του Κωστή Παπαϊωάννου*, από τα "Νέα"
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Πάγκαλος έκανε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις για αίσχη που διαπράττουν ανώνυµα blogs υπό το πρόσχηµα της διαδικτυακής ελευθερίας της έκφρασης («Η ενηµέρωση και οι εφηµερίδες στην εποχή των blogs», Η Καθηµερινή, 23/4). Το άρθρο κατέληγε: «Τα ανώνυµα blogs δεν είναι “δηµοσιογραφία των πολιτών”, αλλά “δηµοσιογραφία των εκβιαστών”. Η δηµοκρατία βασίζεται στην ισηγορία, την ισονοµία και την παρρησία. Χωρίς παρρησία δεν υφίσταται ούτε πραγµατική ούτε ηλεκτρονική εκκλησία του δήµου, αλλά ένα πλήθος φοβισµένων πολιτών που χειροκροτούν κάθε φορά που τα “λιοντάρια” ξεσκίζουν κάποιον, όχι γιατί τους αρέσει το θέαµα, αλλά γιατί ανακουφίζονται που δεν είναι οι ίδιοι το θύµα».
Ορθότατες οι επισηµάνσεις. Πράγµατι, λοιπόν, καθηµερινά εκτοξεύονται θεωρίες συνωµοσίας, ψευδείς ειδήσεις, συκοφαντικές επιθέσεις. Καθηµερινά εκπαιδεύεται ένας ολόκληρος κόσµος στην αήθη γραφή, στην ανέλεγκτη διάχυση πληροφορίας, στο ηλεκτρονικό λιντσάρισµα. Καθηµερινά δηλητηριάζεται η πληροφόρηση από µαφιόζους του Διαδικτύου και εργολάβους της συκοφαντίας.
Ορθότατες οι επισηµάνσεις. Πράγµατι, λοιπόν, καθηµερινά εκτοξεύονται θεωρίες συνωµοσίας, ψευδείς ειδήσεις, συκοφαντικές επιθέσεις. Καθηµερινά εκπαιδεύεται ένας ολόκληρος κόσµος στην αήθη γραφή, στην ανέλεγκτη διάχυση πληροφορίας, στο ηλεκτρονικό λιντσάρισµα. Καθηµερινά δηλητηριάζεται η πληροφόρηση από µαφιόζους του Διαδικτύου και εργολάβους της συκοφαντίας.
Η ανωνυµία στο Διαδίκτυο όντως σήκωσε πολλή λάσπη απ’ τον βυθό. Μόνο που η λάσπη ήταν πάντα εκεί. Αναφέρει, για παράδειγµα, ο κ. Πάγκαλος τις διαδικτυακές θεωρίες συνωµοσίας. Οµως η πιο διαδεδοµένη από αυτές δεν ξεκίνησε από τα blogs: η ανύπαρκτη ανθελληνική δήλωση Κίσινγκερ («ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουµε βαθιά στις πολιτισµικές του ρίζες…») από το περιοδικό «Νέµεσις» της κ. Λιάνας Κανέλλη ξεκίνησε το 1997. Εκτοτε η χαλκευµένη συνταγή καθυπόταξης του αδούλωτου εθνικού φρονήµατος αναπαράχθηκε αφειδώς και επωνύµως (π.χ. Γιανναράς, Μαρίνος, Παπαθεµελής, Καρατζαφέρης, Λαζόπουλος, Σαρτζετάκης) ώσπου βρήκε τη θέση που της αρµόζει στην ιδρυτική διακήρυξη της Σπίθας του κ. Μ. Θεοδωράκη.
Τα blogs αναπαράγουν και οξύνουν αειθαλείς νεοελληνικές παθογένειες. Εξάλλου, των blogs τύπου «Τρωκτικό» προηγήθηκαν «Ζούγκλες», «Θέµατα» και κυρίως η αξεπέραστη «Αυριανή» του ‘80. Οι ορθές διαπιστώσεις του κ. Πάγκαλου πάσχουν διότι βασίζονται στη γενίκευση και τη µονοµέρεια. Τα ανώνυµα blogs κρύβουν φυσικά «δηµοσιογραφία των εκβιαστών», αλλά όχι µόνο. Οι αναρτήσεις τους περιέχουν ταυτόχρονα γνώση αλλά και ογκώδη άγνοια, ελεύθερη γνώµη αλλά και απειλές, εξοµολογήσεις, ύβρεις, αλήθειες, ψεύδη και ανοησίες. Και πάντως, ακόµα και όσοι απορρίπτουµετην ανωνυµία για λόγους αρχής οφείλουµε να κάνουµε µια θεµελιώδη διάκριση: άλλη η ανωνυµία ως γοητευτικό παιχνίδι εκείνου που ιστιοπλοεί κοινωνώντας στον χώρο των ιδεών και άλλη η ανωνυµία του διαπλεκόµενου «δηµοσιογράφου» που εκτελεί συµβόλαια µιντιακής εξόντωσης. Ο τελευταίος, εκτρωµατικό δηµιούργηµα του πολιτικοµιντιακού πλέγµατος, εκµεταλλεύεται τον πρώτο σαν άλλοθι. Ο πρώτος χρειάζεται λοιπόν προστασία, όχι καταστολή.
Οι διαπιστώσεις του κ. Πάγκαλου χωρίς αναφορά στην περιρρέουσα ατµόσφαιρα είναι ελλιπείς. Τα blogs δεν λειτουργούν σε κοινωνικό και πολιτικό κενό. Λειτουργούν σε µια χώρα όπου ο πολιτικός λόγος είναι γεµάτος αφορισµούς, γενικεύσεις, κατάρες και αναθέµατα. Εκεί όπου άνθρωποι που επί δεκαετίες ασκούν δηµόσια εξουσία τώρα αναλώνονται σε διαπιστωτικές παρατηρήσεις ή ξεσπούν µε κεραυνούς επί δικαίους και αδίκους. Εκεί όπου όσοι εξέθρεψαν τον λαϊκισµό της ικανοποίησης κάθε συντεχνιακού εκβιασµού τώρα ναρκισσεύονται µε τον λαϊκισµό της ισοπεδωτικής γενίκευσης. Και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις θεωρίες συνωµοσίας, είναι ο δηµόσιος βίος που τις εκτρέφει, η αδιαφάνεια, η ατιµωρησία, η διαπλοκή της πολιτικής µε την οικονοµική εξουσία.
Οι διαπιστώσεις τύπου «κοίτα, ρε, πώς καταντήσαµε» είναι καλοδεχούµενες σε µια φιλική συντροφιά. Από υψηλόβαθµα κυβερνητικά στελέχη και πολιτικούς παράγοντες αναµένονται άλλα. Οπως εύστοχα έγραψε ο κ. Κ. Μποτόπουλος (ΤΑ ΝΕΑ, 2/5), «αν η Πολιτεία διά των εκλεγµένων εκπροσώπων της µιλούσε λιγότερο για αρχές και τις έκανε περισσότερο πράξη (στον καταµερισµό ευθυνών, στο µοίρασµα των βαρών, στο ξεχώρισµα των νοσηρών από τα υγιή φαινόµενα και άτοµα), είµαι βέβαιος ότι θα είχε ισχυρότερα ερείσµατα για τις θυσίες που ζητά». Ζητούµενο λοιπόν δεν είναι η ευγενής τέχνητης παρατήρησης κοινωνικών φαινοµένων ούτε η έφοδος του ταύρου στο υαλοπωλείο. Ετσι και στην περίπτωση των blogs. Ζητούµενο, οµολογουµένως δύσκολο, είναι η στάθµιση αντικρουόµενων αγαθών και η θέσπιση των δικλίδων ασφαλείας που θα προστατεύσουν τον πολίτη από τις φασίζουσες πρακτικές πολλών ανώνυµων blogs και τα υπόλοιπα ανώνυµα blogs από την όποια τάση αυθαιρεσίας εναντίον τους.
* ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα ∆ικαιώµατα του ανθρώπου - www.antiphono.wordpress.com
Τα blogs αναπαράγουν και οξύνουν αειθαλείς νεοελληνικές παθογένειες. Εξάλλου, των blogs τύπου «Τρωκτικό» προηγήθηκαν «Ζούγκλες», «Θέµατα» και κυρίως η αξεπέραστη «Αυριανή» του ‘80. Οι ορθές διαπιστώσεις του κ. Πάγκαλου πάσχουν διότι βασίζονται στη γενίκευση και τη µονοµέρεια. Τα ανώνυµα blogs κρύβουν φυσικά «δηµοσιογραφία των εκβιαστών», αλλά όχι µόνο. Οι αναρτήσεις τους περιέχουν ταυτόχρονα γνώση αλλά και ογκώδη άγνοια, ελεύθερη γνώµη αλλά και απειλές, εξοµολογήσεις, ύβρεις, αλήθειες, ψεύδη και ανοησίες. Και πάντως, ακόµα και όσοι απορρίπτουµετην ανωνυµία για λόγους αρχής οφείλουµε να κάνουµε µια θεµελιώδη διάκριση: άλλη η ανωνυµία ως γοητευτικό παιχνίδι εκείνου που ιστιοπλοεί κοινωνώντας στον χώρο των ιδεών και άλλη η ανωνυµία του διαπλεκόµενου «δηµοσιογράφου» που εκτελεί συµβόλαια µιντιακής εξόντωσης. Ο τελευταίος, εκτρωµατικό δηµιούργηµα του πολιτικοµιντιακού πλέγµατος, εκµεταλλεύεται τον πρώτο σαν άλλοθι. Ο πρώτος χρειάζεται λοιπόν προστασία, όχι καταστολή.
Οι διαπιστώσεις του κ. Πάγκαλου χωρίς αναφορά στην περιρρέουσα ατµόσφαιρα είναι ελλιπείς. Τα blogs δεν λειτουργούν σε κοινωνικό και πολιτικό κενό. Λειτουργούν σε µια χώρα όπου ο πολιτικός λόγος είναι γεµάτος αφορισµούς, γενικεύσεις, κατάρες και αναθέµατα. Εκεί όπου άνθρωποι που επί δεκαετίες ασκούν δηµόσια εξουσία τώρα αναλώνονται σε διαπιστωτικές παρατηρήσεις ή ξεσπούν µε κεραυνούς επί δικαίους και αδίκους. Εκεί όπου όσοι εξέθρεψαν τον λαϊκισµό της ικανοποίησης κάθε συντεχνιακού εκβιασµού τώρα ναρκισσεύονται µε τον λαϊκισµό της ισοπεδωτικής γενίκευσης. Και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις θεωρίες συνωµοσίας, είναι ο δηµόσιος βίος που τις εκτρέφει, η αδιαφάνεια, η ατιµωρησία, η διαπλοκή της πολιτικής µε την οικονοµική εξουσία.
Οι διαπιστώσεις τύπου «κοίτα, ρε, πώς καταντήσαµε» είναι καλοδεχούµενες σε µια φιλική συντροφιά. Από υψηλόβαθµα κυβερνητικά στελέχη και πολιτικούς παράγοντες αναµένονται άλλα. Οπως εύστοχα έγραψε ο κ. Κ. Μποτόπουλος (ΤΑ ΝΕΑ, 2/5), «αν η Πολιτεία διά των εκλεγµένων εκπροσώπων της µιλούσε λιγότερο για αρχές και τις έκανε περισσότερο πράξη (στον καταµερισµό ευθυνών, στο µοίρασµα των βαρών, στο ξεχώρισµα των νοσηρών από τα υγιή φαινόµενα και άτοµα), είµαι βέβαιος ότι θα είχε ισχυρότερα ερείσµατα για τις θυσίες που ζητά». Ζητούµενο λοιπόν δεν είναι η ευγενής τέχνητης παρατήρησης κοινωνικών φαινοµένων ούτε η έφοδος του ταύρου στο υαλοπωλείο. Ετσι και στην περίπτωση των blogs. Ζητούµενο, οµολογουµένως δύσκολο, είναι η στάθµιση αντικρουόµενων αγαθών και η θέσπιση των δικλίδων ασφαλείας που θα προστατεύσουν τον πολίτη από τις φασίζουσες πρακτικές πολλών ανώνυµων blogs και τα υπόλοιπα ανώνυµα blogs από την όποια τάση αυθαιρεσίας εναντίον τους.
* ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα ∆ικαιώµατα του ανθρώπου - www.antiphono.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου