντυπωσιακό, δεν οδήγησε σε μια καλύτερη ανθρωπότητα. Αντίθετα, της πρόσθεσε νέα θύματα, μισαλλοδοξία και φόβο.
Ούτε ο Στρος Καν μου ήταν συμπαθής. Δεν εννοώ σαν άνθρωπος. Ανήκε ωστόσο στους εκπροσώπους –τους επιφανείς εκπροσώπους- ενός παράλογου οικονομικού «συστήματος», που έχει εγκλωβίσει τις ανθρώπινες αξίες και τις ιστορίες εθνών σε οθόνες υπολογιστών και ομόλογα.
Ετσι, καθώς αναγκάζομαι σήμερα να υπερασπιστώ τον νεκρό Μπιν Λάντεν και τον ημιθανή Στρος Καν, κρύος ιδρώτας με περιλούει. Τα βράδυα, μάλιστα, βλέπω καμιά φορά εφιάλτες: Οτι ύστερα από πολλά χρόνια, συμμετέχω κι εγώ σε μια πορεία που καταλήγει στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα συνθήματα είναι τώρα «Μπιν, ζεις, εσύ μας οδηγείς» και «Ντομινίκ, μαζί, έξω από την φυλακή». Καθώς ξυπνώ αλαφιασμένος με υποδέχεται, ευτυχώς, το φως της χώρας μου. Εκείνη ζεί τώρα τους δικούς της εφιάλτες, έχει όμως κάνει βήματα προς την αυτογνωσία της. Είναι η μόνη οδός προς ένα άλλο μέλλον.
Ως λάτρης αμετανόητος του λόγου, θεωρούσα πάντοτε ότι η φράση «μία εικόνα, χίλιες λέξεις» είναι άδικη. Άρχισα ωστόσο τελευταία να αναθεωρώ τις απόψεις μου. Οι εικόνες βέβαια δεν ήταν μία, αλλά δύο και μάλιστα, τηλεοπτικές εικόνες. Ούτε οι λέξεις ήταν χίλιες. Ηταν, αντίθετα, αμέτρητες λέξεις, αναλύσεις και συνθήματα
Η πρώτη εικόνα: Ενας τρομοκράτης-μύθος εκτελείται. Χωρίς δίκη, χωρίς δικαστές. Χωρίς καν την τελευταία λέξη που δικαιούται και ο τελευταίος εγκληματίας. Κουρασμένος, άοπλος, ένας τρομοκράτης σε σύνταξη. Εκτελείται ωστόσο, δεν συλλαμβάνεται. Την επέμβαση διατάσσει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Χώρας, την εξέλιξη παρακολουθεί μαζί με όλο το επιτελείο του, αργότερα κάποιες εικόνες δίδονται στους προέδρους των άλλων χωρών, σε εμάς όλους. Πτώμα δεν υπάρχει, μόνον ίχνη αίματος. Η απουσία μιας εικόνας έχει κάποτε την ίδια δύναμη με την ύπαρξη της.
Η δεύτερη εικόνα: Ενας πανίσχυρος άνδρας της παγκόσμιας οικονομίας συλλαμβάνεται με χειροπέδες, διαπομπεύεται, κλείεται σε μια άγρια φυλακή. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν δικαστές, έγινε δίκη, θα γίνουν δίκες. Υπήρξε καταγγελία, λένε. Αθώος η ένοχος; Καμιά σημασία δεν έχει. Εχει ήδη καταδικαστεί, χωρίς την δίκη. Για ποιο αδίκημα; Καμιά σημασία δεν έχει. Η τηλεοπτική εκόνα είναι αμείλικτη, η Χώρα και η δικαιοσύνη της αδέκαστη. «Όλοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο», διακηρύσσει. Οι αφελείς δακρύζουν από συγκίνηση. Το γεγονός, ότι λίγοι διαθέτουν μερικά εκατομμύρια δολλάρια για να μισθώσουν επιφανείς δικηγόρους, η να ανταλλάξουν την σκληρή φυλακή τους με μια άλλη -πολιτισμένη και ηλεκτρονική- δεν φαίνεται να τους απασχολεί. Στην Χώρα των ίσων ευκαιριών, τις ευκαιρίες έχουν μόνον οι νικητές. Ερωτήματα δεν υπάρχουν. Ολα τα ερωτήματα για την Χώρα μένουν αναπάντητα.
Οι σχοινοτενείς αναλύσεις, οι αμέτρητες λέξεις: Δεν χρειάζονται πια. Αρκούν οι δύο εικόνες: Η εκτέλεση του Μπιν Λάντεν - η σύλληψη του Στρος Καν. Σε λίγα λεπτά τηλεοπτικού χρόνου συμπυκνώνονται εκατομμύρια λέξεις: Για το πολιτικό «ήθος» των Ηνωμένων Πολιτειών, για τον έκδηλο πουριτανισμό της Χώρας και την υποκρισία των θεσμών της, για τον μηδενισμό, όπου επιτρέπουν οι συνθήκες, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για την κουλτούρα της βίας. Η Χώρα είναι επικίνδυνη, όχι απλώς επειδή αποτελεί την μόνη υπερδύναμη. Επειδή, παράλληλα, στηρίζει την ισχύ της σε αξίες που κάνουν τον διαφωτισμό να ωχριά, σε ένα ύπουλο θεοκρατισμό, σε συντηρητικές παρωπίδες. Τα πολλά καλά της –ο υπογράφων τα έχει ζήσει από κοντά- μοιάζει να βρίσκονται σε άτακτη υποχώρηση.
Το δράμα μου ωστόσο είναι άλλο. Κάτω από το προσωπείο ενός άγιου προφήτη, ο Μπιν Λάντεν μου προκαλούσε απέχθεια. Οι εντολοδόχοι ενός Θεού –του όποιου Θεού- είναι πάντοτε οι προπομποί κάποιου Μεσαίωνα. Ετσι, ο ατέρμων κύκλος αθώων θυμάτων, που εκείνος άνοιξε με τρόπο εντυπωσιακό, δεν οδήγησε σε μια καλύτερη ανθρωπότητα. Αντίθετα, της πρόσθεσε νέα θύματα, μισαλλοδοξία και φόβο.
Ούτε ο Στρος Καν μου ήταν συμπαθής. Δεν εννοώ σαν άνθρωπος. Ανήκε ωστόσο στους εκπροσώπους –τους επιφανείς εκπροσώπους- ενός παράλογου οικονομικού «συστήματος», που έχει εγκλωβίσει τις ανθρώπινες αξίες και τις ιστορίες εθνών σε οθόνες υπολογιστών και ομόλογα.
Ετσι, καθώς αναγκάζομαι σήμερα να υπερασπιστώ τον νεκρό Μπιν Λάντεν και τον ημιθανή Στρος Καν, κρύος ιδρώτας με περιλούει. Τα βράδυα, μάλιστα, βλέπω καμιά φορά εφιάλτες: Οτι ύστερα από πολλά χρόνια, συμμετέχω κι εγώ σε μια πορεία που καταλήγει στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα συνθήματα είναι τώρα «Μπιν, ζεις, εσύ μας οδηγείς» και «Ντομινίκ, μαζί, έξω από την φυλακή». Καθώς ξυπνώ αλαφιασμένος με υποδέχεται, ευτυχώς, το φως της χώρας μου. Εκείνη ζεί τώρα τους δικούς της εφιάλτες, έχει όμως κάνει βήματα προς την αυτογνωσία της. Είναι η μόνη οδός προς ένα άλλο μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου