Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

Διακήρυξη Πανεπιστημιακών υπέρ του Μεσοπρόθεσμου


Δραματική έκκληση απευθύνει στους Έλληνες ομάδα καθηγητών πανεπιστημίου, ζητώντας τους να κλείσουν τα αυτιά στις φωνές του λαϊκισμού, να δουν με σύνεση και λογική τα δεδομένα της πραγματικότητας, να κατανοήσουν ότι αντί να μεμψιμοιρούμε και να καταγγέλλουμε τους ξένους, πρέπει να προσπαθήσουμε θετικά και με ατομικές και συλλογικές προσπάθειες να βγούμε από την κρίση.

Το κείμενο, μια διακήρυξη που τάσσεται υπέρ του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος, έχει ως εξής:

"Κανείς δεν αγνοεί βέβαια πόσο επαχθής είναι η σημερινή πραγματικότητα για όλους σχεδόν τους Ελληνες. Και κανείς δεν αμφισβητεί ότι πολλοί συμπατριώτες μας βρίσκονται σε κατάσταση απελπισίας. Εύλογα δε. Κεκτημένα ανετράπησαν, αυτονόητα κατέρρευσαν, προσδοκίες διαψεύστηκαν, ειδικά δε για τους νέους, τουλάχιστον τους μη προνομιούχους ή υπερπροικισμένους οι διαφαινόμενες προοπτικές προκαλούν δέος.

Εξίσου γνωστό είναι όμως, επίσης, ότι απελπισία και ορθολογισμός σπανίως συμβαδίζουν. Γιατί η απελπισία οδηγεί στον πανικό και αυτός σε κινήσεις σπασμωδικές ή χωρίς προσανατολισμό, οι οποίες όχι σπάνια αντιστρατεύονται τους στόχους και τα συμφέροντα εκείνων που τις αποπειρώνται.

Αν λοιπόν αποφασίσαμε να προσυπογράψουμε το παρόν δεν είναι επειδή, περιχαρακωμένοι στον ακαδημαϊκό μικρόκοσμό μας δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε -και ακόμη περισσότερο να νιώσουμε- την αγανάκτηση, την απόγνωση και την ανάγκη για αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά επειδή θεωρούμε χρέος μας να θέσουμε, υπό μορφή ερωτημάτων, ενώπιόν της, κάποια δεδομένα καθώς και προβληματισμούς που εκτιμούμε ότι πηγάζουν από την απλή λογική.

Πρώτον: Με τη δαιμονοποίηση των ξένων κυβερνήσεων -οι οποίες οφείλουν να φορολογούν τους πολίτες τους για να συνεχίζεται ο χαμηλότοκος δανεισμός μας, εις βάρος ίσως των άμεσων αναπτυξιακών προοπτικών των χωρών τους- δεν εγκλωβιζόμαστε σε μια συμπεριφορά ομφαλοσκόπησης που αγνοεί τα δεδομένα της πραγματικότητας και τη συνθετότητα του σύγχρονου κόσμου; Πράγματι.

Οι πολιτικοί εντολοδόχοι των δανειστών μας δεν έχουν, και αυτοί, απέναντί τους κοινοβούλια, κοινές γνώμες, υποχρέωση λογοδοσίας σε επίσης αγανακτισμένους ανθρώπους που ενδεχομένως θεωρούν ότι η συνέχιση της χρηματοδότησης της χώρας μας -εφόσον η ίδια δεν καταβάλλει ένα επώδυνο τίμημα για την ανόρθωσή της- είναι ασύμφορη, παράλογη, άδικη, ακόμη και επισφαλής;

Δεύτερον: Εάν, κατά το διάχυτο λαϊκό αίτημα, φύγει η Τρόικα, καταγγελθεί το επαχθές και «απεχθές», μνημόνιο, κηρυχθεί χρεοστάσιο κλπ. η κατάσταση του μέσου έλληνα θα βελτιωθεί ή, κατά την κοινή λογική, θα επιδεινωθεί, δραματικά και ραγδαία;

Τρίτον: Το ότι πολλές αποφάσεις των πολιτικών μας ηγεσιών δεν είναι κοινωνικά δίκαιες ή οικονομικά αποτελεσματικές αναιρεί το γεγονός πως καμία εναλλακτική προοπτική δε διαφαίνεται σήμερα πιο «αναίμακτη» ή λιγότερο επώδυνη από τη συνέχιση της χρηματοδότησής μας, έστω και με τους, σκληρούς πράγματι, όρους του Μνημονίου;

Τέταρτον: Εμείς ως λαός δεν έχουμε καμία ευθύνη για την παρούσα δραματική κατάσταση; Δεν καθυστερήσαμε με μαζικές κινητοποιήσεις τον εξορθολογισμό του ασφαλιστικού μας συστήματος; Οι πολιτικές μας επιλογές, η επίμονη απαίτηση ευχάριστων προεκλογικών υποσχέσεων που οδηγούσε τα κόμματα σε πλειοδοσία «δεσμεύσεων» και εξοστράκιζε τις φωνές της πρόνοιας και της λογικής, ο ατομικός υπερδανεισμός και ο ακραίος υπερκαταναλωτισμός την περίοδο της φαινομενικής ευμάρειας δεν συνέβαλαν στη σημερινή κατάσταση; Και υπήρξαν ποτέ λαοί που δεν κατέβαλαν τίμημα για τα λάθη τους;

Μήπως, λοιπόν, αντί της διαρκούς μεμψιμοιρίας, της συνεχούς καταγγελίας των ξένων και των αέναων κλαυθμών, θα αποτελούσε πιο ορθολογική αντίδραση η αποδοχή της νέας πραγματικότητας ως κατάστασης δυσχερώς (και μόνο σε βάθος χρόνου) αναστρέψιμης, καθώς και ο πολλαπλασιασμός των ατομικών και συλλογικών μας προσπαθειών για την έξοδο από την κρίση; Όπως, δηλαδή, έκαναν μεταπολεμικά λαοί που είχαν χάσει τη μάχη στα στρατιωτικά πεδία, κέρδισαν όμως αυτήν της ειρήνης

Σε τελική ανάλυση εμείς, παρά τα κονδύλια που κατά τις τελευταίες δεκαετίες εισέρευσαν πλουσιοπάροχα στη χώρα μας, χάσαμε τη μάχη της ανάπτυξης και προϋπόθεση για να μη χάσουμε τον πόλεμο είναι να ανακτήσουμε την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη πρώτα του εαυτού μας, στη συνέχεια δε και των ξένων, ως λαός που διδάσκεται από τα λάθη του και αγωνίζεται για την αναίρεση ή έστω τον περιορισμό των συνεπειών τους."

Καθηγητής Θάνος Βερέμης, ιστορικός, πρώην πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας

Καθηγητής Απόστολος Γεωργιάδης, αστικολόγος, πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών

Καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος, πολιτικός επιστήμων

Καθηγητής Θόδωρος Κουλουμπής, διεθνολόγος, πρώην πρόεδρος ΕΛΙΑΜΕΠ

Αναπληρωτής καθηγητής Νίκος Μαραντζίδης, πολιτικός επιστήμων

Kαθηγητής Γιώργος Παγουλάτος, πολιτικός επιστήμων

Καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, διεθνολόγος, αντιπρόεδρος ευρωπαϊκού δικαστηρίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Καθηγητής Μιχάλης Σταθόπουλος, αστικολόγος, πρώην πρύτανης Πανεπιστημίου Αθηνών

Επίκουρους καθηγητής Πλάτων Τήνιος, οικονομολόγος

Καθηγητής Γρηγόρης Τσάλτας, διεθνολόγος, εκλεγμένος πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου

Καθηγητής Λουκάς Τσούκαλης, πολιτικός επιστήμων

Το παρόν κείμενο είναι ανοικτό σε προσυπογραφές

3 σχόλια:

  1. Έκκληση από τους μηχανικούς της κοινής λογικής

    Λυπαμαι, αλλα η συζητηση ειναι τοσο θεωρητικη που θα αναγκασθω να το αναρτησω παλι.
    Εξ' αλλου, η επαναληψις ειναι μητηρ πασης μαθησεως.

    Απαντηστε λοιπον στις εξης αφελεις ερωτησεις και αφηστε τα γραφηματα διαρθρωσης του χρεους:

    α.Δεν υπαρχουν συσσωρευμενα χρηματα απο απατριδες βαλκανικου τυπου ελληνες καπιταλιστες, λαθρεμπορους,μεγαλο-μιζαδορους, οσο ψηλα κι να βρισκονται;
    β. Τι εχει γινει για να βρεθει μερος των χρηματων αυτων, να φορολογηθει, ειτε να εισαχθει με καποιο φορο νομιμοποιησης για επενδυσεις στη χωρα η αγορα ελληνικων ομολογων;
    γ. Γιατι επι 6 + 1 ετη το ΠΔΕ ειναι στασιμο (ξεπληρωνοντας τα ολυμπιακα εργα κατα προτεραιοτητα με μεγαλες μιζες) ;
    δ. Γιατι δεν δινονται κινητρα να φυγουν -κυριως απο την Αθηνα - σε 2 ετη 200.000 οικογενειες που κατεχουν γη -κατα προτεραιοτητα- και να πανε στα χωρια τους για αγροτικες καλλιεργειες και κτηνοτοφια;
    ε. Επι τοσα ετη με τοσους PhD-δες γιατι δεν εχουν γινει αγγλοφωνα και γαλλοφωνα πανεπιστημια (ως παραρτηματα των ηδη υπαρχοντων) και πολυτεχνεια, για να σπουδασουν φοιτητες απο τον αναπτυσσομενο και οχι μονον κοσμο ;
    στ. τι γινεται με την φοροδιαφυγη, η οπoια εκανε ευπορους το 1/3 των ελληνων και πτωχυνε οριστικα(;)το ελληνικο κρατος;
    ζ.τι θα γινει με την 7-ετη εως 10-ετη περιοδο σπουδων μετα το λυκειο, του 70% των αποφοιτων του;
    η.τι θα γινει με τους μεταναστες αδελφια μας. Να παμε εμεις Πακισταν ; (Αν εχει καμμια ομορφη ξαδελφη η μακαριτισα η Μπουτο δεν εχω αντιρρηση) .....
    θ....
    ι....

    Εμείς οι μηχανικοί της κοινής λογικής, εργολήπτες, μελετητές, εργαζόμενοι στην βιομηχανία και στις υπηρεσίες, δημόσιοι υπάλληλοι, πανεπιστημιακοί, που ευθυνόμαστε -στο μέτρο που μας αναλογεί- περισσότερο για την ευημερία από την κατασκευή των υποδομών, την οικιστική, βιομηχανική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιόδου 1950-1980, και –λιγότερο- για την πτωτική πορεία της χώρας της περιόδου 1981-2011 σε ηθικούς, πολιτιστικούς, πολιτικούς και οικονομικούς όρους, υποβάλλουμε προς την κοινωνία, την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα την εξής έκκληση.
    1. Παράλληλα με την επιδεινούμενη αποβιομηχάνιση της χώρας μας (1975-2010), συνέβησαν –βαθμιαία διογκούμενα- εκφυλιστικά φαινόμενα όπως τετραπλασιασμος των διπλωματούχων μηχανικών, αύξηση του δημόσιου χρέους, μείωση εξαγωγών, και αύξηση εισαγωγών. Τα τελευταία 7 έτη οι περισσότεροι μηχανικοί ζήσαμε την μετα-ολυμπιακή οικονομική κρίση. Πάνω από 20 δις, σπαταληθηκαν για έργα της ολυμπιάδας, τα οποία επιβάρυναν τον δανεισμό της χώρας.

    2. "Το συμπέρασμα που εξάγεται από σχετική μελέτη που εκπόνησε για την Ελλάδα ο κορυφαίος μελετητής της «σκιώδους» οικονομίας παγκοσμίως, καθηγητής του πανεπιστημίου Johannes Kepler, στο Linz, στην Αυστρία, Φρίντριχ Σνάιντερ, στην οποία προβλέπεται ότι το 2011 η παραοικονομία θα προσεγγίσει τα 62,8 δισ. ευρώ ή το 25,8% του ΑΕΠ. Αντίστοιχα το κόστος διαφθοράς με βάση το ίδιο υπολογιστικό μοντέλο, αναμένεται να φθάσει πάνω από τα 27,3 δισ. ευρώ, έναντι 26,5 δισ. ευρώ, το 2010." Όταν έχεις 63δις! παραοικονομία και 27δις! κόστος διαφθοράς, αλλά τα λαμβανόμενα μέτρα αφορούν μόνο πρόσθετους φόρους και απολύσεις τότε οι λέξεις είναι περιττές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. 3. Μερικοί μηχανικοί ευθύνονται για την αύξηση του δημόσιου χρέους. Ενδεχομένως αρκετά έργα, παλαιότερα, να κατασκευάζονταν υπερ-τιμολογημένα, είτε γιατί ο εργολήπτης είχε αλλάξει την μελέτη και συντάξει νέες τιμές, και συμπληρωματικές συμβάσεις, η το γραφείο μελετών είχε “φουσκώσει” τις ποσότητες η/και τις τιμές, αλλά αυτό περιορίζεται πλέον στο 20% του κόστους του έργου.

    Αυτό όμως είναι θέμα ελέγχου από το δημόσιο και καλά θα κάνουν οι αρμόδιοι υπουργοί να λάβουν δρακόντεια μέτρα, ώστε οι επιβλέποντες και οι προϊστάμενοι τους να μειώσουν δραστικά το ποσοστό διαφθοράς για να προχωρήσουν ομαλά οι μελέτες και τα δημόσια έργα. Είναι γνωστό ότι μερικοί από τους παραπάνω ΔΥ μηχανικούς χρηματίζονταν και αν δεν υποκύψει ο ανάδοχος, τον εκβιάζουν, ανακαλύπτοντας απίθανα ελαττώματα και ελλείψεις και δεν υπογράφουν τους λογαριασμούς εργοληπτών και μελετητών άσχετα, αν είναι πεντακάθαροι και νόμιμοι, μόλις όμως τα πάρουν, ξεχνούν αμέσως τις δήθεν ελλείψεις και υπογράφουν αυτοστιγμεί.
    4. Τα ιδιωτικά έργα και οι επενδύσεις καρκινοβατούν. Το ΠΔΕ μειώθηκε κατά 20% ήδη από το 2004, σταθεροποιήθηκε έως το 2009, ενώ φέτος περικοπηκε για 5η φορα από 8.5 σε 7.5 δις κάτω από το 3.3 % του ΑΕΠ. Τα δεδομένα 2008-2011 έχουν ως εξής (ποσά σε εκατομ..) :
    Έτη Λοιποί εθνικοί πόροι Συγχρηματοδοτούμενο Σύνολο Μεταβολή % σε σχέση με το προηγού-μενο έτος Ως % του ΑΕΠ
    2008 2.559 7.065 9.624 9,2 4,0
    2009 2.445 7.133 9.588 -0,3 4,1
    2010 2.250 6.250 8.500 -11,3 3,7
    2011 2.300 6.200 8.500 0,0 3,7

    Οι δημόσιες επενδύσεις έχουν πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην οικονομία γενικά, δηλαδή παράγουν πολλαπλάσιο εισόδημα κατά 3-5 φορές του επενδυθέντος ποσού.

    Οι ανάγκες σε έργα υποδομής έχουν καλυφθεί σε μεγάλο βαθμό ακόμη και σε σχετικά εύρωστες οικονομίες της Ε.Ε. (Γερμανία, Γαλλία, κ.λ.π.) και, λόγω της οικονομικής στενότητας (λ.χ. σε φορείς όπως η ΕΓΝΑΤΊΑ ΟΔΟΣ Α.Ε και η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ υπάρχουν δανειακές υποχρεώσεις 1,1 δις και 1.6 δις αντιστοίχως). Επομένως, φαίνεται πιθανότερο και εθνικά επωφελές, η κατασκευή μικρών σχετικά έργων στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού-τουρισμού (σχολική στέγη, Βιβλιοθήκες, τοπικά μουσεία, ΚΑΠΗ, Βρεφονηπικοί σταθμοί κ.λ.π.) ή /και η ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος του δημοσίου.

    5. Τα τελευταία 3 έτη παρατηρείται έντονη στάση πληρωμών και έχουν συσσωρευθει χρέη του δημοσίου προς τους εργολήπτες και μελετητές 2.5 δις περίπου, δηλ. πάνω από 1% του ΑΕΠ. Και για να μην νομίζετε ότι αυτά αφορούν τούς γνωστούς μεγάλους εργοληπτικούς ομίλους, υπενθυμίζουμε ότι από τις 712 εργοληπτικές επιχειρήσεις 3ης -7ης τάξης τον Δεκ. 2004 απέμειναν 571 τον Νοέμβριο του 2010, ενώ στους μελετητές το δημόσιο οφείλει από 1 έως 2 ετήσιους τζίρους κατά μ.ο.

    6. Αν συνεχίσουμε 2 έτη ακόμα σε λίγο θα αναγκαστούμε στην πλέον παραγωγική ηλικία (45-60) η να περιμένουμε την σύνταξη υποαπασχολούμενοι η - οι νεωτεροι- από εμάς να μεταναστεύσουμε, γεγονός που ήδη συμβαίνει με γεωμετρική πρόοδο.

    7. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα αύξησης και όχι 5ης περικοπής του ΠΔΕ, εφόσον μόλις με 1 δις ίδια συμμετοχή (25%)έχουμε 3 δις συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε. η 6.67 δις με ίδια συμμετοχή 15%, ώστε να επανεκινηθεί η οικονομία και η εσωτερική αγορά, με ανάκτηση αρκετών χιλιάδων θέσεων εργασίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. 8.Απαιτείται η ριζική αναδιάρθρωση/αναβάθμιση του εκπαιδευτικού προγράμματος της α’- και β’-βάθμιας εκπαίδευσης ώστε η παιδεία να προάγει την μέθοδο μάθησης, τις δεξιότητες και την κριτική σκέψη των μαθητών και όχι την αποστήθιση, και έκαστος, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές του να οδηγείται στις αντίστοιχες σπουδές, διαφόρων βαθμίδων (με λιγότερο του 25% σε ανώτατες σπουδές, όπως σε ολες τις χώρες της Ευρώπης).

    9.Έτσι, η βαθμολόγηση θα είναι αυστηρή αλλά δίκαιη και αξιοκρατική και θα ξεχωρίζουν με σαφήνεια οι άριστοι, οι καλοί και οι μέτριοι, με αποτέλεσμα, οι μαθητές (και οι γονείς τους) να αντιλαμβάνονται έγκαιρα εάν είναι κατάλληλοι ή όχι για την α ή β κατεύθυνση και σε ποια βαθμίδα σπουδών, ανάλογα με τις δυνατότητες/ δεξιότητες (και όχι σύμφωνα με τις φαντασιακές επιθυμίες τους).

    10.Την τελευταία 35-ετία το πλήθος των διπλ. μηχανικών σχεδόν τετραπλασιάσθηκε!!!. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των μελών του ΤΕΕ για το 2008 είναι 4,3 % ( 4.365 νέα μέλη ΤΕΕ εκ των οποίων εσωτερικού: 3.742 και εξωτερικού: 623 ). Από έρευνα του 2006, για λογαριασμό του ΤΕΕ, προκύπτει ότι οι μηχανικοί που σπoύδασαν στο εξωτερικό: αποτελούν το 24,7 % του συνόλου (1 στους 4, δηλ. για ποια ισότητα ευκαιριών ομιλoύμε; )αυξάνονται τις 3 τελευταίες 15-ετίες, ως εξής : 1960-1975 7,3%, 1976-1990 39,8% 1991-2006 53,0% (% συνόλου μηχανικών εξωτερικού). Παγκοσμίως, είναι γνωστό ότι ένας καλός διπλωματούχος μηχανικός θα παραχθεί ουσιαστικά 5 ως 10 έτη μετά την αποφοίτησή του από το πολυτεχνείο και ότι οι μηχανικοί απασχολούνται κυρίως στην βιομηχανία. Το πλήθος των εισαγομένων σε πολυτεχνικές και άλλες κορεσμένες σχολές, πρέπει να μειωθεί δραστικά τουλάχιστον την επόμενη δεκαετία.

    11. Την ίδια στιγμή που η παγκόσμια οικονομική κρίση υποχρεώνει σε ριζική αναθεώρηση των εκπαιδευτικών και επαγγελματικών κατευθύνσεων, εμείς, αντί να υποστηρίζουμε την αύξηση της βάσης του 10 για την εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, την καταργήσαμε, επιβραβεύοντας ένα σπάταλο και αδιέξοδο σύστημα παραγωγής πτυχιούχων ανέργων. Δεν είναι δυνατόν το 70% των αποφοίτων Λυκείου να στρέφεται στην ανώτατη παιδεία, δεν υπάρχει χώρος για τόσους επιστήμονες.

    12.Το ετήσιο αγροτικό έλλειμμα της χώρας κυμαίνεται από 1.9 έως 2.5 δις. Οι ετήσιες εξαγωγές της Ελλάδας είναι μόλις 25 δις υποδιπλάσιες της Πορτογαλίας. Αν θέλουμε να επιλύσουμε τα παραπάνω προβλήματα και -συνολικά- το πρόβλημα της ισόρροπης ανάπτυξης της χώρας, πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι καιροί έχουν αλλάξει, η τεχνολογία, οι νέοι τομείς, έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες στο χάρτη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Σε τελική ανάλυση, η αντιμετώπιση της σημερινής οικονομικής κρίσης, όπως και οποιεσδήποτε κυβερνητικές πολιτικές στον τομέα της απασχόλησης, έχουν ανάγκη από πολλούς και καλούς τεχνικούς και μεσαία στελέχη με μοντέρνα κατάρτιση και όχι από πολλούς ημιμαθείς και αδιάφορους επιστήμονες.

    Αφωτιστος Φιλλελλην

    ΑπάντησηΔιαγραφή